Historyk dziejów najnowszych i polskiej dyplomacji, sowietolog
Absolwent historii Uniwersytetu Jagiellońskiego (1995). Doktorat uzyskał tamże w 2000 r. (Pakt Ribbentrop-Mołotow a Polska. Dyplomacja II Rzeczypospolitej wobec niemiecko-sowieckiego zbliżenia i współpracy w 1939 r.). Habilitacja w Instytucie Historii PAN w 2005 r. (Bolszewizm – totalitaryzm – rewolucja – Rosja. Początki sowietologii i studiów nad systemami totalitarnymi w Polsce (1918–1939). W 2015 otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych. Od 2000 r. zatrudniony w Instytucie Historii PAN w Zakładzie Dziejów Systemów Totalitarnych i II Wojny Światowej. W latach 2004–2009 pracownik Zakładu Stosunków Międzynarodowych i Bezpieczeństwa Narodowego w Wyższej Szkole Biznesu w Nowym Sączu. Od 2008 r. zatrudniony na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie (Wydział Prawa i Administracji; kierownik Katedry Historii Stosunków Międzynarodowych).
Uczestniczy w pracach m.in. Rady Naukowej Instytutu Historii PAN, Komisji ds. Publikacji Polskich Dokumentów Dyplomatycznych przy Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych, Rady Naukowej Instytutu Studiów Politycznych PAN, Rady Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej w Lublinie, Rady Instytutu Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Był polskim przedstawicielem w Radzie Naukowej Europejskiej Sieci Pamięć i Solidarność. Jest członkiem Akademia Europea (European Academy).
Laureat wielu nagród m.in: Nagroda Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w konkursie „Ślady Pamięci” za książkę Polska szkoła sowietologiczna (2003); Nagroda Klio II stopnia za książkę Polska 1939 r. wobec paktu Ribbentrop-Mołotow (2003); Nagroda im. Jerzego Giedroycia przyznana przez Senat Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie za książkę Bolszewizm – totalitaryzm – rewolucja – Rosja (2005); Międzynarodowa „Nagroda Wyszehradzka” przyznana przez cztery Akademie Nauk: polską, czeską, słowacką i węgierską za całokształt dorobku naukowego (2005); Nagroda honorowa im. Henryka Wereszyckiego i Wacława Felczaka nadana przez Wydział Historyczny Uniwersytetu Jagiellońskiego za edycję Listów Jerzego Giedroycia i Czesława Miłosza (2008); Najlepsza publikacja o historii polskiej dyplomacji (Polityka zagraniczna Polski 1938–1939. Cztery decyzje Józefa Becka) przyznana przez Radę Naukowa ds. Historycznych przy Ministrze Spraw Zagranicznych (2012); Medal im. Tadeusza Manteuffla przyznany przez Instytut Historii PAN (2013).
Główne zainteresowania badawcze dotyczą: historii dyplomacji i stosunków międzynarodowych w XIX i XX wieku, polskiej polityki zagranicznej w latach 1918–1945, dziejów polskiej i zachodniej myśli sowietologicznej.
Główne publikacje:
- Polska 1939 r. wobec paktu Ribbentrop–Mołotow. Problem zbliżenia niemiecko-sowieckiego w polityce zagranicznej II Rzeczypospolitej (2002);
- Polska szkoła sowietologiczna 1930–1939 (2003);
- Bolszewizm–totalitaryzm–rewolucja–Rosja. Początki sowietologii i studiów nad systemami totalitarnymi w Polsce (1918–1939), t. 1–2 (2003–2004);
- Polityka równowagi (1934–1939). Polska między Wschodem a Zachodem (2007);
- Polityka zagraniczna Polski 1938-1939. Cztery decyzje Józefa Becka (2012);
- Między pokojem a wojną. Szkice o dyplomacji polskiej z lat 1918–1945/Between Peace and War. Essays on Polish Diplomacy in 1918–1945 (współautor, 2015);
- Wacław Grzybowski. Ambasador w Moskwie (1936–1939). Biografia polityczna (2016).
Ponadto pod jego redakcją lub współredakcją ukazały się następujące pozycje:
- Pius XII. Papież w epoce totalitaryzmów. Historiografia i polityka (2010);
- Adam Jerzy Czartoryski, Rozważania o dyplomacji (wraz ze studium Reforma dyplomacji i legitymizm narodów (w r. 2011 ukazała się wersja francuska).
