OSOBY

Achmad Sadek bey – w Agendzie z dopiskiem „szef turystyczny Egiptu”
Alexandrowicz / Aleksandrowicz Jerzy (1886–1970), lekarz, naukowiec; wykładowca i rektor Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie; żołnierz Armii Andersa, pułkownik, szef Wydziału Oświaty 2 Korpusu.
Anders Władysław (1892 - 1970), wojskowy i polityk, kawalerzysta, generał Polskich Sił Zbrojnych, dowódca Armii Polskiej w ZSRR i 2 Korpusu Polskiego.
Arnold Stefan (1898-1948), polski dziennikarz i publicysta, wydawca dziennika „Kurier Zachodni - Iskra”. W latach 1942-47 był szefem Polskiej Agencji Telegraficznej w Palestynie, prezesem Związku Dziennikarzy RP Sekcja Bliskiego Wschodu. 26 lutego 1948 uprowadzony i zamordowany wraz wraz z Witoldem Hulanickim, Konsulem Generalnym RP, przez izraelską bojówkę LEHI.
Arnotts – prawdopodobnie Arnot Maxwell, brytyjski oficer łącznikowy.
Atkinson (w Agendzie z dopiskiem: „czcionki w Kairze”)
Bagajew-Bagajewicz Rościsław, (1914-?), por.
Baliński Stanisław (1898–1984), poeta (członek grupy poetyckiej Skamander), publicysta, dyplomata. Pracownik Ministerstwa Spraw Zagranicznych przed 1939, a w latach 1939-40 Ministerstwa Informacji i Dokumentacji Rządu RP na uchodźstwie. Po wojnie na emigracji.
Banasiński Eugeniusz (1886-1964), doktor filozofii, dyplomata. Przed wojną kierował wydziałem konsularnym przy Poselstwie RP w Tokio oraz w Moskwie. W 1933 założył placówkę w Bombaju (Indie). Wraz z żoną Kirą (kierowała placówką PCK) organizował obóz przejściowy dla polskich dzieci – uchodźców.
Banaszewski Bohdan
Baranowska
Batowski kpr
Bau Zdzisław (1912-1991), dziennikarz, redaktor, korespondent wojenny, publicysta. W Armii Polskiej redagował razem z Zbigniewem Racięskim codzienny biuletyn informacyjny dla gen. Andersa. Był pierwszym redaktorem „Orła Białego”, od 1943 r. korespondentem wojennym kwatery prasowej Naczelnego Wodza, Polskiej Agencji Telegraficznej i Polskiego Radia w Londynie. Przeszedł szlak bojowy (Włochy, Francja, Grecja). Po wojnie wydawał w Rzymie „Życie Tygodnia”, w 1947 r. wyemigrował do Argentyny. Biografia w „Kulturze”.
Bauerek – prawdopodobnie Józef Antoni Bauerek (1902–1984), podporucznik, 3. Dywizja Strzelców Karpackich.
Bazarewski Jerzy (1917–1959), dziennikarz, publicysta „Orła Białego”.
Bączkowski Włodzimierz (1905-2000), redaktor, publicysta, sowietolog. Zasłynął jako znawca stosunków polsko-ukraińskich i polityki rosyjskiej. Wydawał m.in. „Biuletyn Polsko-Ukraiński” i kwartalnik „Wschód-Orient”. Po wybuchu wojny znalazł się w Bukareszcie. Kolejne lata spędził na Bliskim Wschodzie, pracując w Ekspozyturze Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza. W 1946 r. w Jerozolimie wydał pracę „Rosja wczoraj i dziś". W 1955 r. osiadł w USA, pracował w Bibliotece Kongresu w Waszyngtonie. Biografia w „Kulturze”.
Bąkiewicz Wincenty (1897-1974), pułkownik, szef „Dwójki” (Oddział II sztabu – wywiad) w 2 Korpusie Polskim.
Bednarczyk Czesław (1912-1994), poeta, prozaik. Kapitan 2 Korpusu, uczestnik bitwy o Monte Cassino. Po wojnie w Wielkiej Brytanii, założył wydawnictwo Oficyna Poetów i Malarzy. Debiut: „Na postojach. Poezje”. Palestyna 1943
Benda Julien (1867-1956), francuski pisarz, krytyk i filozof. Autor głośnej książki „Zdrada klerków”, wydanej w 1927 r. W Agendzie Jerzego Giedroycia pojawia się jego książka „La Grande épreuve des démocraties: essai sur les principes démocratiques: leur nature, leur histoire, leur valeur philosophique” (Nowy Jork, Editions de la Maison Française, 1942).
Berent Wacław (1873-1940), pisarz i tłumacz. Autor m.in. książki „Ozimina” oraz „Nurt” (jednej z ulubionych książek Jerzego Giedroycia).
Berling Zygmunt (1896-1980), generał broni, dowódca 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki i 1 Armii WP.
Besterman Władysław (w tekście także Bestermann), 1903-1974, dyplomata. Przed wojną korespondent United Press of America. Podczas wojny attaché prasowy w waszyngtońskiej Ambasadzie RP. Pozostał na emigracji, pracował w Kongresie.
Bielat Karol
Bielatowicz Jan (1913-1965), pisarz, publicysta, poeta, uczestnik bitwy o Monte Cassino. Biografia w „Kulturze”.
Bielecki – w Agendzie: „Bielecki artykuł do Orła”. Może Tadeusz Bielecki (1901-1982), publicysta, polityk Stronnictwa Narodowego, redaktor naczelny pisma „Myśl Polska” (1946–1947).
Błotnicki W. Autor „Polonica bibliograficzne indyjskie z lat 1942–1948”, Bejrut 1949.
Bocheński Adolf Maria (1909-1944), ceniony przez Jerzego Giedroycia pisarz, myśliciel, znany publicysta polityczny. Jego teksty ukazywały się w przedwojennym „Buncie Młodych” i „Polityce”. Podporucznik, uczestnik bitwy o Narwik, Tobruk i Monte Cassino, żołnierz Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich. Zginął podczas rozbrajania miny pod Ankoną.
o. Bocheński Innocenty Maria (1902-1995). Właściwie Józef Franciszek Emanuel Bocheński, brat publicystów - Adolfa oraz Aleksandra. Dominikanin, filozof, logik, sowietolog. Profesor filozofii współczesnej na Uniwersytecie we Fryburgu, rektor tej uczelni. Współpracownik Jerzego Giedroycia. Biografia w „Kulturze”.
Bodzień
Bogucki
Bogusławski Antoni (1889-1956), oficer Wojska Polskiego (m. in. w 1 Pułku Ułanów Krechowieckich), dziennikarz („Żołnierz Polski”, „Kurier Warszawski” i in.), autor książek dla dzieci, poeta. Sprawozdawca sportowy Polskiego Radia, jeden z pierwszych twórców polskiego komiksu. Po wojnie w Wielkiej Brytanii, zaangażowany w życie społeczno-kulturalne polskiej emigracji.
Bohomolec – być może Andrzej Bohomolec (1900-1988), kawalerzysta, żeglarz, dyplomata (w 1939 chargé d’affaires w Szanghaju). W 1933/34 roku wraz z dwoma towarzyszami przepłynął Ocean Atlantycki na jachcie „Dal”.
Boliński/Roliński
Borecki por.
Borkowski Piotr Dunin (1890-1949), polityk i publicysta, przed II wojną współpracownik Jerzego Giedroycia w „Buncie Młodych” i „Polityce”.
Bornholtz Tadeusz (1901-1966), pedagog, działacz niepodległościowy, autor wielu podręczników, żołnierz Armii Andersa (por. artylerii, 5 PAL).
Boryszowski / Borysowski
Bregman Aleksander (1906-1967), dziennikarz, publicysta. Od 1932 korespondent Polskiej Agencji Telegraficznej przy Lidze Narodów. Po wybuchu wojny wstąpił we Francji do Wojska Polskiego (skończył szkołę podchorążych artylerii), potem ewakuował się do Wielkiej Brytanii. Redagował „Nowiny”, „Dziennik Żołnierza”, „Dziennik Polski”, pisał też do wielu innych gazet. Współpracował z „Kulturą”. Jest autorem książki „Najlepszy sojusznik Hitlera”, o współpracy niemiecko-sowieckiej.
Broncel Zdzisław (1909–1998), pisarz, poeta, publicysta. Podczas wojny pracownik Centrum Informacji, członek redakcji pisma „W drodze”, autor tekstów m.in. w „Orle Białym”. Po wojnie współpracownik „Kultury” i innych pism emigracyjnych. Biografia w „Kulturze”.
Broniewski Władysław (1897-1962), poeta, tłumacz, żołnierz Legionów Polskich. W 1940 aresztowany przez NKWD i więziony. Po uwolnieniu wstąpił do Armii Andersa, pracował w ambasadzie polskiej w Kujbyszewie. Po wojnie wrócił do Polski.
Brzozdowiecki - Artur Lilien-Brzozdowiecki (1890-1958) – prawnik, ekonomista, kapitan. Członek lwowskiego Strzelca, oficer rezerwy austriackiego dywizjonu artylerii konnej. Instruktor artylerzystów Legionów Polskich. Publicysta (współpracował z „Buntem Młodych” i „Polityką”). Podczas wojny – oficer Brytyjskiej Misji Wojskowej w Kairze. Był cenzorem pism Armii Andersa, m. in. „Parady”. Jego syn Adam (1914–1993) był żołnierzem Armii Andersa.
Bulsiewicz – być może Tadeusz Jerzy Bulsiewicz (ur. 1907-1945), podporucznik, 3 Dywizja Strzelców Karpackich.
Celiński Bolesław (1904-?), w latach 1936-46 urzędnik sekcji spraw społecznych w generalnym sekretariacie Ligi Narodów w Genewie.
Chalerska
Chmielewski Czesław
Chmielewski Mieczysław (1898-1083), prawnik, kapitan WP, uczestnik Powstań Śląskich, działacz harcerski. W 1941 roku w sowieckim więzieniu. Po uwolnieniu służył w Armii Andersa, przeszedł szlak do Włoch. Autor m. in. wspomnianej w Agendzie publikacji „Ku nowym kresom zachodnim” (Tel Awiw 1943), wydanej pod pseudonimem Mieczysław Grzymała.
Chołon.
Choma Władysław (ur. 1902), podporucznik, żołnierz 3 Dywizji Strzelców Karpackich, fotograf, dziennikarz pisma „Parada”. Autor książki „Gazala-Tobruk” (Jerozolima 1944).
Chrodzikowski ppor.
Chrostowski
Chyrowski pułkownik
Cichy Władysław (1913–1994), prawnik, współwięzień Józefa Czapskiego w Griazowcu. Pracownik Biura Propagandy, od 1943 redaktor dwutygodnika ilustrowanego „Parada”, wydawanego w Kairze. Porucznik.
Ciechanowiecki
Cieński Włodzimierz (1897-1983), ksiądz katolicki. Więziony przez NKWD, skazany na karę śmierci. Po uwolnieniu szef duszpasterstwa przy formującej się w ZSRR Armii Polskiej. Towarzyszył żołnierzom podczas walk w Afryce i Włoszech. Po wojnie na emigracji w Wielkiej Brytanii.
Cieński por.
Ciesielczak / Ciesielczuk
Ciesielski pchor.
