Z przyjemnością i bez fałszywej skromności donosimy, że rok 2014 był dla Instytutu Literackiego bardzo udany. Oto relacja z naszych tegorocznych działań.

 

Najważniejszym wydarzeniem było uruchomienie, po niemal dwuletniej pracy, naszego ​flagowego projektu, czyli ​portalu kulturaparyska.com. ​P​ortal jest kompendium wiedzy o Instytucie Literackim, „Kulturze”, ideach i ludziach związanych z Jerzym Giedroyciem. W portalu można czytać wszystkie numery „Kultury” i „Zeszytów Historycznych”, korzystać z bibliografii ​ i wielu pomocnych dla badaczy i pasjonatów informacji. Portal jest też zbiorem fotografii, materiałów audio i wideo z archiwum w Maisons-Laffitte. Prace nad nim wciąż trwają, ​uzupełniamy opracowania tematyczne, publikujemy kolejne listy z ​ogromnego ​zbioru korespondencji Redaktora, filmy i fotografie. Do lektury i współpracy zachęcamy wszystkich zainteresowanych!

 

Prócz prac nad portalem staraliśmy się być obecni często i nie tylko wirtualnie, w Polsce i za granicą. Dwie nasze wystawy fotograficzne: „Kultura Paryska - dom i ludzie” – zbiór zdjęć z naszego archiwum, w większości autorstwa Henryka Giedroycia oraz „Widziane w Laficie” – kolekcja fotografii Barbary Czartoryskiej pokazywaliśmy w tym roku we Wrocławiu, Wsoli, Krynicy, Sejmie RP i we Fryburgu szwajcarskim. Trzecia i najnowsza nasza wystawa „Jerzy Giedroyc i Jego dzieło” powstała pod koniec 2014 r. dzięki dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jest to duża (26 plansz) prezentacja dorobku Jerzego Giedroycia w czterech wersjach językowych (polskiej, francuskiej, angielskiej i ukraińskiej) Wystawa została już pokazana w gmachu głównym Biblioteki Narodowej w Warszawie i w Pałacu Krasińskich, w londyńskim POSK-u, w Centrum Georgesa Brassensa w Mesnil-le-Roi (niedaleko siedziby Instytutu Literackiego) oraz w Naukowej Bibliotece Publicznej we Lwowie. Wszystkich chętnych do zorganizowania pokazów tych wystaw zapraszamy do współpracy!

 

W 2014 r. zrealizowaliśmy film „Przewodnik” w reżyserii Tomasza Łabędzia oraz braliśmy udział w produkcji filmu o Józefie Czapskim w reżyserii Andrzeja Wolskiego. Powinien by​ć gotów niebawem. W domu „Kultury", początek swego filmu o podróży rowerowej Andrzeja Bobkowskiego kręcił Filip Jacobson.

 

W ciągu tego roku byliśmy współorganizatorami bądź organizatorami kilku spotkań, konferencji i dyskusji poświęconych ideom i politycznym pomysłom Jerzego Giedroycia (w Poznaniu, Warszawie, Krynicy, Irkucku i Ułan Ude). Były to spotkania ważne, zwłaszcza w kontekście sytuacji na Ukrainie.

 

W listopadzie, dzięki życzliwości Muzeum Narodowego w Krakowie, pokazaliśmy odnaleziony i odrestaurowany z dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego obraz Józefa Czapskiego, „Portret kobiety pod lampą”. Obraz od 9 stycznia 2015 r. będzie można oglądać w pałacu Prezydenta RP.

 

​​PRACE W ARCHIWUM

Jak co roku od kilku lat w archiwach Instytutu Literackiego trwały prace porządkujące. Jest to projekt finansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a wykonywany przez archiwistów z Biblioteki Narodowej i Archiwów Państwowych pod kierownictwem Marii Wrede. Projekt najpewniej zakończy się w nadchodzącym roku, wtedy też udostępnimy on-line katalog zasobów Instytutu Literackiego.

 

W ciągu roku, dzięki współpracy m.in. z „Więzią”i Instytutem Książki ukazało się kilka ważnych pozycji​. Są to bądź wznowienia, zbiory tekstów publikowanych w wydawnictwach IL, bądź ​listy. Nakładem „Więzi” ukazał się tom korespondencji Jerzego Giedroycia z ukraińskim poetą, eseistą i tłumaczem Jewhenem Małaniukiem. ​ Jest to kontynuacja serii korespondencji Redaktora. Ukazały się​ nadto​: Jerzego Stempowskiego „W dolinie Dniestru, Pisma o Ukrainie” oraz drugie wydanie „Notatnika niespiesznego przechodnia”. Wyszły teksty Zbigniewa Brzezińskiego „Agonia komunizmu”,​a IPN wydał tom „Giedroyc a Ukraina”. Czekamy m.in. na zapowiadane eseje i dzienniki podróży „Po powodzi” Jerzego Stempowskiego i na książkę o. Tomasza Dostatniego „Kościół na łamach paryskiej Kultury, w latach 1946-2000”, która ukaże się w połowie nadchodzącego roku.

 

​W DOMU INSTYTUTU LITERACKIEGO

Nasz dom był i jest jak zwykle otwarty dla uczonych i dla zwiedzających. W ciągu roku zrealizowaliśmy i umożliwiliśmy kilkadziesiąt kwerend uczonym z wielu ośrodków akademickich, przyjęliśmy też wiele wycieczek, w tym młodzieży z kilku polskich szkół.

 

Wojciech Sikora

Prezes Stowarzyszenia Instytut Literacki i Fundacji Kultury Paryskiej