NEWSLETTER INSTYTUTU LITERACKIEGO
I FUNDACJI KULTURY PARYSKIEJ LUTY 2021
ROZSTRZYGNIĘCIE KONKURSU
Już po raz czwarty zorganizowaliśmy konkurs na najlepsze prace doktorskie i magisterskie, związane tematycznie z historią i dorobkiem Instytutu Literackiego w Paryżu. Jury – w składzie: Bogumiła Berdychowska, prof. Rafał Habielski, Wojciech Sikora, prof. Rafał Stobiecki i dr Marek Żebrowski – postanowiło nie przyznawać
Nagród w tej edycji.
Jury przyznało WYRÓŻNIENIE w kategorii pracy doktorskiej Panu MARCINOWI FRENKELOWI za pracę pt. „Koncepcje paryskiej „Kultury” a polska polityka wschodnia w latach 1989–2014’’. Praca została obroniona na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politologicznych Uniwersytetu Łódzkiego. Wyrożnienie wynosi 7.000 PLN.
Dziękujemy wszystkim uczestnikom i bardzo zachęcamy do wzięcia udziału w kolejnej edycji. Pracowników nauki i pedagogów prosimy o kolportowanie informacji o konkursie. Prace obronione w latach 2020-2021 można nadsyłać do 15 października 2021 roku. Z regulaminem Konkursu można się zapoznać TUTAJ.
W PORTALU
Uruchomiony z końcem roku portal, przybrał nie tylko nową szatę graficzną, ale przede wszystkim nabrał prędkości. Wyszukiwarka już działa, ale jak to bywa z nowymi technologiami, może coś zostało przeoczone, prosimy o wyrozumiałość i będziemy wdzięczni za uwagi!
ZMARŁ ZBIGNIEW S. SIEMASZKO
2 lutego w Londynie w wieku 98 lat zmarł Zbigniew S. Siemaszko historyk, pisarz i publicysta. W 1940 r. był deportowany do Kazachstanu, później w Armii Andersa, radiotelegrafista w Batalionie Łączności Sztabu Naczelnego Wodza. Po wojnie pisał o historii wojskowości, historii Armii Krajowej i Narodowych Siłach Zbrojnych. Współpracę z paryską „Kulturą” nawiązał jesienią 1959 r., publikując początkowo drobne teksty na różne tematy. Później skupił się na problematyce historycznej. Stał się jednym najbardziej aktywnych autorów w wydawanych przez Jerzego Giedroycia „Zeszytach Historycznych”. Wiele jego tekstów można czytać TUTAJ.
NOWE KSIĄŻKI, NOWE TEKSTY, NOWE STRONY W Wydawnictwie Więzi ukazał się właśnie dwutomowy zbiór rozproszonych tekstów Józefa Czapskiego z lat 1923-1988. Na wydane składają się eseje i szkice, recenzje z wystaw i książek, portrety postaci znanych i wspomnienia o przyjaciołach, relacje z rozmów, teksty polityczne, polemiki, odpowiedzi na ankiety. Notatki Czapskiego, swoiste silva rerum, są rodzajem autobiografii intelektualnej
wybitnego malarza i pisarza. Spektrum zagadnień, które fascynowały autora „Na nieludzkiej ziemi” było bardzo szerokie, książka ukazuje inny wymiar twórczości Czapskiego – nie tylko jako „piszącego” wybitnego malarza, którego teksty uzupełniają i komentują jego obrazy, ale przede wszystkim jako jednego z najważniejszych emigracyjnych intelektualistów.
Teksty zebrał i opatrzył notami Paweł Kądziela.
Wydawnictwo Więź zapowiada rychłe wydanie zbioru korespondencji Jerzego Giedroycia ze Stefanem Kisielewskim z lat 1946-1991.
To już 22 tom z serii Archwium "Kultury" ukazującej się od 1993 r. Listy wybrał i opracował Łukasz Garbal, przedmowę napisał Adam Michnik, a posłowie Rafał Habielski.
