Zdjęcie
Zdzisław Najder / Sygn. AB00127
© INSTYTUT LITERACKI
Powrót do listy

ZDZISŁAW NAJDER

Biografia


PUBLICYSTA, PISARZ
ur. 31 października 1930 r w Warszawie
zm. 15 lutego 2021 r. w Warszawie
Pseudonimy: Bronisław Grodzicki Bronisław Lasocki Socjusz Teresa Snores Chochoł W.R. Marian Kowalski

Publicysta, historyk literatury, conradysta, działacz niepodległościowy.
Studiował polonistykę i filozofię w UW. Po studiach pracował w Instytucie Badań Literackich PAN, skąd w 1958 r. przeniósł się na Uniwersytet Warszawski.
Brał udział w spotkaniach Klubu Krzywego Koła, a od lat 60. był stypendystą Fundacji Forda m.in na uniwersytetach Yale i Columbia. W 1960 r. był także studentem w Oksfordzie, gdzie zajmował się twórczością Josepha Conrada. Opracował pierwsze na świecie pełne wydanie dzieł Josepha Conrada, był autorem wydanej po polsku i angielsku biografii pisarza.

W 1975 r. został współzałożycielem Polskiego Porozumienia Niepodległościowego, a rok później podpisał tzw. List 101, przeciwko wprowadzeniu zmian w konstytucji PRL. Od września 1980 r. był członkiem „Solidarności”.
Stan wojenny zastał go na stypendium w Oksfordzie. Z rekomendacji Jana Nowaka–Jeziorańskiego i Jerzego Giedroycia został w 1982 r. dyrektorem polskiej sekcji Radia Wolna Europa, funkcję tę pełnił do 1987 r.. W PRL wydano na niego wyrok śmierci (oficjalnym powodem była współpraca z amerykańskim wywiadem), i pozbawiono obywatelstwa polskiego. Wyrok odwołano w 1989 r.

Po powrocie do Polski był doradcą Lecha Wałęsy i Jana Olszewskiego. Zrezygnował z aktywności politycznej w 1992 r., po ogłoszeniu o jego współpracy z SB w latach 50. Był wykładowcą akademickim. 

Z. Najder poznał Redaktora w latach 60., podczas wyjazdu stypendialnego. Od 1975 r. zaczął publikować w „Kulturze”. W uzasadnieniu do przyznanej mu nagrody publicystycznej „Kultury” (1981), Jerzy Giedroyc uznał go za kontynuatora twórczości Juliusza Mieroszewskiego. W swych tekstach zajmował się geopolityką, polskim miejscem między Niemcami, a Rosją w perspektywie zjednoczenia europejskiego, a także stosunkiem Polski do Litwy, Białorusi i Ukrainy.
W 2014 r. nakładem Narodowego Centrum Kultury ukazał się tom jego korespondencji z Jerzym Giedroyciem z lat 1957-1985.

Pomiń sekcję linków społecznościowych Facebook Instagram Vimeo Powrót do sekcji linków społecznościowych
Powrót na początek strony