NEWSLETTER INSTYTUTU LITERACKIEGO
I FUNDACJI KULTURY PARYSKIEJ BOŻE NARODZENIE 2020 STYCZEŃ 2021
NAGRODA RZECZPOSPOLITEJ IM. JERZEGO GIEDROYCIA
Po raz dwudziesty Rzeczpospolita wręczyła swą Nagrodę im. Jerzego Giedroycia.
17 grudnia 2020 r., w trakcie gali on-line, ogłoszono, że laureatem został białoruski poeta i tłumacz Andrej Chadanowicz. Laudację wygłosiła Agnieszka Romaszewska.
Laureat tłumaczy z angielskiego, francuskiego, ukraińskiego i polskiego. Przekładał m.in. poezje Adama Mickiewicza, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Czesława Miłosza, Zbigniewa Herberta, Ryszarda Krynickiego, Charles’a Baudelaire’a i Stéphane’a Mallarmégo. Jego tłumaczenie Murów katalońskiego pieśniarza Lluisa Llacha, pieśń spolszczona ongiś przez Jacka Kaczmarskiego, jest dziś powszechnie śpiewana podczas protestów na Białorusi. Instytut Literacki w Paryżu i Fundacja Kultury Paryskiej ślą Laureatowi gratulacje!
Rozmowę z Andrejem Chadanowiczem można przeczytać TUTAJ. (fot. dzięki uprzejmości redakcji Rzeczpospolitej)
W PORTALU... Dla naszych Czytelników mamy bardzo świąteczną lekturę. To wigilijne wypisy z notesów/agend Henryka Giedroycia z lat 1939-1980. Są TUTAJ. W dziale Tematy znajdziemy dalszą częśćHistoryjek z...autorstwa Zuzanny Dziedzic i Magdaleny Strąk. Obie Panie są na stażu w domu Instytutu Literackiego w ramach europejskiego programu Erasmus. Udostępniliśmy kolejne książki z Biblioteki IL:
– Józefa WittlinaOrfeusz w piekle XX wieku(1963)
– o. Innocentego Marii BocheńskiegoSto zabobonów (1987)
NOWE KSIĄŻKI, NOWE TEKSTY, NOWE STRONY Nakładem Karty ukazał się tom powojennych listów Stanisława Cata-Mackiewicza. Na Odsłony Cata złożyło się archiwum przekazane Karcie przez wnuka pisarza - Piotra Niemczyka, listy ze zbiorów Instytutu Literackiego i toruńskiego Archiwum Emigracji. Adresatem większości listów był mieszkający w USA przyjaciel Cata, pisarz Michał K. Pawlikowski. Tom dzieli się na część londyńską i warszawską, gdy były premier rządu emigracyjnego zamieszkał w Polsce. Wyboru dokonała Natalia Ambroziak, a tom opatrzył wstępem Zbigniew Gluza. Nadmienia w nim, że nie jest to lektura dla ludzi niedojrzałych, wypada dodać że ci dojrzali powinni być też pełnoletni.
***
Nakładem Wydawnictwa Więzi ukazał się zbiór tekstów Ludzie, których znałemWacława A. Zbyszewskiego.
To wspomnienia, bądź refleksje główne o zmarłych, pisane na ochotnika lub na zamówienie dwu najważniejszych redaktorów emigracji – Jerzego Giedroycia i Mieczysława Grydzewskiego.
Kto zna tego rodzaju twórczość W. A. Zbyszewskiego wie, że po tej lekturze wdowy płakały głośniej, a redakcje Kultury i londyńskich Wiadomości były zasypywane listami oburzonych czytelników.
Tom opracowali: Rafał Habielski i Paweł Kądziela.
***
Przypominamy, że ukazał się 25. tom serii W kręgu paryskiej Kultury. To antologia Przeciwko wrogości – "Kultura" wobec Niemiec i sąsiedztwa polsko-niemieckiego. Wybór, opracowanie i wstęp Basila Kerskiego. Seria wychodzi od 2012 roku, w ramach współpracy Instytutu Literackego i Instytutu Książki.
***
Ostatni w tym roku numer Nowej Europy Wschodniej (4/2020) jest w znacznej części poświęcony 20. rocznicy śmierci Jerzego Giedroycia. Piszą w nim: -Iza Chruślińska, Redaktor. W dwudziestą rocznicę śmierci. Autorka wspomina i publikuje dwie niedrukowane rozmowy z Jerzym Giedroyciem, przeprowadzone pod koniec 1994 r. -Krzysztof Czyżewski, Europa „Kultury” i Miłosza. -Basil Kerski, Europejczycy z kantonu Polska. -Sławomir M. Nowinowski, Jerzy Giedroyc i upiory przeszłości. -Niepowołany mentor z Petersburga i „Kultura” – z pisarką Magdaleną Grochowską o Dmitriju Fiłosofowie i jego wpływie na Giedroycia i „Kulturę” oraz aktualności „detoksykacji duszy polskiej” rozmawia Adam Balcer.
*** Wydawnictwo Literackie zapowiada, że ostatni tom korespondencji Jerzego Giedroycia z Gustawem Herlingiem-Grudzińskim (obejmujący lata 1976-1996) ukaże się 17 lutego.
W tym samym czasie, w ramach edycji Dzieł Zebranych, wznowiony zostanie Inny Świat i Dziennik pisany nocą (1993-2000).