Ciołkosz Adam (1901-1978), polityk, publicysta, działacz harcerski, porucznik piechoty Wojska Polskiego. Jeden z przywódców Polskiej Partii Socjalistycznej w kraju i na emigracji, poseł na Sejm II i III kadencji w II RP. Biografia w „Kulturze”.
Collins Walter
Czapliński
Czapski Józef (1896-1993), malarz, pisarz, publicysta. Współtwórca Instytutu Literackiego. Świadek zbrodni katyńskiej, poświęcił jej książkę-świadectwo „Na nieludzkiej ziemi”. Biografia w „Kulturze”.
Czułowski
Czyż
Ćmiela (Śmiela / Imiela?)
Dankowicz Henryk (1918-1974), dziennikarz, pisarz. Autor wspomnień „Nieprzeźroczysta klepsydra” (Tel Aviv 1970, Wydawnictwo Nowiny-Kurier).
Dehnel
Deirmann
Demel Franciszek (1896-1976), pułkownik dyplomowany piechoty Polskich Sił Zbrojnych, oficer sztabu Sztabu Naczelnego Wodza i 2 Korpusu Polskiego. Po wojnie w Wielkiej Brytanii.
Dębicki – być może Kazimierz Roman Dębicki (1896-1980), dyplomata, pracował m.in. w poselstwie RP w Budapeszcie, Brukseli, Belgradzie (od sierpnia 1941 do sierpnia 1942 przy rządzie Królestwa Jugosławii na emigracji - Kair, Londyn), poseł w Hawanie. Po wojnie w USA.
Dmowski Roman (1864-1939), polityk i publicysta, minister spraw zagranicznych, poseł na Sejm. Współzałożyciel Narodowej Demokracji, polityczny przeciwnik Józefa Piłsudskiego.
Domańska Krystyna – malarka, pierwsza żona Gustawa Herlinga-Grudzińskiego.
Domański Witold (ur. 1910), podporucznik, Referat Kultury i Prasy 3 DSK, korespondent wojenny (opisywał m. in. bitwę o Monte Cassino). Pisał m.in. do nowojorskiego „Tygodnika Polskiego”.
Doncow Dymitr (Dmytro), (1883-1973), ukraiński prawnik, pisarz, działacz polityczny, dziennikarz. Twórca ukraińskiej koncepcji nacjonalizmu, wyłożonej w książce „Nacjonalizm” (1926). Redaktor ukazujących się we Lwowie pism: „Literaturno-Naukowyj Wistnyk” (1922-1932) i „Wistnyk” (1933-1939). Propagator zbliżenia między Ukrainą a Europą Zachodnią. 2 września 1939 roku internowany w Berezie Kartuskiej, uwolniony przez Niemców. Przez Berlin dotarł do Bukaresztu, gdzie wydawał do 1941 roku pismo „Batava”. Po wojnie w Kanadzie.
Dorosz
Drążkowski
Drohojowski Jan (1901-1979), dyplomata, pisarz, memuarysta. Radca Ambasady RP w Waszyngtonie (1939-1942), później na placówkach w Hawanie i w Chinach. W 1943 konsul generalny w Jerozolimie, do 1944 wiceminister informacji i dokumentacji rządu. Po 1945 w służbie dyplomatycznej PRL.
Drymmer Wiktor Tomir (1896-1975), dyplomata, pracownik MSZ, kapitan piechoty Wojska Polskiego, żołnierz Oddziału II Sztabu Generalnego (wywiadu). Bliski współpracownik ministra Józefa Becka.
Drzewiecki ppor.
Duch Bronisław Bolesław (1896-1980), generał dywizji, uczestnik kampanii wrześniowej, dowódca 1 Dywizji Grenadierów we Francji i 3 Dywizji Strzelców Karpackich (od 1943), podczas kampanii włoskiej i w bitwie o Monte Cassino. Po wojnie na emigracji w Wielkiej Brytanii.
Dudek - Henryk Giedroyc (1922-2010) - najmłodszy brat Jerzego Giedroycia. W 1939 roku opuścił Polskę, był w Bukareszcie. Od kwietnia 1941 r. w Brygadzie Strzelców Karpackich, w kompanii transportowej. Po latach osiadł w Maisons-Laffitte. Biografia w „Kulturze”.
Dziadulska Adela (1896–1997), z domu Bohomolec. Jej pierwszym mężem był zamordowany przez NKWD w Charkowie Zdzisław Dziadulski, drugim Władysław Żeleński. Podczas wojny pracowała w Ministerstwie Informacji, po wojnie w Instytucie Józefa Piłsudskiego w Ameryce. Przetłumaczyła na francuski m.in. książkę Józefa Czapskiego „Na nieludzkiej ziemi” („Terre inhumaine”, Paryż: Plon 1949) oraz książki Marii Czapskiej.
Eckersley Charles Ewart (1892–1967) – nauczyciel, autor podręcznika do nauki języka angielskiego, „Essential English for Foreign Students”. Jerzy Giedroyc w tekście pisze: „słownik dr. Eckersleya”.
Eichenbaum Abraham (ur. 1903), 16 kompania zaop. 5 DP
Erdman Jan (1906-1986), dziennikarz, reportażysta, sprawozdawca sportowy (m. in. podczas Igrzysk Olimpijskich 1932 w Los Angeles). Walczył w Brygadzie Karpackiej, pod Tobrukiem. Attaché prasowy ambasady RP w Moskwie (Kujbyszew, 1942-1943), redaktor ukazującego się w ZSRR dwutygodnika „Polska”. Po wojnie w Stanach Zjednoczonych (pracował m. in. w „Głosie Ameryki”). Autor książki „Droga do Ostrej Bramy”. Mąż Marty Wańkowiczówny, córki Melchiora Wańkowicza.
Evert
Fajans Roman (1903–1976), dziennikarz, korespondent podczas wojny domowej w Hiszpanii (1936), autor m.in. „Hiszpania 1936 (z wrażeń korespondenta wojennego)”, „Z Drugim Korpusem Polskim we Włoszech: zbiór reportaży” (Paryż, 1945).
Felsztyn Tadeusz (1894–1963), naukowiec, fizyk z tytułem doktora, przed wojną wykładowca na Politechnice Warszawskiej; specjalista w zakresie balistyki i uzbrojenia; pułkownik w szeregach Armii Andersa. W 1947 roku Instytut Literacki wydał jego książkę „Energia atomowa”, która miała być początkiem serii naukowej. ZOBACZ.
Filski Witold (w Agendzie figuruje jego londyński adres: 29 Buckingham Palace Road).
Fleischer
Fogel
Frankowski Feliks (1892-1963), dyplomata. W MSZ od 1918 roku (m.in. na placówkach w Watykanie i Paryżu). W 1937 uczestnik rozmów z Francuzami o projekcie osiedlenia Żydów z Europy na Madagaskarze. Przedstawiciel rządu polskiego przy Komitecie Wolnej Francji gen. Charlesa de Gaulle’a; w 1943 – przy Francuskim Komitecie Wyzwolenia Narodowego. Sekretarz generalny MSZ w Londynie.
Fryd Józef – pracownik Instytutu Literackiego w Rzymie. Być może chodzi o Józefa Fryda, dziennikarza (tygodnik „Kino”), dystrybutora filmów zagranicznych w Polsce, producenta filmowego. Fryd został zesłany w czasie wojny do obozu pracy w Rosji, uratował się z Armią Andersa – wraz z nią dotarł do Europy.
Fuchs - fotograf pisma „Parada”.
Fudakowski
Funarski Zygmunt - plutonowy, Oddział Kultury i Prasy 2 Korpusu.
Gaładyk Janusz (1898-1947), pułkownik dypl. piechoty Wojska Polskiego. W kampanii wrześniowej dowódca 1 Brygady Górskiej Strzelców. Więziony przez Sowietów, uwolniony w 1941. Służył w Polskich Siłach Zbrojnych, był zastępcą dowódcy 8 Dywizji Piechoty i 7 DP, przebywał w Palestynie. Po wojnie wrócił do Polski.
Gaura - pułkownik
Gawlina Józef (1892-1964), duchowny katolicki, biskup polowy i generał dywizji Wojska Polskiego, duszpasterz żołnierzy i polskich uchodźców. Brał udział w kampanii włoskiej 2 Korpusu. Uczestnik II Soboru Watykańskiego.
Gebbel
Gerard / Girard
Giełdziński Henryk (1911-1980), major, oficer łącznikowy, autor wspomnień „Bębny biją w puszczy Wukudu-Sokodei” (Jerozolima : "W drodze", 1944).
Giełgud – prawdopodobnie Jan Giełgud-Axentowicz (1898-1967), podpułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego, przed wojną w Oddziale II Sztabu Generalnego. Współwięzień Józefa Czapskiego w obozie w Starobielsku. Po klęsce 1939 w sowieckiej niewoli, a po uwolnieniu w Armii Andersa. Był polskim oficerem łącznikowym przy brytyjskim dowództwie w Iraku. Po wojnie osiadł w Peru.
Gierat Stanisław (1903-1977), działacz młodzieżowy; założyciel Związku Młodej Wsi „Siew”. W 2 Korpusie Polskim był zastępcą szefa Oddziału Kultury i Prasy, zajmował się propagandą.
Glinka Xawery (1890-1957), pisarz i poeta, dyplomata (m.in. na placówkach w Belgradzie, Rydze). Do 1941 był korespondentem PAT w Belgradzie. W Jerozolimie współpracował z Biuletynem Informacyjnym Polskich Uchodźców Wojennych na Bliskim Wschodzie. Był szefem Radia Jerozolima (1944), wszedł w skład Komitetu Uchodźców Polskich. Od 1948 w Libanie, założył tam pismo literackie „Cedry”. Pozostał na emigracji, w Wielkiej Brytanii.
Glinnicki
Gliński mjr – być może Stanisław Gliński (1900-1994), pułkownik wojsk pancernych. Uczestnik kampanii wrześniowej i francuskiej. W 1942 roku skierowany na Bliski Wschód, w czerwcu tego roku został dowódcą 1 batalionu czołgów w Palestynie, a następnie 4 pułku pancernego „Skorpion”, który walczył m.in. pod Monte Cassino. Po wojnie na emigracji, zmarł na Tasmanii.
Głodek
Głodzik dr
Główczewski Jerzy Eligiusz (1922-2020), lotnik, architekt. Po wybuchu wojny przedostał się przez Rumunię na Bliski Wschód. Maturę zdał w Tel Awiwie w 1941 roku, zgłosił się do Polskich Sił Zbrojnych. Walczył w szeregach Brygady Karpackiej w Afryce. W Wielkiej Brytanii wstąpił do Polskich Sił Powietrznych, służył w 308 Dywizjonie Myśliwskim „Krakowskim”. Po wojnie wrócił do Polski, ukończył architekturę na Politechnice Warszawskiej. Brał udział w odbudowie Warszawy, uczestniczył w wykopaliskach archeologicznych z prof. Kazimierzem Michałowskim. Wyjechał do USA, był wykładowcą (m.in. w Instytucie Pratta). Pracował nad przebudową egipskiego Asuanu.
Gogolewski Tadeusz, „st. st., linot.”
Goldszlag Fryderyk (1893-1973), lekarz, naukowiec, publicysta. Podczas wojny kierował oddziałem dermatologicznym szpitala wojskowego (w stopniu majora). Pisał artykuły m.in. do „Orła Białego”, „Tygodnika Polskiego”, „Oficyny Poetów” i in. Po wojnie osiadł w Londynie.
