Zdjęcie
Jerzy Łojek. Fot. z archiwum IPN / Sygn. JN00006
© INSTYTUT LITERACKI
Powrót do listy

JERZY ŁOJEK

Biografia


HISTORYK
ur. 3 września 1932 r. w Warszawie
zm. 7 października 1986 r. w Warszawie
Pseudonim: Leopold Jerzewski

historyk, działacz opozycji w PRL.
Studia historyczne ukończył na Uniwersytecie Warszawskim (1951) pod kierunkiem Emila Kipy. Doktorat w 1961 r., habilitacja w 1967 r. (Studia nad prasą i opinią publiczną w Królestwie Polskim 1815-1830). Od 1969 r. pracownik Instytutu Badań Literackich PAN. Był aktywny w publikacjach tzw. „drugiego obiegu” pod pseudonimami: Leopold Jerzewski, Antoni Jałowiecki, Łukasz Jodko.  
We wrześniu 1981 r. podpisał deklarację założycielską Klubów Służby Niepodległości. W Ośrodku Badań Społecznych "Solidarności" Regionu Mazowsze kierował Pracownią Historii Najnowszej. W chwili wprowadzenia stanu wojennego został na krótko aresztowany, w 1982 r. zmuszony do przejścia na wcześniejszą emeryturę.
W 1974 r. był laureatem nagrody Fundacji Jurzykowskiego. W 1989 r. ustanowiono Nagrodę im. Jerzego Łojka przyznawaną „dla autorów prac o tematyce niepodległościowej i historycznej z zakresu wypełniania białych plam w historii”. 
Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za działalność na rzecz przemian demokratycznych w kraju, za upowszechnianie wiedzy o dziejach Narodu Polskiego (2006). Jako historyk zajmował się: historią prasy polskiej, okresem 1764-1831 oraz był historykiem sprawy katyńskiej. Łojek opublikował ponad 350 artykułów i 34 książki.

Główne publikacje:
  • Dziennikarze i prasa w Warszawie w XVII wieku (1960);
  • Rok nadziei i rok klęski 1791-1792 (1964);
  • Szanse Powstania Listopadowego (1966);
  • Dzieje pięknej Bitynki. Historia życia Zofii Potockiej 1760-1822 (1970);
  • Wiek markiza de Sade (1972);
  • Wokół sporów i polemik. Szkice historyczne (1979, 1984, 1991);
  • Konstytucja 3 maja – krytyczne wydanie tekstu poprzedzone obszernym wstępem historycznym (1981);
  • Opinia publiczna a geneza Powstania Listopadowego (1981);
  • Potomkowie Szczęsnego. Dzieje fortuny Potockich z Tulczyna 1799-1921 (1981);
  • Geneza i obalenie Konstytucji 3 Maja (1986);
  • Ku naprawie Rzeczypospolitej. Konstytucja 3 Maja (1988);
  • Dzieje zdrajcy. Stanisław Szczęsny Potocki (1988).

W „drugim obiegu” opublikował pod pseudonimami prace:

  • Agresja 17 września 1939. Studium aspektów politycznych (1979; wiele wydań);
  • Dzieje sprawy Katynia (1980);
  • Orientacja rosyjska w polskiej walce niepodległościowej (1981);
  • Kalendarz historyczny (1986). 
W „Zeszytach Historycznych” opublikował 6 tekstów.
 
Bibliografia
  • Jerzy Łojek 1932-1986: bibliografia, oprac. A. Jabłoński, Łódź 2006;
  • K. Brzechczyn, Passion and history: the influence of ethical valuation on Jerzy Łojek's historical writings, "Historyka" T. 34 (2004), s. 101-106;
  • Jerzy Łojek (3 IX 1932 - 7 X 1986), "Kwartalnik Historii Prasy Polskiej" 26 (1987), nr 1, s.145-147.
  • Jerzy Łojek - niepokorny historyk dylematów niepodległości: życie, twórczość, nagroda, wybór, oprac. materiałów B. Łojek, Warszawa 2006;
  • Z. Libiszowska, Jerzy Łojek (3 IX 1932 - 7 X 1986), "Kwartalnik Historyczny" 94 (1987), nr 3, s. 284-286; 
  • P. Nagel, Jak Jerzy Łojek z SB skutecznie wojował?, "Arcana" (2016), nr 4, s. 138-141;
  • W. Żeleński, Jerzy Łojek, "Zeszyty Historyczne" 1987, z. 79, s.224-226;

 

Pomiń sekcję linków społecznościowych Facebook Instagram Vimeo Powrót do sekcji linków społecznościowych
Powrót na początek strony