Zdjęcie
Aleksander Janta-Połczyński przed swym domem w Hampton Bays, rok 1972. Fot. ze zbiorów Michała Folegi. / Sygn. sm00036
© INSTYTUT LITERACKI
Powrót do listy

ALEKSANDER JANTA-POŁCZYŃSKI

Biografia


PISARZ, POETA, PUBLICYSTA
ur. 11 grudnia 1908 r. w Poznaniu
zm. 19 sierpnia 1974 r. w South Hampton na Long Island, USA
Pseudonimy: A.J. Jacek Miły Aleksander Janta A.J. Jacek Miły Aleksander Janta

Polski pisarz, reporter i tłumacz. Urodził się w rodzinie ziemiańskiej, dzieciństwo spędził w Poznaniu, gdzie później studiował ekonomię i polonistykę. Współpracował z przedwojennymi redakcjami „Kuriera Warszawskiego” i „Wiadomości Literackich”, w tych drugich publikował liczne reportaże ze swoich podróży zagranicznych, zarówno po Europie, Stanach Zjednoczonych, jak i Dalekim Wschodzie i Związku Radzieckim.

Aleksander Janta Połczyński w Japonii. Wycinek z "Wiadomości Literackich" nr 2/688, z dn 10 stycznia 1937 r..

Drugą wojnę światową spędził głównie we Francji, gdzie działał w ruchu oporu. Po wojnie stał się bohaterem skandalu,który doprowadził do wycofania z dystrybucji i konfiskaty całego nakładu numeru „Kultury”. W 1948 r.pojechał do Polski, a swoje obserwacje z kraju opisał w długim reportażu „Wracam z Polski”, opublikowanym w 12. numerze czasopisma. Tekst ten wzbudził ogromne kontrowersje wśród emigracji, jednym z najbardziej oburzonych był generał Władysław Anders, który w liście do Redaktora określił publikację jako „jaskrawo sprzeczną z poglądami naszego obozu, a nawet poddającą w wątpliwość słuszność naszej walki o Polskę Niepodległą”. Janta opisując rzeczywistość powojennej Warszawy, nie zwracał bowiem uwagi na panujący w kraju system totalitarny, a raczej w pogodnym tonie opisywał budzącą się do życia Warszawę i wszechobecne zaangażowanie ludności nie tyle w walkę z systemem, co kombinowanie i handel pozwalające utrzymać się na dobrym poziomie. Z punktu widzenia emigracji w reportażu brakowało jednoznacznych ocen moralnych, a także przekonania Polaków o zniewoleniu przez Związek Sowiecki. W związku z tym tekstem między Giedroyciem a Andersem nawiązała się korespondencja, w której Redaktor bronił prawa pisarza do zachowania własnej opinii, a także wartości poznawczej tekstu. Giedroyc zdecydował się wydać cały tekst w formie książkowej, jak to określił: „nakładem własnym”.

Pomiń sekcję linków społecznościowych Facebook Instagram Vimeo Powrót do sekcji linków społecznościowych
Powrót na początek strony