Gorgol Zygmunt, ppor. (15 pułk ułanów), pracownik Biura Propagandy.
Gradowski
Graham płk
Grobicki Aleksander (1914-1995), korespondent wojenny, pisarz, artylerzysta, cichociemny (w szeregach 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej). Przydzielony do Armii Polskiej na Wschodzie przeszedł przez Irak, Syrię, Palestynę, Egipt. Uczestnik kampanii włoskiej – walczył m.in. pod Monte Cassino. Opisał ją we wspomnieniowej książce „Wojenne błyski”.
Grochowski
Grosshoff
Grot por.
Grudziński - Herling-Grudziński Gustaw (1919-2000), pisarz, publicysta, poeta. Więzień sowieckich łagrów (opisał je w książce „Inny świat”). Żołnierz Armii Andersa. Jeden z najważniejszych autorów „Kultury”. Biografia w „Kulturze”.
Grzybień
Grzybowski Kazimierz (1907-1993), prawnik, wykładowca uniwersytecki. Więzień sowieckich łagrów – po odzyskaniu wolności ewakuowany wraz z Armią Andersa, przebywał w Iranie i Palestynie (tu wkładał na Wyższych Kursach Naukowych). Dyrektor Centrum Informacji na Wschodzie. Po wojnie w Wielkiej Brytanii i USA.
Grzymała-Siedlecki Adam (1876-1967), krytyk literacki i teatralny (publikował m.in. w „Życiu”, Tygodniku Ilustrowanym”, „Czasie”, „Kurierze Warszawskim”). Prozaik, dramatopisarz, tłumacz.
Gurdus – być może Natan Gurdus (1909-1972), dziennikarz, przedstawiciel londyńskiego Daily Express w Warszawie. W 1939 wyjechał do Palestyny. Korespondent Agence France Presse. dziennikarz prasy izraelskiej.
Guterman Norbert (1900-1984), psycholog, tłumacz (z języka francuskiego, niemieckiego, polskiego, jidysz i łaciny na język angielski). Tłumaczył m.in. utwory Kazimierza Wierzyńskiego, Marka Hłaski, Kazimierza Michałowskiego, Leszka Kołakowskiego. W 1933 wyjechał do USA.
Haar – Zygmunt Haar (wł. Zygmunt Springer, ur. 1909) lub jego brat Leopold (Chaskiel Springer, 1910-1954).
- Zygmunt studiował prawo na UJ, był muzykiem, fotografem, grafikiem. Podczas wojny w Polskich Siłach Zbrojnych, był fotografem w Wydziale Kultury i Prasy 2 Korpusu. Z bratem projektowali okładki książek i innych druków. Po wojnie mieszkał w Brazylii.
- Leopold Haar – artysta grafik i dekorator (studia w krakowskiej ASP). Muzyk, kompozytor, autor tekstów. Służył w Armii Polskiej na Wschodzie, w Wydziale Kultury i Prasy 2 Korpusu był liternikiem i malarzem. Po wojnie mieszkał w Brazylii.
Hagemejer Włodzimierz Henryk (1908–1994), profesor ekonomii, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autor wielu prac z dziedziny gospodarki, rynku. Podczas II wojny walczył na froncie afrykańskim i włoskim. Więziony w czasach stalinowskich.
Haładej Izydor (1895-1982), handlowiec, oficer Departamentu Intendentury. Jeden ze współzałożycieli i współwłaścicieli Polskiej Agencji Filmowej. W 1939 przeszedł do Rumunii, stąd przez Turcję do Palestyny. Był oficerem kwatermistrzostwa w Centrum Wyszkolenia Broni i Służb. Potem w 2 Korpusie Polskim we Włoszech (zastępca szefa intendentury, w stopniu ppłk. Int.). Po wojnie w Londynie (prowadził hotel „Kivi Mouse”).
Hanberg/Hanbery
Hausner
Hawran Andrzej st. strz.
Hemar Marian (1901-1972), poeta, satyryk, autor tekstów kabaretowych i wielu popularnych piosenek. Żołnierz Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich (był autorem „Marszu Karpackiej Brygady”), publikował w wydawanych przez nią czasopismach. Od 1942 r. w Londynie. Po wojnie został na emigracji, pisał m. in. do „Wiadomości” Mieczysława Grydzewskiego. Wspomniana w Agendzie „Marchewka” to napisany w 1942 roku pamiętnik satyryczny.
Hendel Konrad, st. strz. (później kapral) – pracownik Instytutu Literackiego w Rzymie.
Hertz Zofia (1910-2003), współpracowniczka Jerzego Giedroycia, należała do grona osób współtworzących Instytut Literacki. Biografia w „Kulturze”.
Heufeld
Heydenkorn Benedykt (1906-1999), dziennikarz, publikował m. in. w „Buncie Młodych”. Aresztowany przez NKWD, po uwolnieniu służył w Polskich Siłach Zbrojnych. Po wojnie na emigracji. Współpracował z „Kulturą”.
Hilczer
Hirschberg Karol (ur. 1907), ppor. 2. komp. zaop. w 3 Dywizji Strzelców Karpackich.
Hofman
Hrynkiewicz Wincenty 1903 naucz. szk. sr. ur. Praga 29 komp. sam. sanit. (514)
Hulanicki Witold (1890–1948), dyplomata, przed wojną pracownik Ministerstwa Spraw Zagranicznych, konsulatu RP w Londynie. Od 1937 konsul generalny RP w Jerozolimie, a później angielskiej administracji w Palestynie. 26 lutego 1948 uprowadzony i zamordowany wraz z dziennikarzem Stefanem Arnoldem przez izraelską bojówkę.
Iwaszkiewicz
Jakubowski
Jaracz
Jarema Józef (1900-1974), malarz, członek grupy kapistów. Absolwent krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Współtworzył eksperymentalny teatr Cricot, współpracował z pismem „Głos plastyków”. Podczas wojny w szeregach Armii Andersa, przeszedł szlak bojowy do Monte Cassino. Był członkiem działu plastycznego (za sprawą Józefa Czapskiego). Jego obrazy były pokazywane na wystawach, organizowanych na wojennym szlaku w Bagdadzie, Tel Awiwie, Rzymie. Po wojnie mieszkał w Rzymie, w Nicei wraz z żoną prowadzili pracownię tkacką.
Jasińska
Jastrzębski
Jaszyński kapitan
Jaworski Leszek, ur. 1915
Jeliński Czesław, korespondent Państwowego Instytutu Eksportowego w Bagdadzie, autor opracowania „Irak” (Warszawa 1938).
Jeśmian
Jędrzejewicz
Kaczmarkiewicz Bolesław – członek Rady Państwowego Instytutu Eksportowego, autor m.in. pracy „Ekonomika i planowanie transportu śródlądowego”, 1951.
Kainetis
Kamiński płk. Szef Sztabu – był może Władysław Kamiński (1897-1944), prawnik, poseł i senator w II RP. Uczestnik kampanii wrześniowej, działacz konspiracyjny (Okręg Wilno ZWZ). Aresztowany przez NKWD i więziony. Po uwolnieniu dowodził III batalionem 13 pułku piechoty („Rysiów”) 5 Wileńskiej Dywizji Piechoty Armii Polskiej w ZSRR. Później na Bliskim Wschodzie i w kampanii włoskiej (był dowódcą 13 Wileńskiego Batalionu Strzelców). W 1944 roku awansowany na podpułkownika. Poległ w bitwie o Monte Cassino.
Kantak Kamil (1881–1976), ksiądz katolicki, publicysta, historyk, działacz społeczny. Aresztowany przez NKWD, przetrzymywany na Łubiance i obozie w Griazowcu. Kapelan Armii Andersa – w Związku Radzieckim i na Bliskim Wschodzie. Po wojnie pozostał na Bliskim Wschodzie, zmarł w Bejrucie. Józef Czapski pisze o nim w „Na nieludzkiej ziemi”.
Kazimierczak
Kaźmierczak
Kądzielowski
Kemal bey Abdurehim („był w Polsce posłem 3 lata, fin., gospod.”)
Keynes
Kęczkowski
Kępiński ppor. 2 brygada czołgów
Kiełczewski
Kiełczyński
Kieres
Kitowicz
Kleszczyński Karol (1917-1996), dziennikarz, współpracował z czasopismami krakowskimi. Korespondent wojenny „Polski Zbrojnej”, pracował w bukareszteńskim „Kurierze Polskim”. Żołnierz SBSK, po Szkole Podchorążych Kawalerii Pancernej w Palestynie przydzielony do Karpackiego Pułku Ułanów w Egipcie (redagował pismo „Pułk Ułanów Karpackich”), w 1943 korespondent wojenny 5 Kresowej Dywizji Piechoty. Uczestnik walk pod Tobrukiem i Monte Cassino. Po wojnie na emigracji we Włoszech.
Klimkowski mjr - być może rtm. Jerzy Klimkowski (1909-1991), oficer kawalerii WP, uczestnik kampanii wrześniowej. Adiutant gen. Andersa. Inicjator buntu młodych oficerów, organizator tajnej organizacji pod nazwą "Salus Reipublicae Suprema Lex". W 1943 oddany pod sąd polowy, więziony. Po wojnie wrócił do Polski.
Koch
Kokoszka – być może Zbigniew Kokoszka (ur. 1906), podporucznik, 2. komp. zaop. 3 Dywizji Strzelców Karpackich.
Kolbuszewski pułkownik
Komarnicki – być może Tytus Komarnicki (1896-1967), doktor prawa, dyplomata (ukończył Wydział Dyplomatyczny Szkoły Nauk Politycznych w Paryżu), historyk. Od 1920 w Ministerstwie Spraw Zagranicznych (m.in. na placówkach w Berlinie, Watykanie, Bernie). Do 1943 był nieoficjalnym delegatem Rządu RP na uchodźstwie na Francję; do 1945 poseł RP przy rządzie Holandii. Po wojnie wykładał m.in. w polskiej Szkole Nauk Politycznych i Społecznych w Londynie i na Sorbonie. Ew. jego brat Wacław Komarnicki (1891-1954), profesor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, prawnik, polityk, minister. Po 1939 więziony przez Sowietów, uwolniony po zawarciu układu Sikorski-Majski. Od 1942 minister sprawiedliwości w rządzie Władysława Sikorskiego. Wykładał na uniwersytetach (University of St. Andrews, Oxford, Haga). Zmarł w Londynie.
Koniuszewski major
Kopciowa
Kopeć Tadeusz (1905-1949), prawnik, dziennikarz, polityk, poseł na Sejm. Po wybuchu wojny przebywał w Bukareszcie, skąd przedostał się na Bliski Wschód, do 2. Korpusu Polskiego. Od 1944 szef misji wojskowej w Awinionie. Po wojnie we Francji.
Koper
Korecki
Korman
Kostecki
Kostka
Kościałkowski Marian (1914-1977), wł. Jan (Janusz) Marian Kościałkowski. Artysta – malarz i rzeźbiarz. Aresztowany przez NKWD i zesłany do łagru, uwolniony po amnestii. Wstąpił do Armii Andersa, przeszedł szlak bojowy przez Irak, Palestynę, Egipt, Włochy. Pracował w oddziale propagandy 5 Kresowej Dywizji Piechoty. Po wojnie tworzył na emigracji. W 1964 roku otrzymał nagrodę „Kultury”.
