Zdjęcie
Maria Danilewicz-Zielińska - portret. / Sygn. FIL01832
FOT. JAN DANILEWICZ
Powrót do listy

MARIA DANILEWICZ ZIELIŃSKA

Biografia


PISARKA, PUBLICYSTKA
ur. 29 maja 1907 r. w Aleksandrowie Kujawskim
zm. 22 maja 2003 r. w Quinta das Romazeiras w Portugalii
Pseudonimy: m.z. mdz m.l.d. m. d. Maria Danilewiczowa Szperacz M. Danilewiczowa

Bibliografka, historyczka literatury, krytyczka literacka, pisarka, tłumaczka i działaczka emigracyjna.
Po wybuchu wojny przedostała się przez Rumunię, Jugosławię i Włochy do Francji. Od listopada 1939 r. do upadku Paryża pracowała najpierw w Biurze Poszukiwania Rodzin Polskiego Czerwonego Krzyża, a potem w Bibliotece Polskiej.
Lata 1940-1942 spędziła w schronisku dla uchodźców w Aix-les-Bains w Sabaudii. Dotarła do Portugalii, gdzie pracowała w Komitecie Opieki w dziale pomocy dla kraju i w placówce Ministerstwa Informacji i Dokumentacji w Lizbonie. W 1942 r. przybyła do Londynu, gdzie najpierw pracowała w biurze Funduszu Kultury Narodowej, następnie Bibliotece Polskiej w Londynie, którą kierowała do 1973 r.
Publikowała w wielu pismach emigracyjnych: w „Wiadomościach” (m.in. stała rubryka „Szkiełko i oko” pod pseudonimem „Szperacz”), w „Dzienniku Polskim i Dzienniku Żołnierza” (m.in. cykl „Jednym tchem” podpisany: a.m.z, Am, amz, M.D), w „Tygodniu Polskim” i „Na antenie”. 
Autorka licznych książek, prac redakcyjnych, opracowań, rozpraw i studiów. Od 1953 r. stale współpracowała z RWE (wygłosiła ok. 500 felietonów) i z Głosem Ameryki.
Działała w Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie, Towarzystwie Historycznym i Polskim Towarzystwie Naukowym na Obczyźnie. Należała do komitetów redakcyjnych „Tek Historycznych”, „Antemurale” oraz „Materiałów do bibliografii, genologii i heraldyki polskiej”. Weszła w skład jury nagród: Fundacji im. Kościelskich w Genewie i londyńskich „Wiadomości”. Została wyróżniona nagrodami: w 1960 r. literacką im. H. Naglerowej; w 1970 r. Fundacji A. Jurzykowskiego; w 1979 r. Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie; w 1996 edytorską polskiego Pen-Clubu.
Z Instytutem Literackim współpracowała od 1950 r. W „Kulturze” pisała głównie o czytelnictwie, sytuacji bibliotek w kraju i na emigracji, o historii, teorii literatury i krytyce literackiej. W latach 1963-1966 prowadziła stałą rubrykę „W oczach Londynu”, w latach 1969-1979 „Krajowe nowości wydawnicze”. Od połowy lat 80. publikowała recenzje w cyklu „Czytam”. 
W „Zeszytach Historycznych” ogłosiła kilka artykułów, głównie wspomnieniowych z lat międzywojennych i z czasów wojny.
„Kultura” przyznała jej dwukrotnie nagrody: w 1977 r. za działalność literacką i kulturalną oraz w 1983 r. Literacką im. Zygmunta Hertza.

