Zdjęcie
Janusz K. Zawodny / Sygn. FIL00602
© INSTYTUT LITERACKI
Powrót do listy

JANUSZ KAZIMIERZ ZAWODNY

Biografia


HISTORYK
ur. 11 grudnia 1921 r. w Warszawie
zm. 8 kwietnia 2012 r. w Brush Prairie (USA)

Politolog i historyk, oficer Wojska Polskiego, badacz zbrodni katyńskiej.
Uczestniczył w kampanii wrześniowej. We Włodzimierzu Wołyńskim dostał się do sowieckiej niewoli, po czym uciekł i dotarł do Warszawy. Wstąpił do Związku Walki Zbrojnej przybierając pseudonim „Miś”. Walczył w powstaniu warszawskim. W stopniu podporucznika był dowódcą jednego z plutonów baonu AK „Łukasiński”, a później zastępował dowódcę kompanii w zgrupowaniu „Sosna” na Starym Mieście. W walkach został dwukrotnie ranny. Po powstaniu trafił do obozu jenieckiego w Murnau.

Po wojnie wstąpił do 12. Pułku Ułanów Podolskich w ramach 2. Korpusu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. W Wielkiej Brytanii ukończył roczny kurs London School of Foreign Trade, po czym został zdemobilizowany. Od 1948 r. w USA. Studiował na Wydziale Nauk Politycznych na University of Iowa i na Uniwersytecie Stanford w Kalifornii. Doktoryzował się w 1955 r. W latach 1955–1958 wykładał politologię na Princeton University, od 1958 r. jako docent wykładał na Wydziale Nauk Politycznych Uniwersytetu Stanford i w San Francisco State College. Od 1965 r. do 1975 r. był profesorem w University of Pennsylvania w Filadelfii. Od 1975 r. do 1982 r. kierował katedrą stosunków międzynarodowych w Claremont Graduate School i Pomona College. Był także wykładowcą na University of Oxford. W 1982 r. przeszedł na emeryturę. W latach 1979–1984 był konsultantem Rady Bezpieczeństwa Narodowego USA.

Był badaczem zbrodni katyńskiej. Jego wydana w 1962 r. książka Death in the Forest. The Story of the Katyn Forest Massacre (Śmierć w lesie. Historia mordu katyńskiego, przekład polski 1989)  była wielokrotnie wznawiana i wydawana w wielu krajach (przekład niemiecki – 1971; przekład francuski – 1971; przekład norweski – 1972; przekład włoski – 1973; przekład japoński – 2012). Inne publikacje: Nothing but honour. The story of the Warsaw Uprising, 1944 (1978, przekład polski Powstanie Warszawskie w walce i dyplomacji, 1994, wyd. 2 - 2005); Uczestnicy i świadkowie Powstania Warszawskiego.Wywiady (1994, wyd. 2 - 2005); Motyl na śniegu, 2004).
17 maja 2000 r. przekazał do Archiwum Akt Nowych zgromadzone przez siebie dokumenty zbierane od 1942 r.

Publikował na łamach „Kultury” i w „Zeszytach Historycznych”, Kawaler Srebrnego Krzyża Orderu Wojennego Virtuti Militari i wielu orderów oraz odznaczeń. 

Bibliografia
  • C. Chlebowski, Mój niezawodny przyjaciel, „Tygodnik Solidarność” 2005, nr 4, s. 32;
  • A. Kaczyński, Pokazał światu prawdę o Katyniu,„Rzeczpospolita” 2002, nr 252, s. A12;
  • J. Kłoczowski, Janusz Kazimierz Zawodny (1921-2012), „Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej” 10 (2012), z. 4, s. 185-187;
  • P. Styrna, Śp. prof. Janusz Kazimierz Zawodny, „Glaukopis” (2012), nr 25/26 s. 396-397;
  • J. K. Zawodny, Motyl na śniegu, Warszawa 2004.
Pomiń sekcję linków społecznościowych Facebook Instagram Vimeo Powrót do sekcji linków społecznościowych
Powrót na początek strony