Zdjęcie
Witold Jedlicki / Sygn. AB00143
© INSTYTUT LITERACKI
Powrót do listy

WITOLD JEDLICKI

Biografia


PUBLICYSTA
ur. 9 lutego 1929 r. w Warszawie
zm. 8 września 1995 r. w Jerozolimie

Publicysta, filozof, socjolog. 
Wojnę przeżył w Generalnym Gubernatorstwie. Po wojnie mieszkał z rodziną w Łodzi, gdzie w 1947 r. zdał maturę. W latach 1948-1950 należał PZPR. Studiował na Uniwersytecie Łódzkim i Warszawskim. W 1952 r. obronił pracę magisterską u prof. Tadeusza Kotarbińskiego w UW. W latach 1952-1956 pracował w Państwowym Wydawnictwie Naukowym. Od 1956 r. był asystentem u prof. Stanisława Ossowskiego (UW), pracował jednocześnie w Polskiej Akademii Nauk. Należał do aktywnych członków Klubu Krzywego Koła, zaś od kwietnia 1961 r. do rozwiązania jego w lutym 1962 r., był członkiem Zarządu Klubu. 
W sierpniu 1962 r. wyemigrował do Izraela i przyjął tamtejsze obywatelstwo. W grudniu 1964 r. po otrzymaniu stypendium Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley wyjechał do USA. Powrócił do Izraela w 1969 r.
Z Jerzym Giedroyciem nawiązał kontakt zaraz po wyjeździe na emigrację. W liście „w imieniu przyjaciół z kierowniczej grupy KKK” poprosił o „ułatwienie publikacji na temat historii Klubu oraz pewnych związanych z tym zagadnień politycznych i kulturalnych” oraz pomoc w „urządzeniu się”. Jerzy Giedroyc odpowiedział, iż „Pana list z Izraela był dla mnie prawdziwą niespodzianką. Wszystkiego się mogłem spodziewać, ale nie tego. Ma się rozumieć, najchętniej służę Panu we wszystkim w miarę możliwości”. Redaktor zwrócił się o pomoc w uzyskaniu dla Witolda Jedlickiego stypendium na jeden z uniwersytetów w USA m.in. do Zbigniewa Brzezińskiego i Czesława Miłosza. Zaproponował również wydrukowanie w „Kulturze” artykułu o KKK i kontekstach polityczno-kulturalnych, w jakich funkcjonował. Namawiał równocześnie Jedlickiego do szybkiego napisania książki na ten temat. 
W grudniowej „Kulturze” z 1962 ukazał się artykuł „Chamy i Żydy”, jeden z najważniejszych dokumentów odsłaniających m.in. kulisy Października 1956 r., ówczesne życie polityczne w Warszawie, podziały w łonie partii i walkę pomiędzy frakcjami „Puławian” i „Natolińczyków”. Poruszył także sprawę niewyjaśnionych okoliczności śmierci Henryka Hollanda. Tekst wzbudził sensację przede wszystkim w Polsce, ale również na emigracji. 
Mieczysław Rakowski zapisał w  swym Dzienniku politycznym 1958-1962: „W każdym razie artykuł spełnił bardzo szkodliwą rolę. W całym aktywie KC aż huczy. W sytuacji, gdy w partii nie ma żadnego życia ideologicznego, gdy faktycznie nie istnieje jeden zwarty organizm, w momencie wzrastającego niezadowolenia aktywu ze sposobów rządzenia, tego rodzaju publikacja może jedynie pogłębić istniejący chaos, z czego mogą skorzystać jedynie ci, którzy chcą łowić ryby w mętnej wodzie” (16 XII).
Ze względu na znaczenie tekstu, 23 lutego 1963 r. Radio Wolna Europa nagrało w siedzibie paryskiej „Kultury” dyskusję jemu poświęconą. Wzięli w niej udział: Witold Jedlicki, Jan Nowak-Jeziorański, Tadeusz Zawadzki i Konstanty A. Jeleński. 
W czerwcu 1963 r. Jedlicki wydał w Bibliotece „Kultury” (w serii „Dokumenty”) książkę pt. „Klub Krzywego Koła”. Jerzy Giedroyc wydrukował ją też na papierze biblijnym (bez okładki), by tom móc słać do Polski.
Pomiń sekcję linków społecznościowych Facebook Instagram Vimeo Powrót do sekcji linków społecznościowych
Powrót na początek strony