Nakładem Karty ukazał się tom powojennych listów Stanisława Cata-Mackiewicza. Na Odsłony Cata złożyło się archiwum przekazane Karcie przez wnuka pisarza - Piotra Niemczyka, listy ze zbiorów Instytutu Literackiego i toruńskiego Archiwum Emigracji. Adresatem większości listów był mieszkający w USA przyjaciel Cata, pisarz Michał K. Pawlikowski. Tom dzieli się na część londyńską i warszawską, gdy były premier rządu emigracyjnego zamieszkał w Polsce. Wyboru dokonała Natalia Ambroziak, a tom opatrzył wstępem Zbigniew Gluza. Nadmienia w nim, że nie jest to lektura dla ludzi niedojrzałych, wypada dodać że ci dojrzali powinni być też pełnoletni.
Nakładem Wydawnictwa Więzi ukazał się zbiór tekstów Ludzie, których znałemWacława A. Zbyszewskiego.
To wspomnienia, bądź refleksje główne o zmarłych, pisane na ochotnika lub na zamówienie dwu najważniejszych redaktorów emigracji – Jerzego Giedroycia i Mieczysława Grydzewskiego.
Kto zna tego rodzaju twórczość W. A. Zbyszewskiego wie, że po tej lekturze wdowy płakały głośniej, a redakcje Kultury i londyńskich Wiadomości były zasypywane listami oburzonych czytelników.
Tom opracowali: Rafał Habielski i Paweł Kądziela.
*** Wydawnictwo Literackie zapowiada, że ostatni tom korespondencji Jerzego Giedroycia z Gustawem Herlingiem-Grudzińskim (obejmujący lata 1976-1996) ukaże się 17 lutego. W tym samym czasie, w ramach edycji Dzieł Zebranych, wznowiony zostanie Inny Świat i Dziennik pisany nocą (1993-2000).
***
W ramach edycji dzieł zebranych Czesława Miłosza, Wydawnictwo Literackie wydało dwa ostatnie tomy: Z archiwum. Wybór publicystyki z lat 1945–2004 i Bibliografię przedmiotową 1932–2020. Wybór.
Trwające ponad dwadzieścia lat przedsięwzięcie Wydawnictwo Literackie realizowało wspólnie z Wydawnictwem Znak.
***
Nakladem sejneńskiej Fundacji Pogranicze ukazała się książka Ireny Grudzińskiej-GrossMiłosz i długi cień wojny.
***
Powstała francuskojęzyczna strona poświęcona Józefowi Czapskiemu. Można na niej obejrzeć wirtualną wystawę, a na niej wiele nieznanych obrazów z kolekcji francuskich. Strona polska jest TUTAJ, strona po francusku jest TUTAJ.
45 LAT TEMU ZMARŁ JÓZEF WITTLIN
Pisarz, poeta i tłumacz, Młodość spędził we Lwowie. Debiutował na łamach „Wici” „Prologiem ku czci Zygmunta Krasińskiego”. Zdał maturę w Wiedniu, studiował germanistykę, romanistykę i historię sztuki. Podczas I wojny służył w Legionie Wschodnim, później został wcielony do armii austriackiej. Po wojnie wrócił do Lwowa, gdzie wciąż studiując, pracował jako nauczyciel. W 1920 r. związał się ze „Zdrojem”, dwa lata później przeniósł się do Łodzi, gdzie został kierownikiem literackim Teatru Miejskiego.
W 1936 r. wyszła jego pierwsza i jedyna powieść „Sól ziemi”. Wybuch II wojny zastał go w Paryżu. Poprzez Niceę wyemigrował z rodziną w 1941 r. do Nowego Jorku, gdzie mieszkał do śmierci.
Bardzo aktywny w organizowaniu emigracyjnego życia literackiego, był redaktorem „Tygodniowego Przeglądu Literackiego – Koła Pisarzy z Polski” i działaczem Pen Clubu in Exile. Początkowo podtrzymywał kontakty z czasopismami w kraju, później publikował zarówno w „Kulturze”, jak i w londyńskich „Wiadomościach”. Od 1952 r. współpracował też z Radiem Wolna Europa. Jego najważniejszy zbiór esejów „Orfeusz w piekle XX wieku” ukazał się w Bibliotece „Kultury” w 1963 r. Zmarł 28 lutego 1976 r. w Nowym Jorku.
