STANISŁAW GLIWA

Drukarz i grafik, twórca szaty graficznej i winiety pierwszego numeru „Kultury” oraz sygnetu Instytutu Literackiego.
W latach 1929-1939 studiował - z przerwą na odbycie służby wojskowej - w krakowskiej Państwowej Szkole Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego. W trakcie studiów był członkiem grupy artystycznej Szczep Rogate Serce Stanisława Szukalskiego. W 1937 r. został nauczycielem i kierownikiem Wydziału Grafiki w Gimnazjum Przemysłu Artystycznego w Sosnowcu, a w 1938 r. nauczycielem rysunku w Szkole Zawodowej Dokształcającej Męskiej w Katowicach.
3 lipca 1939 r. otrzymał powołanie na ćwiczenia wojskowe w I. Baonie Mostów Kolejowych w Krakowie, gdzie służył do wybuchu wojny. Brał udział w kampanii wrześniowej. 19 września 1939 r. dostał się do niewoli sowieckiej. Poprzez obozy w Szepietowce, Nowogradzie, Żerebiłówce, Omelanach, Równem, Płoskirowie, Jarmolincach i Starobielsku, w 1941 r., dotarł do Tockoje, gdzie wstąpił do armii gen. Andersa. Przydzielony do 3/6 kompanii saperów w 6. Dywizji Pancernej przeszedł szlak II. Korpusu, poprzez Bliski Wschód do Włoch.

W Rzymie, zaangażowany w prace Referatu Kultury i Prasy, z ramienia II Korpusu opracowuje graficznie m.in. Bitwę o Monte Cassino Melchiora Wańkowicza i album Ramię Pancerne Drugiego Korpusu.

W 1947 r. pracuje nad okładkami książek wydawanych przez Instytut Literacki, projektuje sygnet wydawnctwa, okładkę, winietę i typografię pierwszego numeru „Kultury” oraz logotyp wydawnictwa Casa Editrice Lettere (CEL). Więcej na ten temat w artykule Stanisława Mancewicza.

Pod koniec 1947 r. Gliwa wyjeżdża do Anglii i tym samym jego kontakt z Instytutem ogranicza się do z rzadka pisanych listów. Być może powodem ochłodzenia stosunków było porzucenie przez Jerzego Giedroycia koncepcji graficznej „Kultury”, zmiana formatu i typografii. Numer 2-3 pisma ukazał się już w Paryżu, w mniejszym formacie i układzie, z winietą zaprojektowaną przez Stanisława Piaskowskiego. Z projektów Gliwy pozostał sygnet wydawnictwa (kolumienka), który stał się powszechnie rozpoznawalnym znakiem Instytutu Literackiego. Stanisław Gliwa w liście do Redaktora (grudzień 1947 r.) tak komentował zmiany: (...) format jest korzystny i robi dobre wrażenie, druk niechlujny i układ niektórych rzeczy niekorzystny. (...) wydawnictwa Instytutu robią wrażenie bardzo biedne".

W Anglii Stanisław Gliwa, po pobycie w obozie przejściowym, zamieszkał najpierw w Londynie, gdzie podejmował się różnych prac dorywczych, m.in. opracował graficznie książkę gen. Władysława Andersa Bez ostatniego rozdziału (pierwsze wydanie Londyn 1949). W 1951 r. został instruktorem drukarstwa w pracowni rehabilitacyjnej przy szpitalu psychatrycznym Mabledon Park w Tonbridge. W 1957 r. opuścił Mabledon Park i zamieszkał w Southend-on-Sea, gdzie pracował w drukarni Catholic Times i dorywczo w drukarni Rollprint w Londynie.

Założył wydawnictwo Officina Typographica, w którym przez wiele lat wydał kilkadziesiąt wielokrotnie nagradzanych, znakomicie artystycznie opracowanych książek, setki druków okolicznościowych np. kartek świątecznych, itp.

W 1963 r. zrezygnował ze wszelkich zajęć w innych firmach i poświęcił się swej oficynie. Dla powstałej Polskiej Fundacji Kulturalnej opracował okładki serii wydawniczych i logotypy. W 1968 r. odmówił Jerzemu Giedroyciowi zaprojektowania znaczka-cegiełki na fundusz Instytutu Literackiego, tłumacząc się nawałem pracy.

W 1976 r. w ramach obchodów 500-lecia angielskiego drukarstwa, został zaproszony do udziału w wystawie dwudziestu ośmiu brytyjskich oficyn. Pokazał na niej 38 książek i wiele druków.

Z żoną Marią mieszkał w New Eltham, na przedmieściach Londynu. Zmarł 7 lipca 1986 r., prochy pochowano w kolumbarium przy kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie, a po sprowadzeniu urny do Polski, 27 września 1997 r., w grobie rodzinnym na cmentarzu w Słocinie, niedaleko Rzeszowa.