Kotkowski Zygmunt (1901-1979) dziennikarz i pisarz, żołnierz Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, po wojnie dyrektor emigracyjnego wydawnictwa Veritas Foundation Press. Autor m. in. „Na kontynencie afrykańskim”.
Kotowicz
Kowalewski Janusz (1910-1996), publicysta i pisarz o poglądach komunistycznych (pseudonim Jan Orzech). Aresztowany w 1940 przez Sowietów i skazany na obóz pracy. Uwolniony po układzie Sikorski-Majski, przeszedł szlak bojowy z 2 Korpusem Polskim. Po wojnie publikował w wielu pismach (m. in. w „Wiadomościach”, „Orle Białym”, w „Kulturze”), redagował pismo „Ostatnie Wiadomości” w Mannheim.
Kowaliwskij Mikołaj
Kowańko Włodzimierz (1907-1968) malarz, karykaturzysta, twórca filmów animowanych. Aresztowany przez NKWD, zesłany do łagru. Zwolniony po amnestii w 1941, wstąpił do Armii Andersa, został przydzielony do Oddziału Kultury i Prasy przy Wydziale Propagandy i Oświaty Polskich Sił Zbrojnych. Redagował humorystyczne pismo „Łazik”, garnizonowe gazetki ścienne, satyryczne szopki w reż. Tadeusza Wittlina. Po wojnie na emigracji w Ameryce Południowej, zmarł w Rio de Janeiro.
Kozubski
Krakowiecki Anatol (1901-1950), pisarz i dziennikarz (m.in. w „Ilustrowanym Kuryerze Codziennym”), redaktor („Na szerokim świecie”). Więzień sowieckich łagrów nad Kołymą (swoje doświadczenia opisał w wydanej w 1950 roku „Książce o Kołymie”). Żołnierz Armii Andersa, wraz z nią przeszedł do Persji i Iraku, pracował w redakcji „Kuriera Polskiego w Bagdadzie” i „W Drodze”. Przeszedł cały szlak bojowy 2 Korpusu. Po wojnie w Wielkiej Brytanii.
Kraskowski Serafin (zm. 1946), ksiądz, w 2 Korpusie Polskim szef duszpasterstwa prawosławnego 2 Dywizji Pancernej.
Krętacz
Krogulski Władysław (1894-1962), podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego. Więziony w Kozielsku i Griazowcu, po uwolnieniu w 1941 został szefem Oddziału I w Dowództwie Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR (a później w Dowództwie Etapów i Dowództwie Armii Polskiej na Wschodzie). Organizował ewakuację ludności cywilnej – polskich zesłańców. Po zakończeniu wojny był m.in. szefem Oddziału Administracji Rezerw i Uzupełnień I Korpusu. W 1948 wrócił do Polski.
Kropiusz
Kropiwnicki
Król ks.
Krupiński - prawdopodobnie Kazimierz Krupiński (1900-1973) dziennikarz, żołnierz 2 Korpusu Polskiego, członek zarządu Instytutu Historycznego w Rzymie.
Krupski Jan kpr., „zecer i masz.”
Kruszyński pchor., 29 kompania transportowa.
Krylowski
Krzecki
Krzewski - Karol Lilienfeld-Krzewski (1893-1944), dziennikarz i literat, major dyplomowany piechoty Wojska Polskiego. Jeden z największych twórców etosu Legionów Polskich, legendy I Brygady i kultu marszałka Józefa Piłsudskiego, historyk literatury polskiej i wojskowości. Zwany przez przyjaciół Szczapą.
Krzyż Cz.
Krzyżanowski
Kuncewicz Jozafat (ok. 1580-1623), unicki arcybiskup połocki, męczennik, święty Kościoła Katolickiego.
Kunicki
Kuraś
Kurcjusz - Jerzy Kurcyusz (1907-1988), doktor prawa, adwokat, polityk. Należał do władz Stronnictwa Narodowego i Obozu Wielkiej Polski, potem działacz ONR „ABC”. W 1939 r. wyjechał do Francji, zajmował się prowadzeniem łączności cywilnej między rządem na emigracji a krajem. W 1947 wrócił do Polski, pracował jako adwokat. Wspierał opozycję w latach 80-tych.
Kurdybach – być może Łukasz Kurdybacha (1907-1972), pedagog, wykładowca na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Podczas II wojny
kierownik sekcji oświatowej w Komitecie Pomocy i Opieki nad polskimi uchodźcami w Bukareszcie. Żołnierz Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, uczestnik walk pod Tobrukiem. W Jerozolimie kierował polską placówką oświatową, wydawał serię Szkolna Biblioteczka na Wschodzie, publikującą lektury dla polskich szkół dla dzieci - uchodźców.
Kureczko / Kureczek
Kurniatowska
Kurnicki Piotr (1899-1975), oficer Wojska Polskiego, dyplomata. Pracował m. in. na placówkach w Kijowie, Bratysławie, Zagrzebiu, Bejrucie (tu w latach 1944-45). Po wojnie na emigracji w Kanadzie.
Kutrzeba
Kwirini - Quirini Eugeniusz (1891-1978), legionista, podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, redaktor, tłumacz, nauczyciel języka angielskiego. Autor wielu publikacji w czasopismach wojskowych. Podczas wojny we Francji i Wielkiej Brytanii. Służył w Polskich Siłach Zbrojnych, w wydziale propagandy, biurze prasowym i historycznym. Po wojnie wrócił do Polski.
Lachman Feliks (1897-1992), więzień sowieckich łagrów, autor wspomnieniowej książki „I was a Gulag Prisoner (1939-42)”, wyd 1991. Wspomnienia te pierwotnie publikował na łamach londyńskich „Wiadomości”.
Lachowicz Jan (1896–1973), legionista, pułkownik piechoty Wojska Polskiego. Więziony przez NKWD w Kozielsku i Griazowcu. Od sierpnia 1944 dowódca 2 Brygady Strzelców Karpackich, uczestnik kampanii włoskiej. Po wojnie na emigracji, członek Rady RP.
Langner pułkownik
Laskowski Janusz (1909-1975), dziennikarz i reporter (przed wojną pisał m.in. do „Kuriera Porannego”), korespondent wojenny. Współpracownik Radia Francuskiego (Sekcja Polska) i wielu pism polskich na emigracji, m. in. paryskiej „Kultury”.
Lauterbach – prawdopodobnie Stanisław Zarzewski-Lauterbach (1896-1971), publicysta i ekonomista. W okresie międzywojennym był naczelnym redaktorem miesięcznika „Polityka Gospodarcza”, w czasie wojny w propagandzie wojskowej, członek redakcji „Tygodnika Polskiego” na Bliskim Wschodzie. Po wojnie na emigracji. W Londynie redagował kwartalnik „Polish Affairs”.
Lawińska
Leites – może Józef Lejtes (1901-1983), polski reżyser i scenarzysta filmowy pochodzenia żydowskiego, twórca wielu przedwojennych filmów (m.in. „Młody las” z 1934, „Dziewczęta z Nowolipek”, 1937). Po wybuchu wojny wyjechał na Węgry, stąd do Palestyny. Służył w Samodzielnej Brygadzie Strzelców Karpackich. Dla wojska nakręcił wówczas film „Od Ladrum do Gazali”. Po wojnie osiadł w USA.
Leitgeber Bolesław (1900-1993), polski dyplomata (w MSZ od 1924 roku), pisarz, korespondent prasowy (m.in. „Kuriera Poznańskiego” w przedwojennym Berlinie). I sekretarz ambasady polskiej w Londynie, u ambasadora Edwarda Raczyńskiego. Malował obrazy, zajmował się filozofią. Po wojnie pracował w Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Lemański
Leśniak płk.
Lindenfeld
Lipski
Lityński
Liwszyc
Lodoski
Lothe Jerzy - wojskowy
Ładoś Aleksander (1891-1963), dyplomata i urzędnik konsularny, publicysta, polityk. Redaktor naczelny „Gazety Handlowej”, pisał m.in. do „Odnowy”, „ABC”. Od 24 maja 1940 do lipca 1945 pełnił misję posła w Szwajcarii, w Bernie. Zajmował się internowanymi żołnierzami polskimi i uchodźcami. Tzw. „grupa Ładosia” wystawiała Żydom z gett w okupowanej Polsce paszporty południowoamerykańskie, umożliwiające im ratunek i wyjazd z Europy.
Łazaryńczuk
Łączkowska Teresa
Łączkowski Bohdan (1907-1981), ekonomista, wicedyrektor Biura Ekonomicznego Prezydium Rady Ministrów. „W okresie bukareszteńskim utrzymywałem bliskie kontakty z Bohdanem Łączkowskim, ekonomistą i bardzo ciekawym, nieprzeciętnie inteligentnym człowiekiem” - wspominał Jerzy Giedroyc w „Autobiografii na cztery ręce”.
Łebkowski
Łomnicki
Łubieński Henryk (1901-1960), dziennikarz, publicysta, oficer kawalerii WP. Podczas wojny we Francji, działał w tamtejszym ruchu oporu, organizował przerzuty Polaków przez Pireneje. Attaché prasowy rządu londyńskiego w Madrycie. Po wojnie na emigracji.
Łukasiewicz / Łukaszewicz
Łyszkowski Stanisław, plut. DZA
Machalski (w Agendzie z dopiskiem: „dr Teheran”) – prawdopodobnie Franciszek Machalski (1904-1979), iranista, nauczyciel. Z sowieckiego więzienia trafił do Armii Andersa, wraz z nią dotarł do Iranu, skąd w 1946 wyjechał do Bejrutu. Pracował tam w Instytucie Polskim. W 1947 wrócił do Polski, uczył w liceach, związał się z UJ – do emerytury był kierownikiem Zakładu Iranistyki UJ.
Mackiewicz Józef (1902-1985), pisarz, publicysta i dziennikarz, brat Stanisława Cata-Mackiewicza. Współpracował z wileńskim „Słowem”, po 1939 wydawał „Słowo codzienne”. W 1943 roku pojechał na zaproszenie Niemców do Katynia, gdzie uczestniczył w ekshumacji zamordowanych żołnierzy polskich z masowych grobów. W 1948 roku ukazała się zredagowana przez Mackiewicza książka „Zbrodnia katyńska w świetle dokumentów”, z przedmową gen. W. Andersa. W 1944 przedostał się na Zachód – do Rzymu, a potem do Londynu. Ostatecznie osiadł w Monachium.
Mackiewicz Stanisław - „Cat” (1896–1966), pisarz i publicysta o poglądach konserwatywnych, zwolennik Józefa Piłsudskiego, krytyk i przeciwnik gen. Sikorskiego. W latach 1922-39 redaktor wileńskiego dziennika „Słowo”. Po wybuchu wojny przedostał się do Francji, a potem do Londynu (gdzie wydawał tygodnik „Lwów i Wilno”). Premier rządu RP na uchodźstwie (1954-55). Wrócił do Polski w 1956.
Mahinerak
Makowski – „ins. Makowski Michał kpr. pchor”
Malhomme Henryk (1894-1977), podpułkownik Wojska Polskiego, dyplomata. Uczestnik kampanii francuskiej. Pracował w gabinecie Naczelnego Wodza w Londynie, stąd został skierowany na Bliski Wschód. Do końca 1944 chargé d’affaires Poselstwa RP w Królestwie Iraku, w Bagdadzie. Po wojnie na emigracji. Jego brat, dyplomata Leon Malhomme, został zamordowany w Katyniu.
