Dokumenty. Ukraina 1956-1968.
Dokumenty. Ukraina 1956-1968. Zbiór opracowany przez Iwana Koszeliwca. Przekład Józefa Łobodowskiego. Tom ukazał się nakładem IL w 1969 r.
Przed dziewięciu laty, w tym samym wydawnictwie ukazała się obszerna, blisko tysiąc stron licząca antologia literatury ukraińskiej, pod tytułem Rozstrzelane Odrodzenie. Ale były to oryginalne teksty w języku ukraińskim, a więc masie polskich czytelników niedostępne. Niniejszy zbiór ma inny charakter, ale znajduje się na przedłużeniu tej samej linii: udowadnia, że opór i walka nie wygasły po dziś dzień, że młode pokolenia ukraińskie nawiązują do wysiłku tamtych poprzedników, zniszczonych przez straszliwy terror stalinowski. A skoro nawiązują, staje się oczywiste, że ofiary poniesione przez naród w latach dwudziestych i trzydziestych nie poszły na marne. Sprawa ukraińska jest w zespole zagadnień, związanych z imperium sowieckim, najważniejsza, gdyż dotyczy narodu drugiego co do swej liczebności i znaczenia po rosyjskim. Nie jest przecież jedynym trudnym problemem w dziedzinie narodowościowej. Kraje bałtyckie, Białoruś, Kaukaz, Turkiestan -stanowią zagadnienia analogiczne, a w każdym razie bardzo zbliżone. Dopiero po ich poznaniu i odpowiednim ustawieniu na tle historycznym można z powagą i odpowiedzialnością mówić o całokształcie zagadnienia, jakiemu na imię Związek Sowiecki. ze wstępu Józefa Łobodowskiego