***
Powstała francuskojęzyczna strona poświęcona Józefowi Czapskiemu. Można na niej obejrzeć wirtualną wystawę, a na niej wiele nieznanych obrazów z kolekcji francuskich. Strona polska jest TUTAJ, strona po francusku jest TUTAJ.
GRUDZIEŃ 1970 - MINĘŁO PÓŁ WIEKU Minęło 50 lat od tragicznych wydarzeń na Wybrzeżu w 1970 r. Na ówczesne wydarzenia Kultura zareagowała szybko, tekstem Polski grudzień w podwójnym, zimowym numerze (1/280-2/281) z 1971 r. W tym samym roku Jerzy Giedroyc wydał dwie książki na ten temat: Poznań 1956 – Grudzień 1970 to tom dokumentów i opracowań dotyczących tamtych wydarzeń, oraz sensacyjny zapis dziewięciogodzinnego spotkania Edwarda Gierka z załogą stoczni w Szczecinie w styczniu 1971 r. pt: Rewolta szczecińska i jej znaczenie.
Trzynaście lat później, w 1983 r. Redaktor wydał pierwsze źródłowe opracowanie pt. Grudzień 1970, autorem był Andrzej Friszke (ps. Zygmunt Korybutowicz).
GRAND PRIX GOBERT DLA KRZYSZTOFA POMIANA Krzysztof Pomian został uhonorowany Grand Prix Gobert– nagrodą przyznawaną przez Akademię Francuską za książkę "Le Musée, une histoire mondiale" (wyd. Gallimard). Gratulujemy!!!
NAGRODA IM. STEFANA KUCZYŃSKIEGO
Jury Nagrody „Studiów Źródłoznawczych” im. Stefana K. Kuczyńskiego przyznało trzecią nagrodę (w kategorii edycje źródłowe i pomoce naukowe) wyborowi korespondencji Jerzego Giedroycia z historykami i świadkami historii 1946–2000 Mam na Pana nowy zamach…
Wybór opracowali Sławomir M. Nowinowski i Rafał Stobiecki przy współpracy Anny Brzezińskiej i Mileny Przybysz-Gralewskiej. Książka (trzy tomy) ukazała się nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego. Autorom gratulujemy!!!
NAGRODA LITERACKA IM. WITOLDA GOMBROWICZA 2021
Organizatorzy Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza ogłosili rozpoczęcie przyjmowania zgłoszeń do tegorocznej edycji tej Nagrody oraz o nowym wyróżnieniu – miesięcznym pobycie w Vence koło Nicei we Francji, gdzie pisarz spędził ostatnie lata życia. To wyróżnienie przyznawane będzie za debiut (pierwsza lub druga książka autora, napisana prozą).
Kandydatury do Nagrody (książki wydane w 2020 roku) można zgłaszać do 31 stycznia 2021 r. do Sekretarza Kapituły na adres: Muzeum Witolda Gombrowicza
ul. W. Gombrowicza 1, Wsola
26-660 Jedlińsk
z dopiskiem: „Nagroda”
- Opracowana przez agenda Jerzego Giedroycia z 1942 roku. Kalendarz można przekartkować w całości i przeczytać odcyfrowane zapiski. Wzbogaciliśmy go o ciekawe dokumenty (np. wojskowe przepustki z wyjazdów Giedroycia do Aleksandrii) i jego zdjęcia z tamtych czasów. Przypominamy, że w zakładce Archiwalia na nowo, prócz Agendy 1942,Kopiariusza - czyli listów wojennych Jerzego Giedroycia pisanych w Bukareszcie, można też czytać:
- Dziennik Henryka Giedroycia - Siedemnastolatek patrzy nie tylko na horror początku II wojny oczyma trochę jeszcze dziecka, trochę już dorosłego mężczyzny, to nie tylko bardzo osobista relacja, ale też niemal jedyne, tak prywatne świadectwo na temat brata.
- Opracowanie tomiku wierszy Lecha Piwowara, powstałych w obozie starobielskim w 1939 r, i uratowanych przez Józefa Czapskiego.
PROJEKTY Fundacja Kultury Paryskiej zrealizowała w 2020 r. zadanie publiczne pn. Budowa portalu Kultury Paryskiej.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych.
oraz
ze środków Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za granicą w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach programu "Polonia i Polacy za granicą 2020".
WSPOMAGAJ KULTURĘ!
Nieustająco przypominamy, że na stronie głównej naszego portalu umieściliśmy przejście do mechanizmu płatności elektronicznych Dotpay. Można dzięki niemu wpłacić dowolną kwotę na rzecz Fundacji Kultury Paryskiej. Mechanizm jest prosty w obsłudze, wpłat można dokonywać przelewem elektronicznym lub kartami płatniczymi. Apelujemy o datki, które zostaną przeznaczone na opiekę nad naszymi archiwami oraz na ich jak najszersze udostępnianie.
KONTO FUNDACJI KULTURY PARYSKIEJ I ADRES
mBank: 52114020040000360279150389
adres siedziby: FUNDACJA KULTURY PARYSKIEJ
ul. Henryka Siemiradzkiego 21/1
31-137 Kraków
W razie pytań prosimy o kontakt: kultura@kultura.fr
RODO
Fundacja Kultury Paryskiej jest administratorem Państwa danych osobowych wykorzystywanych w celu przesyłania niniejszego newslettera.
Pełna informacja RODO znajduje się na kulturaparyska.com, w zakładkach: - Regulamin
- Polityka bezpieczeństwa
- Klauzula informacyjna dla Użytkownika