Maliniak
Marecki Andrzej (1898-1943), pułkownik dyplomowany artylerii Wojska Polskiego. Podczas kampanii wrześniowej w Sztabie Naczelnego Wodza. Przedostał się do Rumunii, a stąd do Francji (pełnił funkcję oficera łącznikowego przy francuskim Sztabie Generalnym). W Londynie był szefem Oddziału III Operacyjnego w Sztabie Naczelnego Wodza, redaktorem czasopisma „Bellona”. Zginął w katastrofie gibraltarskiej 4 lipca 1943 roku, wraz z gen. Władysławem Sikorskim.
Maritain Jacques (1882-1973), francuski filozof i teolog, myśliciel chrześcijański, wykładowca uniwersytecki. W latach 1945-48 ambasador Francji przy Stolicy Apostolskiej. Po koniec życia wstąpił do zakonu (wspólnota Małych Braci od Jezusa w Tuluzie). W Agendzie wspomniana jest jego książka „Confession de Foi” (wydana w 1941).
Markiewicz „ppor dr 23 transp. Korpuśna”
Marymont
Masłowski
Matuszczak Edward (1906-1965), malarz, absolwent krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. W 1934 roku wyjechał do Paryża (szkolił swój artystyczny warsztat w pracowni Józefa Pankiewicza). W 1944 przebywał w Rzymie, mieszkał i tworzył także w Izraelu. Jego grafiki ukazywały się w pismach wydawanych podczas wojny, m.in. „Orzeł Biały”, „Parada”, „Ku Wolnej Polsce” (np. Nr 7 z 1942 r.), „W drodze”, „Nasze Drogi” .
Matuszewski Ignacy (1891-1946), pułkownik WP, polityk i publicysta; dyplomata, w latach 1929-31 minister skarbu.
Maxvell - mjr. Arnold Maxwell, brytyjski oficer łącznikowy.
Mazur
Meysztowicz Walerian (1893-1982), ksiądz katolicki, profesor prawa kanonicznego na uniwersytecie w Wilnie, radca prawny w ambasadzie polskiej przy Stolicy Apostolskiej, współzałożyciel Polskiego Instytutu Historycznego w Rzymie. Autor książki „Gawędy o czasach i ludziach”.
Mglejowa – być może Maria Hablińska-Mglejowa (1900-?), artystka, przed wojną znana ilustratorka książek.
Mianowska
Michalik
Mieroszewski Juliusz (1906–1976), dziennikarz i publicysta; komentator polityczny; stały współpracownik „Kultury”. Biografia w „Kulturze”.
Mihailovic
Mikucki, cenzor
Miller
Miłoszewska – prawdopodobne chodzi o żonę Zdzisława Miłoszewskiego
Miłoszewski Zdzisław (1899 -1970), radca w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, po wybuchu wojny w Rumunii, skąd przedostał się do Palestyny, a następnie do Libanu. W Jerozolimie prowadził audycje radiowe dla Polskich Sił Zbrojnych na Bliskim Wschodzie. Wykładał politykę na emigracyjnych Wyższych Kursach Naukowych w Jerozolimie.
Mintot
Młodnicki Jerzy – artysta, grafik, członek zespołu redakcyjnego „Parady” (odpowiadał za stronę graficzną tego pisma, wychodzącego w Kairze).
Młotek
Młynarski
Mokrzycki płk.
Morbitzer
Morozowicz
Mossin Ryszard (1910–2003), dziennikarz, przygotowywał audycje radiowe w Armii Andersa. Po wojnie współpracownik Radia Wolna Europa.
Muszyński Tadeusz inż.
Naglerowa Herminia (1890-1957), pisarka, publicystka. Aresztowana we Lwowie przez NKWD, osadzona w łagrze. W Armii Andersa w Pomocniczej Służbie Kobiet, w wydziale Prasy i Propagandy. Redagowała m. in. pisma „Ochotniczka” i „Poradnik dla świetlic i świetliczarek”.
Natanson Stanisław (1913-1985), polski matematyk, absolwent Trinity College w Cambridge, doktor nauk ścisłych na Sorbonie. Po wybuchu wojny aresztowany we Lwowie i zesłany do łagru. Walczył w 2 Korpusie Polskim (stopień porucznika). Redagował „Paradę”, pracował w oddziale kultury i propagandy. Po wojnie zajmował wysokie stanowiska w branży paliwowej.
Nesbitt - Frederick George Beaumont-Nesbitt (1893-1971), major generał armii brytyjskiej, w latach 1943-45 na Bliskim Wschodzie w Afryce Północnej i we Włoszech, oficer łącznikowy w sztabie gen. Harolda Alexandra, głównodowodzącego sił sprzymierzonych na obszarze Morza Śródziemnego.
Neumann (w Agendzie z dopiskiem: Mexico)
Niedziałkowski Henryk (1898-1990), pułkownik. Po kampanii wrześniowej przedostał się do Francji. Dowódca 3 Karpackiego Batalionu Łączności w Syrii, uczestnik walk o Tobruk, Monte Cassino. Po wojnie w Wielkiej Brytanii.
Niemiro / Niemira
Niezbrzycki Jerzy (1902–1968), kapitan piechoty WP, oficer II Oddziału Sztabu Generalnego (wywiadu wojskowego), publicysta, sowietolog, ps. Ryszard Wraga. Biografia w „Kulturze”
Nikolski kpt.
Nowakowski Zygmunt (1891-1963), aktor i dyrektor Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, felietonista IKC-a. Na emigracji członek Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej przy prezydencie Władysławie Raczkiewiczu. W latach 1940-1944 redaktor naczelny „Wiadomości Polskich, Politycznych i Literackich”, redagowanych wspólnie z Mieczysławem Grydzewskim.
Nowina Sawicki – Witold Eugeniusz Sawicki h. Nowina (1896-1979), pułkownik kawalerii Polskich Sił Zbrojnych, w 1943 dowódca Lwowskiej Brygady Piechoty, uczestnik bitwy o Monte Cassino.
Obertyńska Beata (1898-1980), poetka, pisarka, porucznik. Aresztowana przez NKWD we Lwowie, więziona, zesłana do łagru. Wstąpiła do Armii Andersa, przeszła z nią szlak bojowy. Pracowała w dziale oświatowym 2 Korpusu w Rzymie. Po wojnie zamieszkała w Londynie, pisała do gazet emigracyjnych.
Okulicki Leopold (1898-1946), generał brygady Wojska Polskiego. Legionista, wykładowca w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie, do 1939 w Sztabie Głównym WP. Podczas kampanii wrześniowej bronił Warszawy, potem organizował konspirację (Związek Walki Zbrojnej). Aresztowany przez NKWD w 1941, więziony. Uwolniony po interwencji gen. Władysława Andersa, wstąpił do tworzonej przez niego armii. Dowodził m. in. 7. Dywizją Piechoty. W 1944 zrzucony na spadochronie do Polski, brał udział w Powstaniu Warszawskim. Komendant Główny AK i NIE. Skazany na 10 lat w „procesie szesnastu”. Zmarł (według innych wersji został zamordowany) w sowieckim więzieniu.
Olechowski Jan (1917-1956), poeta, publicysta, redaktor (m.in. „Dziennik Żołnierza”. „Ku wolnej Polsce”, „Dziennik Żołnierza APW”, „Goniec Karpacki”, „Orzeł Biały”), żołnierz Armii Andersa, oficer oświatowy, po wojnie w Oddziale Kultury i Oświaty Armii Polskiej w Rzymie.
Ołpiński Józef (1892-1980), urzędnik państwowy, prezydent Żyrardowa, starosta sochaczewski, wiceprezydent Warszawy. Podczas II wojny w szeregach Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie. Pracował w redakcji wydawanego w Kairze pisma „Parada”. Po wojnie w Republice Południowej Afryki.
Olszewski
Ordonówna Hanka - wł. Maria Anna Tyszkiewiczowa (1902-1950), aktorka, śpiewaczka, gwiazda estrady. Występowała w warszawskich teatrach i wielu przedwojennych filmach. Podczas wojny aresztowana przez Niemców, potem przez Sowietów, zesłana do łagru. Uwolniona po podpisaniu traktatu Sikorski-Majski, zajęła się osieroconymi dziećmi-zesłańcami. Wraz z nimi ewakuowana do Indii, potem do Bejrutu. Napisała o tym książkę „Tułacze dzieci” (1948), pod ps. Weronika Hort. Biografia w „Kulturze”.
Oskierko
Ostrowski Wiktor (1905-1992), oficer WP, inżynier, podróżnik, alpinista. Uczestnik kampanii wrześniowej, z niewoli sowieckiej wydostał się z Armią Andersa. Uczestnik bitwy o Monte Cassino.
Pająk Antoni (1893-1965), polityk, działacz PPS, redaktor przedwojennych gazet socjalistycznych (np. „Robotnika”). Zesłany na Syberię. Delegat Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej Rządu RP na uchodźstwie przy Armii Polskiej na Wschodzie (1943-45). Założył miesięcznik „Wolność”, redagował „Gazetę Polską”. Po wojnie na emigracji w Wielkiej Brytanii. Premier rządu RP na uchodźstwie (1955-65).
Palikowski płk.
Pankiewicz
Paszkiewicz Gustaw (1892-1955), oficer Wojska Polskiego. Po kampanii wrześniowej przedostał się do Francji, potem do Wielkiej Brytanii, służył w Polskich Siłach Zbrojnych (do czerwca 1943 dowodził m.in. 2 Samodzielną Brygadą Pancerną). W 1945 wrócił po Polski, wstąpił do Ludowego Wojska Polskiego (otrzymał stopień generała dywizji). Kierował działaniami przeciw organizacjom niepodległościowym.
Patton George (1885-1945), amerykański generał, dowodził podczas kampanii w Afryce Północnej, dowódca 7 Armii Amerykańskiej podczas kampanii włoskiej.
Pawłowicz
Pawłowski
Pengalley cpt
Pere Jean
Petkovic
Piątkowski Henryk (1902-1969), pułkownik dyplomowany Wojska Polskiego, lekkoatleta. Uczestnik bitwy o Monte Cassino i o Ankonę.
Piekarski Stefan por.
Pierzchalska
Pierzka/Pierzek
Piestrzyński Ryszard (1902-1962) - dziennikarz, polityk, w II RP poseł na Sejm. Pracował w Biurze Prasy i Propagandy przy ambasadzie polskiej w Bukareszcie. Żołnierz Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich. Redaktor pism, m. in. : „Orzeł Biały”, „Biuletyn Informacyjny”, „Biuletyn Obozowy".
Pilatowa Janina (1905-1986), filolog; redaktorka Wydawnictw Wojskowych na Bliskim Wschodzie (1943–47). Pisała m. in. do periodyku „Ochotniczka. Pismo PSK”. Po wojnie współpracowała z „Kulturą” oraz Polskim Uniwersytetem na Obczyźnie.
Pilch
Piłsudski Józef (1867-1935), polityk, mąż stanu, przywódca ruchu niepodległościowego. Naczelnik Państwa, Marszałek Polski. Postać bardzo ceniona przez Jerzego Giedroycia.
Piotrowski M.