W serii Archiwum Kultury, ukazał się tom jego korespondencji z Jerzym Giedroyciem z lat 1947-1976. (wyd. Więź 2017).
- Opracowana przez agenda Jerzego Giedroycia z 1942 roku. Kalendarz można przekartkować w całości i przeczytać odcyfrowane zapiski. Wzbogaciliśmy go o ciekawe dokumenty (np. wojskowe przepustki z wyjazdów Giedroycia do Aleksandrii) i jego zdjęcia z tamtych czasów. Przypominamy, że w zakładce Archiwalia na nowo, prócz Agendy 1942,Kopiariusza - czyli listów wojennych Jerzego Giedroycia pisanych w Bukareszcie, można też czytać:
- Dziennik Henryka Giedroycia - Siedemnastolatek patrzy nie tylko na horror początku II wojny oczyma trochę jeszcze dziecka, trochę już dorosłego mężczyzny, to nie tylko bardzo osobista relacja, ale też niemal jedyne, tak prywatne świadectwo na temat brata.
- Opracowanie tomiku wierszy Lecha Piwowara, powstałych w obozie starobielskim w 1939 r, i uratowanych przez Józefa Czapskiego.
WPŁAĆ NA KULTURĘ!
Nieustająco przypominamy, że na stronie głównej naszego portalu umieściliśmy przejście do mechanizmu płatności elektronicznych Dotpay. Można dzięki niemu wpłacić dowolną kwotę na rzecz Fundacji Kultury Paryskiej. Mechanizm jest prosty w obsłudze, wpłat można dokonywać przelewem elektronicznym lub kartami płatniczymi. Apelujemy o datki, które zostaną przeznaczone na opiekę nad naszymi archiwami oraz na ich jak najszersze udostępnianie.
KONTO FUNDACJI KULTURY PARYSKIEJ I ADRES
mBank: 52114020040000360279150389
adres siedziby: FUNDACJA KULTURY PARYSKIEJ
ul. Henryka Siemiradzkiego 21/1
31-137 Kraków
W razie pytań prosimy o kontakt: kultura@kultura.fr
W Wydawnictwie Więzi ukazał się właśnie dwutomowy zbiór rozproszonych tekstów Józefa Czapskiego z lat 1923-1988. Na wydane składają się eseje i szkice, recenzje z wystaw i książek, portrety postaci znanych i wspomnienia o przyjaciołach, relacje z rozmów, teksty polityczne, polemiki, odpowiedzi na ankiety. Notatki Czapskiego, swoiste silva rerum, są rodzajem autobiografii intelektualnej
arza i pisarza. Spektrum zagadnień, które fascynowały autora „Na nieludzkiej ziemi” było bardzo szerokie, książka ukazuje inny wymiar twórczości Czapskiego – nie tylko jako „piszącego” wybitnego malarza, którego teksty uzupełniają i komentują jego obrazy, ale przede wszystkim jako jednego z najważniejszych emigracyjnych intelektualistów. 
ie zbioru korespondencji Jerzego Giedroycia ze Stefanem Kisielewskim z lat 1946-1991.
Nakładem Karty ukazał się tom powojennych listów Stanisława Cata-Mackiewicza. Na Odsłony Cata złożyło się archiwum przekazane Karcie przez wnuka pisarza - Piotra Niemczyka, listy ze zbiorów Instytutu Literackiego i toruńskiego Archiwum Emigracji. Adresatem większości listów był mieszkający w USA przyjaciel Cata, pisarz Michał K. Pawlikowski. Tom dzieli się na część londyńską i warszawską, gdy były premier rządu emigracyjnego zamieszkał w Polsce. Wyboru dokonała Natalia Ambroziak, a tom opatrzył wstępem Zbigniew Gluza. Nadmienia w nim, że nie jest to lektura dla ludzi niedojrzałych, wypada dodać że ci dojrzali powinni być też pełnoletni. 
- Elektroniczna wersja albumu 