Wybrane publikacje spoza IL:

  • Blisko i daleko - opowiadania, Londyn 1953.
  • Dom - powieść, Londyn 1956.
  • Pierścień z Herkulanum i płaszcz pokutnicy - szkice literackie, Londyn 1960.
  • Portrety pisarzy angielskich, Londyn 1962.
  • Literatura piękna i książka, Londyn 1966.
  • Kraj lat dziecinnych,  Londyn 1987.
  • Literatura wolnego słowa 1939-1986, Warszawa 1987.
  • Szkice o literaturze emigracyjnej, Wrocław 1992.
  • Pierwsza miłość, Warszawa 1995.
  • Przygoda bibliofilska, Warszawa 1995.
  • Książka i czytelnictwo polskie w Wielkiej Brytanii, Warszawa 1996.
  • Fado o moim życiu - rozmowy z Włodzimierzem Paźniewskim, Toruń 2000.
Bibliografia
  • Aleksandrów, Londyn, Feijó. Maria Danilewicz Zielińska [1907-2003]. Szkice, korespondencja, wspomnienia, red. B. Czarnecka i J. Wolski, Rzeszów-Ustrzyki Dolne 2007;
  • M. Danilewicz-Zielińska, Autobiografia, oprac. A. Biernacki, „Nauka Polska” 12 (2003), s. 87-102;
  • T. Detyna, Wkład Marii Danilewicz-Zielińskiej w rozwój polskiej kultury na emigracji [w:] Wkład Polek na emigracji w rozwój kultury i nauki polskiej . Materiały z sesji naukowej odbytej w Opolu 19-20 listopada 2004 roku, red. T. Detyna i D. Kisielewicz, Opole 2004, s. 105-117;
  • C. Dunin, Maria Danilewicz Zielińska (1907-2003), „Przegląd Biblioteczny” (2003), z. 4, s. 467-473;
  • J. Dunin, Wspomnienie o Marii Danilewicz Zielińskiej (29 V 1907 - 22 V 2003), „Roczniki Biblioteczne” 47 (2003), s. 296-300;
  • K. Głuchowski, Czarodziej polskiego słowa: Maria Danilewicz Zielińska (1907-2003), Rio de Janeiro 2004 (wyd. 2 - Aleksandrów Kujawski - Włocławek 2005);
  • Tenże, Czarodziej polskiego słowa: Maria Danilewicz Zielińska (1907-2003), "Zeszyty Historyczne" (2003), z. 146, s. 105-120;
  • C. Kłak, Dialog o dialogu: Marii Danilewicz Zielińskiej podzwonne, Rzeszów 2003;
  • S. Kossowska, Pani Maria, „Kultura” (1997), nr 5, s. 3-7;
  • W. Lewandowski, Wspominając Panią Marię. Maria Danilewicz Zielińska (1907-2003), „Archiwum Emigracji” (2006), nr 1/2, s. 291-292;
  • W. Nosowski, Maria Danilewicz Zielińska - fakty biograficzne, „Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza” 39 (2004), s. 93-108;
  • J. Odrowąż-Pieniążek, Maria Danilewicz-Zielińska 1907-2003, "Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza" 38 (2003), s. 167-170;
  • Tenże, Maria Danilewicz-Zielińska 1907-2003, "Blok-Notes Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza" 14 (2008), s. 471-475;
  • W. Paźniewski, Feijò, "Twórczość" (2004), nr 2/3, s. 152-160;
  • J. Starnawski, Maria Danilewicz-Zielińska (1907-2003), „Rocznik Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie” 52 (2007), s. 9-27;
  • J. Szmidt, Maria Danilewicz Zielińska i Biblioteka Polska w Londynie, "Rocznik Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie" 45 (2001/2002), s. 43-48;
  • I. Szypowska, Maria Danilewicz Zielińska - "konserwatorka przeszłości", „Rocznik Towarzystwa Literackiego imienia Adama Mickiewicza” 39 (2004), s. 73-92;F. Śmieja Florian, Maria Danilewicz-Zielińska [1907-2003]. Portret z listów, "Odra" 42 (2002), nr 11, s. 44-48;
Pomiń sekcję linków społecznościowych Facebook Instagram Vimeo Powrót do sekcji linków społecznościowych
Powrót na początek strony