Piotrowski Zygmunt, dr
Pless – może Aleksander Hochberg / Aleksander Pszczyński (1905-1984), książę pszczyński, syn Jana Henryka XV von Pless. Podczas wojny wstąpił do polskiego wojska, walczył na Bliskim Wschodzie i we Włoszech (także pod Monte Cassino), dosłużył się stopnia podporucznika. Był także tłumaczem w sztabie, służył w osobistej ochronie gen. W. Sikorskiego. Po wojnie osiadł na Majorce.
Płatos por.
Płoski
Płużański Stanisław (1879-1951), inżynier, profesor, wykładowca Politechniki Warszawskiej. Podczas II wojny we Francji, a od 1940 w Wielkiej Brytanii, gdzie zajmował się organizowaniem szkolnictwa technicznego dla Polaków.
Podoski
Południak
Pomeranc
Poniatowski Józef (1897-1995), ekonomista, polityk; publicysta, redaktor „Orła Białego” (w latach 1942–44), redaktor naczelny „Orła Białego” lub Poniatowski Juliusz (1886–1975), inżynier rolnik, ekonomista; minister rolnictwa; w Rzymie zajmował się działalnością wydawniczą w YMCA.
Poniatowski Por.
Pownell
Prager / Pragier Adam (1886-1976), publicysta, ekonomista, działacz socjalistyczny. W latach 1944-49 minister informacji i dokumentacji w rządzie w Londynie.
Prażmowska
Prądzyńska (Maja) Maria (1908-1994), współpracowniczka Jerzego Giedroycia, sekretarka przedwojennych pism „Bunt Młodych” i „Polityka”.
Pruszyński (Miś) Mieczysław (1910 - 2005), publicysta (m.in. „Bunt Młodych”, „Polityka”), ekonomista, brat Ksawerego Pruszyńskiego. Uczestnik Kampanii Wrześniowej, żołnierz Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich (brał m. in. udział w bitwie o Tobruk), dowódca plutonu działek przeciwpancernych. Przeniesiony do lotnictwa - latał jako nawigator w 305 Dywizjonie Bombowym.
Przewłocki Marian (1888-1966), generał brygady Wojska Polskiego, szef sztabu. Uczestnik kampanii wrześniowej, uciekł z sowieckiej niewoli. W Palestynie w Ośrodku Zapasowym Brygady Strzelców Karpackich; w 1943 został szefem sztabu Armii Polskiej na Wschodzie. Od czerwca 1944 do marca 1947 był dowódcą Bazy 2 Korpusu. Po wojnie w Wielkiej Brytanii.
Rabcuś
Racięski Zbigniew (1906-1997), dziennikarz, w 1941 roku przydzielony do Wojskowego Biura Prasy i Oświaty przy Sztabie Armii w Buzułuku. Redaktor „Orła Białego”. Po wojnie korespondent Radia Wolna Europa i „Nowego Dziennika”.
Raczyński Roger Adam (1889-1945), polityk, wojewoda poznański, dyplomata, w latach 1938 -1940 ambasador RP w Bukareszcie. Od 1942 poseł przy rządzie greckim na emigracji, początkowo w Londynie, od 1943 w Kairze, od 1944 w Atenach.
Radulski Wacław (1904-1983), reżyser teatralny i radiowy. Współpracował z warszawskimi, wileńskimi (m.in. Teatr na Pohulance), lwowskimi i krakowskimi scenami, reżyserował słuchowiska radiowe. Po wybuchu wojny aresztowany przez NKWD, zesłany. Wstąpił w Buzułuku do Armii Andersa. Był kierownikiem artystycznym Teatru Polowego Ośrodka Organizacji Armii w Tockoje i Teatru Dramatycznego 2 Korpusu. Przeszedł szlak z Iraku do Włoch. Po wojnie na emigracji.
Radziwiłł
Rakowski Janusz (1902-2001), prawnik i ekonomista, autor wielu prac naukowych i historycznych. Przed 1939 dyrektor gabinetu Ministra Skarbu i wicepremiera Eugeniusza Kwiatkowskiego. Po wybuchu wojny ewakuowany do Rumunii, przedostał się do Francji, a potem do Szwajcarii. Działał w tamtejszych organizacjach polonijnych.
Rapaport
Rau
Rauschning Hermann (1887-1982), niemiecki polityk, prezydent Senatu Wolnego Miasta Gdańska (1933-34), muzykolog. W 1940 wyjechał do USA.
Relska (w Agendzie: „na st. ochotniczki”)
Reuttowa maszynistka
Reysen /Reysin
Riterman
Romanowska
Romańska
Romański
Romer Stanisław min.
Romer Tadeusz (1894-1978), polityk i dyplomata. Przed wojną m.in. na placówce we Włoszech i w Portugalii, od 1937 ambasador RP w Japonii (po 1939 jako ambasador rządu na uchodźstwie). W 1941 przeniósł się do Szanghaju. Pomagał w obu tych miejscach polskim Żydom, którym udało się wydostać spod niemieckiej okupacji dzięki japońskim wizom. W latach 1942-43 na placówce w Kujbyszewie, później był pełnomocnikiem rządu RP na Bliskim Wschodzie, a do listopada 1944 ministrem spraw zagranicznych w rządzie Stanisława Mikołajczyka. Po wojnie na emigracji w Kanadzie.
Rosicki
Rosiński podch. plut.
Rotshild
Rozmarin / Rosmarin / Rozmaryn Henryk (1882-1955), prawnik, polityk żydowskiego pochodzenia, poseł na Sejm, syjonista. Członek Organizacji Syjonostycznej Małopolski Zachodniej oraz Światowego Kongresu Syjonistycznego. Od 1940 w Palestynie, do 1945 pełnił funkcję generalnego konsula RP w Tel Awiwie. Po wojnie mieszkał w Izraelu.
Rubel Ludwik (1897-1958), dziennikarz i publicysta; poseł na Sejm, prezes Związku Dziennikarzy Polskich za Granicą, redaktor polityczny „Ilustrowanego Kuriera Codziennego”.
Rudnicki Klemens (1897-1992), oficer kawalerii WP, pułkownik (od 1945 generał brygady). Więziony przez NKWD, uwolniony. W 1942 dowodził 6 Lwowską Dywizją Piechoty, potem 6 Brygadą Strzelców. W 1943 został zastępcą dowódcy 5 Kresowej Dywizji Piechoty. Walczył pod Monte Cassino i pod Bolonią. Po wojnie na emigracji w Londynie.
Ryziński Kazimierz (1889-1970), oficer Wojska Polskiego, pułkownik Polskich Sił Zbrojnych. Podczas kampanii wrześniowej 1939 był szefem sztabu obrony Lwowa, uczestniczył w pertraktacjach z Sowietami w Winnikach. Przedostał się do Francji, do czerwca 1940 był kierownikiem Działu Propagandy Komendy Głównej; później w Armii Polskiej na Wschodzie. Od 1945 był komendantem Szkół Junaków i Młodszych Ochotniczek. Po wojnie mieszkał w Londynie.
Rządkowski
Sadkowski Stanisław, major. Szef drukarni w Jerozolimie i składnicy książek Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Korespondencja Jerzego Giedroycia ze Stanisławem Sadkowskim w sprawie planów wydawniczych. Biografia w „Kulturze”.
Sand
Sandelewski Wiarosław Józef (1912-1983), ppor. w 3 Dywizji Strzelców Karpackich. Uczestnik walk o Tobruk i Monte Cassino. Muzykolog, kompozytor. Po wojnie osiadł we Włoszech.
Sapiński por.
Sawa
Sawicki Witold Eugeniusz (1896-1979), pułkownik kawalerii Polskich Sił Zbrojnych. Od października 1943 dowódca 6 Lwowskiej Brygady Piechoty, uczestnik kampanii włoskiej i bitwy o Monte Cassino. Po wojnie na emigracji w Londynie. W 1964 roku awansowany na generała brygady.
Scarf
Scheinkonig Jadwiga – prawniczka. Ewakuowana z Armią Andersa, służyła w Pomocniczej Służbie Wojskowej Kobiet. Komendantka ochotniczek. Pisała do „Orła Białego”.
Seffer
Semeniuk ppor. 17 baon
Shaff
Sheppard
Siedlecki
Sieniczyn Jan „ppanc. 4 dyon”
Sierzputowska
Sierzputowski
Sikorski Wacław, oficer prasowy.
Sikorski Władysław (1881 - 1943) wojskowy i polityk. Generał broni Wojska Polskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Premier (1922-23), minister spraw wojskowych (1923-24). Po wybuchu wojny w 1939 roku premier rządu RP na uchodźstwie, Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych. Zginął w katastrofie samolotu na Gibraltarze.
Sikorski Z. pchor.
Siuta Tadeusz (1913–1978), naukowiec, historyk starożytności, żołnierz Armii Andersa (podporucznik). Pracownik Instytutu Literackiego w Rzymie.
Skawiński płk
Skinder Tadeusz Antoni (1897-1952), pułkownik dyplomowany piechoty i szef wywiadu KOP, członek POW, zastępca szefa Oddziału II Sztabu. Był organizatorem i pierwszym dowódcą 3 Karpackiego Batalionu CKM (1942-1943).
Skolimowski Jerzy Walerian (1907-1985), architekt, sportowiec - wioślarz, olimpijczyk (dwa medale w Los Angeles w 1932), oficer brytyjskiego wywiadu. Przed wojną członek zespołu, projektującego wnętrza transatlantyku MS Batory i MS Piłsudski. Twórca nagradzanych plakatów. Walczył w kampanii wrześniowej i we Francji. Internowany w Szwajcarii, przedostał się do Palestyny. Żołnierz Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, oficer brytyjskiego Secret Intelligence Service, spadochroniarz. W 1944 przydzielony do operacji specjalnych na terenie Grecji. W Ugandzie projektował osiedle dla polskich uchodźców, a z Wacławem Hryniewiczem – cmentarz żołnierzy poległych pod Monte Cassino. Po wojnie na emigracji w Wielkiej Brytanii i RPA.
Skowronek
Skowroński Stanisław (1896-1974), pułkownik dyplomowany WP, kwatermistrz 2 Korpusu Polskiego.
Slęczka st.
Sławek
Sławoj-Składkowski Felicjan (1885-1962), lekarz, generał dywizji WP. Minister spraw wewnętrznych, w latach 1936-39 premier. Internowany w Rumunii, przedostał się do Turcji, potem Palestyny (do Ośrodka Zapasowego Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich), przeprowadzał inspekcje sanitarne. Delegat wojska przy PCK w Palestynie, potem bez przydziału, w Tel Awiwie. Od 1947 na emigracji w Wielkiej Brytanii.
Służewski
Smuts - być może Jan Christian Smuts (1870-1950), południowoafrykański prawnik, polityk i wojskowy, filozof. Premier Związku Południowej Afryki, marszałek polny Armii Brytyjskiej. Uczestnik konferencji założycielskiej ONZ, autor preambuły Karty Narodów Zjednoczonych. Smuts wizytował Oddziały Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich w Mersa Matruh w Afryce. W 1942 polska delegacja wojskowa wręczyła mu w Pretorii wykonany przez jednego z żołnierzy portret.
Sokolnicki Henryk (1891-1981), dyplomata, minister pełnomocny na placówce w Helsinkach, radca Ambasady RP w ZSRR (od 1 września 1941 do końca grudnia 1942). Chargé d’affaires w Sztokholmie.