Ogłosił pod swoją redakcją książki:
- Ład wersalsko-ryski w Europie Środkowo-Wschodniej (1921–1939). Studia z polityki międzynarodowej (wspólnie z Magdaleną Satorą, 2013);
- Élites polonaises et roumaines et leurs relations réciproques à travers les siécles. Colloque de d’historiens polonais et roumains, Kazimierz Dolny, 13–16 septembre 2011 (wspólnie z Małgorzatą Willaume, 2013);
- Ruch prometejski i walka o przebudowę Europy Wschodniej (1918–1940). Studia i szkice (2012);
- Piotr Wandycz. Historyk – emigrant – intelektualista (wspólnie ze Sławomirem Nowinowskim i Rafałem Stobieckim, 2014).
Jest też wydawcą i autorem wstępów do następujących pozycji:
- Jerzy Giedroyc, Czesław Miłosz, Listy 1952–2000, t. 1–3, (2008–2012, przekład litewski dwóch tomów 2010-2014);
- Bogumił Jasinowski, Wschodnie chrześcijaństwo a Rosja (2002);
- Polskie dokumenty dyplomatyczne 1938 (2007);
- W rumuńskiej pułapce. Internowanie Józefa Becka i Edwarda Śmigłego-Rydza w dokumentach rumuńskich służb specjalnych (2011);
- Michał Łubieński, Refleksje i reminiscencje (2012); Jerzy Łojek, Pisma wybrane, t. 1-2 (2014-2015);
- Rafał Marceli Blüth, „Likwidacja leninowskiej elity” oraz inne pisma sowietologiczne (2016).
W „Zeszytach Historycznych” – w ostatniej dekadzie istnienia pisma – opublikował 23 teksty, z czego 15 artykułów. Na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat sprawom „Kultury” i jej myśli politycznej poświęcał uwagę wielokrotnie – ogłaszając m.in. artykuły i szkice:
- Druga Rzeczpospolita w oczach Jerzego Giedroycia (kilka uwag), [w:] Kultura paryska. Twórcy, dzieło, recepcja, red. I. Hofman, Lublin 2007, s. 117—133;
- Na marginesie „Opium intelektualistów” [Raymonda Arona]. Jerzy Giedroyc — Czesław Miłosz: listy, „Nowe Sprawy Polityczne”, t. I, nr 32, 2007, s. 138—165;
- Niezwykła koniunktura, niewykorzystane szanse. (Jerzy Giedroyc i Okrągły Stół — 1989), [w:] Aktualność przesłania paryskiej „Kultury” w dzisiejszej Europie. Zbiór studiów, red. Ł. Jasina, J. Kłoczowski, A. Gil, Lublin 2007, s. 219—241;
- Nie wyrzekajmy się „doktryny Giedroycia”, „Nowa Europa Wschodnia”, nr 5 (XIII), 2010, s. 174—180;
- Realizm środków, idealizm wizji. O geopolitycznej wizji Jerzego Giedroycia i Juliusza Mieroszewskiego, [w:] Przeklęte miejsce Europy? Dylematy polskiej geopolityki, red. J. Kloczkowski, Kraków 2009, s. 225—243;
- Jerzy Giedroyc a polska myśl polityczna XX stulecia, „Zeszyty Historyczne”, z. 171, 2010, s. 58—69;
- Czy Jerzy Giedroyc przewidział upadek ZSRR?, [w:] Wokół idei Jerzego Giedroycia. W dziesiątą rocznicę odejścia Redaktora i w dziesiątą rocznicę ustanowienia Nagrody jego imienia, red. I. Hofman, Lublin 2011, s. 85—108;
- Kultura i życie. Czesław Miłosz – Jerzy Giedroyc, „Znak”, nr 5, 2011, s. 125—135;
- „Czy geopolityka straciła znaczenie?”. Stefan Kisielewski i Jerzy Giedroyc oraz ich spór o realizm i stosunek do Rosji, [w:] „Kultura” i jej odbiór w Polsce, red. I. Hofman, Toruń – Paryż 2017, s. 229—255.