Sokołowski Władysław (1892-1963), prawnik, dyplomata, urzędnik konsularny. Pracował m.in. na placówkach w Nowym Jorku, Paryżu, Waszyngtonie, San Francisco. W 1943 roku brał udział w organizowaniu ewakuacji uwolnionych z Syberii zesłańców do Santa Rosa w Meksyku. Zmarł w Kalifornii.
Sokulski st. strz.
Sołowiejczyk
Sołtan – być może chodzi o Adama Sołtana, majora kawalerii WP, osadzonego w obozie w Starobielsku i zamordowanego przez NKWD w Charkowie. Wspominał o nim Józef Czapski w książce „Na nieludzkiej ziemi”.
Sołtysikowa
Sosnkowska Jadwiga (1901-1993), z domu Żukowska, żona gen. Kazimierza Sosnkowskiego.
Sosnkowski Kazimierz (1885-1969), wojskowy i polityk, generał broni Wojska Polskiego, minister spraw wojskowych (1920-24), dowódca podczas kampanii wrześniowej, komendant Związku Walki Zbrojnej (1939-41), Wódz Naczelny Polskich Sił Zbrojnych (1943-44)
Sosnowski kpr.
Sowicki Tadeusz (1915-1977), poeta, scenograf, malarz. Uczestnik kampanii wrześniowej, żołnierz 3 Dywizji Strzelców Karpackich. Uczestnik walk w Afryce i Włoszech (Tobruk, Monte Cassino). Podczas wojny tworzył scenografie do przedstawień, wystawianych dla żołnierzy DSK.
Stahl Zdzisław (1901-1987), ekonomista, polityk, publicysta, poseł w II RP (z ramienia Stronnictwa Narodowego i Obozu Zjednoczenia Narodowego). Aresztowany przez NKWD i zesłany do łagru, po uwolnieniu wstąpił do Armii Andersa. Kierował Biurem Studiów przy II Korpusie, zbierał materiały o łagrach, zbrodni katyńskiej.
Stanowski Henryk 5 DP 15 kwn.
Stańczyk Jan (1886-1953), działacz socjalistyczny, minister opieki społecznej w rządach Władysława Sikorskiego i Stanisława Mikołajczyka (od 2 października 1939 do 24 listopada 1944).
Starzeński Aleksander 7 PAL
Starzewski
Staszewski
Stegry
Stempień
Stępień
Sterniewicz Stanisław. Wachm.
Strasburger Henryk (1887–1951), prawnik, ekonomista, polityk, minister przemysłu i handlu, także w rządzie emigracyjnym Władysława Sikorskiego, minister skarbu.
Strasman Henryk (1903-1940), prawnik, polski wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego. Podporucznik rezerwy artylerii Wojska Polskiego. W 1939 zgłosił się na ochotnika, trafił do sowieckiej niewoli. Został zamordowany w Charkowie przez NKWD.
Strasmanowa – prawdopodobnie Alicja, żona Henryka Strasmana.
Stroński Stanisław (1882-1955), romanista (specjalizował się w literaturze prowansalskiej, zwłaszcza twórczości trubadurów). Poseł na Sejm, polityk związany z ruchem narodowym. Minister w rządzie RP na uchodźstwie.
Strzembosz
Strzetelski Stanisław (1895-1969), dziennikarz, publicysta, wydawca. Pracownik Ministerstwa Informacji i Dokumentacji Rządu RP na uchodźstwie, korespondent Polskiej Agencji Telegraficznej w Lizbonie. Po wojnie w USA.
Sukiennik
Sulisławski
Swianiewicz Stanisław (1899-1997), ekonomista, sowietolog, publicysta, wykładowca. Współpracował z redagowanym przez Jerzego Giedroycia „Buntem Młodych” (od marca 1937 r. „Polityką”), opublikował książkę „Polityka gospodarcza Niemiec hitlerowskich”. Aresztowany przez NKWD, więziony w Kozielsku. Został cofnięty z transportu do Katynia, w celu dalszego śledztwa. Zesłany do łagru, w 1942 po zwolnieniu dotarł do Teheranu; w 1944 w Londynie. Prowadził działalność naukową i wykładał, współpracował z „Kulturą” - w Instytucie Literackim ukazała się jego książka „W cieniu Katynia” (Paryż 1976). Biografia w „Kulturze”.
Sypniewski Tadeusz (1907-1989), dziennikarz i publicysta. We wrześniu 1939 współpracował z biurem Ambasady RP w Bukareszcie (współpracował z Jerzym Giedroyciem). Pd 1941 w Armii Polskiej na Bliskim Wschodzie. Redagował pismo „Junak”, pisał do wychodzącej w Kairze „Parady”. Po wojnie redagował w Brukseli tygodnik „Orzeł Biały”. Wyjechał do Kanady, pracował w polskiej sekcji Radia Canada w Montrealu.
Sywak ks. / Syrak
Szalecki
Szczapa - Lilienfeld-Krzewski Karol (1893-1944), dziennikarz i literat, major dyplomowany piechoty Wojska Polskiego. Jeden z największych twórców etosu Legionów Polskich, legendy I Brygady i kultu marsz. Józefa Piłsudskiego, historyk literatury polskiej i wojskowości. Zwany przez przyjaciół Szczapą.
Szczeniowski Jerzy (1905-?) prawnik, dyplomata, porucznik Wojska Polskiego. Od 1927 w polskiej służbie zagranicznej, m.in. jako attaché w Berlinie i Pradze. Podczas wojny pracował w poselstwie w Budapeszcie (1939-40) oraz w Kairze (1940-45).
Szeligowski Jan – w Ankarze
Szeptycki Jan, por.
Szeskin
Szewczyk
Szmakf.
Szmidt
Szułdrzyński Jan (1903-1986), prawnik, publicysta. Podczas wojny kierownik prasy jednostek Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie. Wykładał zagadnienia polityczne na emigracyjnych Wyższych Kursach Naukowych w Jerozolimie. Publikował w „Kwartalniku Historycznym na Wschodzie". Autor m. in. pracy „Anglia i Polska w polityce europejskiej: studium historyczno-polityczne” (Jerozolima 1945). Po wojnie współpracował z Mid-European Research and Planning Center w Paryżu. Wykładał w Addis Abebie i Londynie.
Szyc
Szymański Antoni (1894-1973), pułkownik dyplomowany Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych. Przed wojną attaché wojskowy w Berlinie. Podczas kampanii wrześniowej szef Oddziału II Dowództwa Frontu Południowego we Lwowie. W sowieckiej niewoli (m.in. Starobielsk), potem w Armii Andersa. Od 1 stycznia 1945 attaché wojskowy w Paryżu, po wojnie został szefem Wojskowej Misji Likwidacyjnej w Paryżu (do maja 1948).
Szyryński Wiktor (1913-2007), lekarz psychiatra i psycholog (studia na Uniwersytecie Warszawskim), harcerz, oficer WP. Po wybuchu wojny więziony przez Sowietów. W 1941 wstąpił do Armii Andersa, pełnił funkcję specjalisty-neuropsychologa w 6 batalionie sanitarnym 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty. Po wojnie wykładowca Studiów Polonistycznych przy Instytucie Polskim w Bejrucie. Wyemigrował do Kanady, kontynuował tam karierę naukową. Był podpułkownikiem rezerwy Kanadyjskich Sił Zbrojnych.
Szyszko-Bohusz - Zygmunt Bohusz-Szyszko (1893-1982), dowódca Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich i 5 Kresowej Dywizji Piechoty, generał dywizji Polskich Sił Zbrojnych. Po wojnie na emigracji w Londynie. Autor książki „Wrześniowym szlakiem” (o kampanii wrześniowej 1939).
Świderski
Święcicki – być może Święcicki Tadeusz (1918-1995), rotmistrz kawalerii, porucznik 14 pułku ułanów, kapitan WP; po wojnie architekt w Wielkiej Brytanii.
Tabaczyński
Targosz Stanisław (1911-1944), ksiądz katolicki, kapelan Wojska Polskiego. Wraz z 3 DSK uczestniczył w kampanii włoskiej, w bitwie o Monte Cassino. Zginął wskutek wybuchu miny, gdy zbierał poległych. Pośmiertnie awansowany na stopień majora, spoczywa na Cmentarzu Polskim w Loreto.
Tausk, strzelec dyplomowany, medycyn.
Tejchman Stefan, por.
Telmany Adam (ur. 1914), porucznik
Tennenbaum Henryk (1881–1946) – profesor ekonomii w Szkole Głównej Handlowej, prowadził badania nad strukturą gospodarczą Polski. Tekst W.A. Zbyszewskiego o nim: „Prof. Kot i ludowcy, których znałem”, „K”nr 5/1976.
Thugutt Stanisław (1873-1941), polski polityk i publicysta, działacz ruchu ludowego (PSL „Wyzwolenie”). Od 1940 przebywał w Szwecji.
Tokarzewski - Karaszewicz-Tokarzewski Michał (1893-1964), generał dywizji Polskich Sił Zbrojnych. Działacz niepodległościowy, uczestnik kampanii wrześniowej. W 1939 stanął na czele pierwszej organizacji konspiracyjnej: Służby Zwycięstwu Polski. Aresztowany przez NKWD, po zwolnieniu w szeregach Armii Andersa, w marcu 1943 zastępca dowódcy Armii Polskiej na Wschodzie. Po wojnie na emigracji.
Tonkin dr.
Torzecki
Tracz K. mjr
Trojanowski Kazimierz ppor.
Turkiewicz Zygmunt (1912-1973), artysta malarz, grafik, rysownik, żołnierz Armii Andersa, po wojnie na emigracji w Londynie. Swoje prace pokazywał m. in. na wystawie w Bagdadzie i Rzymie (1946). Współpracownik „Kultury”.
Turska Biruta – córka kpt Artura Turskiego. Przyboczna drużyny harcerskiej "Trud" w Iranie.
Turska Maria
Turski Artur – kapitan 14 Bat. V Brygady Strzelców.
Tworzydło Stanisław (1897–1952), podpułkownik Wojska Polskiego, podczas mobilizacji w 1939 roku dowódca Ośrodka Zapasowego 24 Dywizji Piechoty. W 2 Korpusie Polskim kierownik Sekcji Wydawniczej.
Tyszkiewicz Michał (1903-1974), hrabia, ziemianin, urzędnik MSZ. Mąż artystki Hanki Ordonówny. Oboje wydostali się z sowieckiej niewoli z Armią Andersa. Sekretarz poselstwa RP w Teheranie. Po wojnie mieszkał w Monachium, był redaktorem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.
Ulatowski Jan (1907-1997), publicysta. Po wybuchu wojny pełnił funkcję attaché prasowego poselstwa w Budapeszcie, redagował „Wieści Polskie”. Walczył w szeregach Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, m. in. pod Tobrukiem; później brał udział w kampanii włoskiej. Biografia w „Kulturze”.
Vogel
Voigt – być może Frederick Augustus Voigt (1892–1957), brytyjski dziennikarz, związany z „Manchester Guardian”. Przed wojną pisał m. in. o sytuacji w Polsce, a także w nazistowskich Niemczech. Pomógł słynnej polskiej agentce Krystynie Skarbek w przekonaniu brytyjskich służb specjalnych o wysłaniu ją na misje do okupowanej Europy (które z powodzeniem przeprowadziła). Napisał m. in. „Unto Caesar” i „Pax Britannica”.
Wańkowicz Melchior (1892-1974), pisarz, publicysta, reporter, korespondent wojenny. Autor wielu książek (m.in. „Monte Cassino”, „Wrzesień żagwiący”, „Ziele na kraterze”). W 1949 roku Instytut wydał jego „Klub Trzeciego Miejsca” o geopolityce. Biografia w „Kulturze”.
Wąchała Władysław (ur. 1905), porucznik; pracownik Instytutu Literackiego w Rzymie, zajmował się drukarnią.
Waryński (Gerard)
Wasilewski Wojciech st. strz.
Wasiutyński Wojciech (1910–1994), prawnik, działacz Obozu Narodowo-Radykalnego, publicysta związanego z ruchem narodowym dziennika „ABC”; sekretarz redakcji tygodnika „Prosto z Mostu”. Po wrześniu 1939 dotarł do Francji (redagował tu m.in. pismo „Biuletyn Narodowy”), a potem do Wielkiej Brytanii (gdzie współpracował z pismem „Myśl Polska”). W 1943 został pracownikiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych, w 1944 w wojsku, jako referent prasowy 1 Dywizji Pancernej (wydawał tygodnik „Defilada”). Po wojnie publikował w prasie emigracyjnej, pracował w nowojorskiej sekcji Radia Wolna Europa. „Był to endek, ale świetny publicysta” - zapisał Jerzy Giedroyc w „Autobiografii”.
Waszyński Michał wł. Mosze Waks (1904-1965), filmowiec, reżyser i scenarzysta, twórca wielu przedwojennych filmów polskich (m. in. „Dybuka”). Zesłany ze Lwowa na Syberię, wstąpił do Armii Andersa. Przeszedł z nią szlak przez Iran, Palestynę, Egipt do Włoch. Był członkiem wojskowego zespołu filmowego, realizował dokumenty (m. in. „Dzieci” 1943 czy „Wielka droga”).
Wawrzyniak por.
Wedow Janusz (1920-1982), właściwie Jan Jerzy Wedow. Poeta, ułan, więzień obozu w Kozielsku. Wstąpił do Armii Andersa (podchorąży). Po wojnie pracował w Głosie Ameryki oraz w Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.
Weintraub Wiktor (1908-1988), historyk literatury polskiej, dyplomata. Po wojnie na emigracji, publikował w „Kulturze”.
Werfel ks.
Werner – być może Stefan Werner, dziennikarz, korespondent „Gazety Polskiej” przy ambasadzie RP w Bukareszcie.
Westfalewicz Stanisław (1906-1997), malarz, rysownik, grafik (po ASP w Krakowie). W 1939 roku trafił do niewoli sowieckiej, był więziony w Kozielsku i Grizazowcu. W Armii Andersa trafił do drukarni polowej, pracował przy wydawaniu „Orła Białego”. Potem w Oddziale Oświaty II Korpusu w Neapolu. W 1947 roku wrócił do Polski.
Węcławowicz Henryk, artysta, malarz, żołnierz Armii Andersa. Jego prace były wystawiane w 1944 roku na wystawie artystów-żołnierzy w Kairze.
Wiatr Józef (1889-1977), generał. Był m. in. dowódcą Bazy i Etapów Armii Polskiej na Wschodzie, Generalnym Kwatermistrzem APW, dowódcą Jednostek Wojskowych na Środkowym Wschodzie (do 1947). Po wojnie w Londynie.
Wierusz
Wierzbiański Bolesław (korespondent wojenny Polskiej Agencji Telegraficznej) lub Kazimierz Wierzbiański (1904-1988) - przed wojną attache prasowy polskiego poselstwa w Pradze, po wojnie w Radiu Wolna Europa.
Wierzbicki Franciszek (1899-1965), wojskowy. We wrześniu 1939 w w Oddziale II w Bukareszcie, potem na Bliskim Wschodzie. Od 1944 zastępca, a następnie Szef Ekspozytury „ESWU" w Kairze. Awansowany do stopnia majora. Od 1947 w Wielkiej Brytanii.
Wieszkowski
Wifman
Wilimowski
Wilson
Winiewicz Józef (1905-1984) dziennikarz, dyplomata. Przed wojną związany z redakcją “Dziennika Poznańskiego", współpracował z “Ilustrowanym Kurierem Codziennym" i "Gazetą Polską". 11 grudnia 1939 r. przedostał się na Węgry, gdzie redagował "Wieści Polskie", potem przez Turcję, Egipt i Palestynę udał się do Londynu. Współpracował z rządem na emigracji. W 1945 r. wrócił do Polski. Pracował jako radca ambasady PRL w Londynie. W latach 1947–1956 był ambasadorem w USA, do 1972 r. wiceministrem spraw zagranicznych PRL.
Wisłocki
Wiśnicki
Winiewicz Józef (1905-1984) dziennikarz, dyplomata. Przed wojną związany z redakcją “Dziennika Poznańskiego", współpracował z “Ilustrowanym Kurierem Codziennym" i "Gazetą Polską". 11 grudnia 1939 r. przedostał się na Węgry, gdzie redagował "Wieści Polskie", potem przez Turcję, Egipt i Palestynę udał się do Londynu. Współpracował z rządem na emigracji. W 1945 r. wrócił do Polski. Pracował jako radca ambasady PRL w Londynie. W latach 1947–1956 był ambasadorem w USA, do 1972 r. wiceministrem spraw zagranicznych PRL.
Witek Ignacy (1889-1953), pułkownik, w 1946 szef intendentury (Departament Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych)
Wittek – być może także: Ignacy Witek (1889-1953), pułkownik, szef intendentury (Departament Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych).
Wittlin Józef (1896-1976), pisarz, poeta, tłumacz. W 1941 r. wyemigrował do Nowego Jorku, gdzie mieszkał do końca życia. Publikował w „Kulturze”, londyńskich „Wiadomościach”, od 1952 r. współpracował z Radiem Wolna Europa. W Bibliotece „Kultury” w 1963 r. ukazał się jego zbiór esejów „Orfeusz w piekle XX wieku”. EW. Wittlin Tadeusz (1909-1998), pisarz, prawnik. Aresztowany przez Sowietów, zesłany do łagru, uratował się dzięki Armii Andersa. Współpracował z wojskowym teatrem, z czasopismami i wydawnictwami 2 Korpusu: „Orłem Białym", „Paradą", „Zewem". W Bibliotece Orła Białego ukazała się m.in. jego książka „Radosne dni” (Rzym 1946). Po wojnie osiadł w USA.
Wodzicka
Wojciechowski Konstanty (1872–1924), historyk literatury, pedagog, profesor Uniwersytetu Lwowskiego. Autor wielu rozpraw i podręczników, m.in. „Dzieje literatury polskiej” (1926).
Wojtecki
Wolski
Wraga Ryszard - właśc. Jerzy Niezbrzycki (1902–1968), kapitan piechoty WP, oficer II Oddziału Sztabu Generalnego (wywiadu wojskowego), publicysta, sowietolog. Biografia w „Kulturze”.
Wróblewski mjr
Wysłouchowa Bronisława (1896–1947), podczas wojny w konspiracji, kurierka, łączniczka gen. Leopolda Okulickiego. Aresztowana przez NKWD, więziona, poddawana ciężkiemu śledztwu. W Armii Andersa współtworzyła Pomocniczą Służbę Kobiet. Pułkownik Polskich Sił Zbrojnych.
Wysocki
Wyszyński - oficer łącznikowy
Zadrożny Stanisław (1908-1977), dziennikarz, podczas wojny żołnierz Armii Krajowej. Podczas Powstania Warszawskiego szef radiostacji „Błyskawica”. Więzień obozów jenieckich. Po wojnie pracował w Radiu Wolna Europa.
Zahorski Witold - redaktor naczelny„Na Szlaku Kresowej” - czasopisma żołnierzy 5. Kresowej Dywizji Piechoty (wyd. 1944-46 we Włoszech).
Zajączek
Zajączkowski Tadeusz – podchorąży, autor „W krainie absurdu” (wyd. Rzym, Biuro Prasowe Biskupa Polowego W.P., 1946), „Od Ostrej Bramy do Ósmej Armii” (wyd. Rzym, Oddział Kultury i Prasy 2. Korpusu, 1945., Biblioteka Orła Białego). W Agendzie występują także prawdopodobnie inne osoby noszące to nazwisko, „kpt. Zajączkowski” oraz „W. Zajączkowski”.
Zajd Izrael (1909-1986), pchor., 1 bryg. 2 bat. zaop. Uczestnik bitwy o Monte Cassino.
Zakrzewski, podporucznik. Być może Ryszard Zakrzewski (1913-1994), dziennikarz, członek PPS, działacz emigracyjny w Wielkiej Brytanii (m.in. w Stowarzyszeniu Polskich Kombatantów). Podczas wojny w partyzantce w Jugosławii, od 1945 w 2 Korpusie Polskim.
Zamorski
Zamoyski
Zaniewski – być może Henryk Zaniewski (1882-?), orientalista, ekspert od Dalekiego Wschodu w Wydziale Wschodnim Ministerstwa Spraw Zagranicznych, dyplomata.
Zaremba - Zaremba Stanisław dział rozrywkowy |Parada LUB Zaremba Jerzy (1896-1980), pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, szef sztabu SBSK i 3 DSK, dowódca 3 Karpackiego Pułku Artylerii Przeciwpancernej. LUB Zaremba Zygmunt (1895-1967), publicysta, poseł na Sejm RP, działacz socjalistyczny w kraju i na emigracji, członek centralnych władz Polskiej Partii Socjalistycznej. Redaktor „Dziennika Ludowego”, Światła” i innych pism. Współpracownik „Kultury”.
Zarubiński, „stos. hist. pol.-eg.”
Zawicki
Zawidzki mjr
Zbyszewski Wacław (1903-1985), pisarz, publicysta (m. in. w krakowskim „Czasie”, wileńskim „Słowie” i warszawskim „Buncie Młodych”), dyplomata. Pracował w polskiej sekcji radia BBC, był paryskim korespondentem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. Instytut Literacki wydał jego zbiór esejów „Zagubieni romantycy i inni”. Biografia w „Kulturze”.
Zdzieński Roman (1908-1986), dyplomata, naukowiec, iranista. Był konsulem RP w Iranie, Indiach i Palestynie. Organizował opiekę nad uratowanymi polskimi zesłańcami. Pracował w Polskim Humanistycznym Instytucie Naukowym w Jerozolimie, od 1948 kierował biblioteką przy Instytucie Polskim w Bejrucie. Pozostał na emigracji, w Wielkiej Brytanii.
Zielicki Józef (1910–1973), działacz harcerski, matematyk, nauczyciel, zesłaniec, żołnierz Armii Andersa. Zastępca Józefa Czapskiego w wydziale propagandy, a potem w jego placówce Drugiego Korpusu i Ministerstwa Informacji w Paryżu.
Zimnal – prawdopodobnie Marian Zimnal (1909-?), major dypl. piechoty, w 1939 pomocnik attaché wojskowego w Bukareszcie, płk Tadeusza Zakrzewskiego.
Zimnalowa
Zynger
Żaba Norbert (1907-1994), publicysta, dyplomata, działacz emigracyjny. Biografia w „Kulturze”.
Żarnowski kor.
Żółkiewska