Biblioteczka dość swobodnie i szeroko obejmuje tematykę historii Instytutu Literackiego. Przede wszystkim można tu korzystać z książek wydawanych w serii „W kręgu paryskiej Kultury”. Są dostępne (jak wszystkie inne) bezpłatnie.
Udostępniamy tu też różne publikacje związane z ludźmi i działaniem Instytutu Literackiego, są to rzeczy bądź wyczerpane, bądź trudno dostępne. Z nadzieją, że będą użyteczne, zachęcamy do korzystania i nadsyłania nam sugestii na temat uzupełnień.
Powrót na początek bloku opisu
Na niniejszy tom składają się dwadzieścia dwa artykuły Antoniego Pospieszalskiego, wieloletniego współpracownika Jerzego Giedroycia. Teksty, z wyjątkiem jednego, były publikowane w „Kulturze” w cyklu O religii bez namaszczenia. Wyboru i pogrupowania artykułów dokonał Autor. Zostały one napisane w latach 1988-1996 i dotyczą głównie pozycji i aktywności Kościoła katolickiego wobec wielkich przemian społecznych, politycznych i kulturalnych schyłku XX wieku.
„Eseje i artykuły zebrane w tym tomie mogą dać tylko bardzo słabe pojęcie o ogromie zagadnień, z jakimi boryka się dziś świat chrześcijański na Zachodzie. Ale chyba nieco lepsze pojęcie niż można wynieść z lektury prasy krajowej, zwłaszcza katolickiej, zbyt dufnie zamkniętej w swojej własnej ortodoksji. Nawet najpoważniejsze pisma zwykle boją się podejmować kontrowersyjne tematy, jak np. nieomylność papieska czy zjawisko homoseksualizmu, by nie narazić się na zarzut naruszania tej ortodoksji czy podważania wartości chrześcijańskich. W dewocyjnej atmosferze masowego polskiego katolicyzmu można te opory zrozumieć i nawet w pewnych okolicznościach uznać za uzasadnione, ale na długą metę skutki takiej polityki mogą się okazać katastrofalne. Jakże łatwo w tej sytuacji o oskarżenia z przeciwnej strony, o hołdowanie przesądom i ciemnocie, oskarżenia często usprawiedliwione. A chcemy przecież właśnie tę przeciwną stronę ewangelizować. Niniejsza książka próbuje te opory na swój sposób przezwyciężyć”.
(ze wstępu Antoniego Pospieszalskiego)
„Bardzo specyficzne warunki, w jakich kształtował się polski Kościół w ostatnim stuleciu, spowodowały, że powstał w nim kompleks „oblężonej twierdzy”, dążenie do utrzymania dominującej roli w państwie, kształtowanie się postawy ortodoksyjnej, fundamentalizmu..Nastąpiło znaczne oderwanie się od przemian zachodzących w świecie, od dążeń włączenia się do nich Kościoła Powszechnego, zapoczątkowane przez pontyfikat Jana XXIII i II Sobór Watykański. Z satysfakcją można odnotować początki ewolucji w naszym Kościele. Szkice Antoniego Pospieszalskiego, który od lat odnotowuje i komentuje zachodzące przemiany w Kościele zachodnim niewątpliwie ten proces przyśpieszą i pogłębią”.
(Jerzy Giedroyc)
***
Książka ukazała się w 1997 r. nakładem Zakładu Wydawniczego NOMOS, wydanie zostało sfinansowane przez Fondation Litteraire et Culturelle Polonaise oraz Fundację im. Stefana Batorego.
***
Książkę udostępniamy w ramach programu „Wspieranie archiwów, bibliotek i muzeów poza krajem” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej.
Udostępniamy pracę magisterską Moniki Podkówki, która zwyciężyła w pierwszej edycji (2017) naszego konkursu skierowanego do magistrów i doktorów. Autorka obroniła ją pod kierunkiem prof. dr hab. Marii Maślanki-Soro w roku akademickim 2015/2016 w Katedrze Italianistyki Instytutu Filologii Romańskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.
Tropami „przygody” dziennikarskiej Gustawa Herlinga-Grudzińskiego na łamach „Tempo Presente”, wyd. Wydawnictwo <scriptum> Tomasz Sekunda, Kraków 2018.
Publikujemy za zgodą Autorki.
Penser la démocratie et agir en exil rassemble les communications prononcées lors du colloque consacré à Jerzy Giedroyc et Kultura (Sorbonne, octobre 2021) co-organisé par les éditeurs, l’Institut de la Mémoire nationale de Pologne et le Centre parisien de l’Académie polonaise des sciences.
Album wydany w 1996 r. w języku rosyjskim. Towarzyszył zorganizowanej w Muzeum Anny Achmatowej w Sankt Petersburgu wystawie poświęconej twórczości malarza i pisarza. Autorami artykułów są Tadeusz Chruścicki, Nina Popowa, Adam Zagajewski, Michał Heller, Joanna Polakówka i Piotr Kłoczowski.
Katalog został wydany nakładem Muzeum Narodowego w Krakowie, które było współorganizatorem wystawy.
(...) W moim przekonaniu niniejsza książka, kreśląca sylwetkę Jerzego Giedroycia jako kustosza pamięci narodowej tudzież archiwisty z zamiłowania, przynosi nie tylko dopełnienie „galerii" jego znanych wizerunków. Poczynione przeze mnie ustalenia mogą być również potraktowane jako uczynienie kolejnego kroku (lub przynajmniej kroczku) w kierunku odsłonięcia mniej dotąd znanych faktów związanych z działalnością wybitnych przedstawicieli emigracji żołnerskiej. Tym samym można by widzieć w tym tekście przyczynek do pełnego zrekonstruowania dziejów powojennej diaspory. Z drugiej strony praca ta uzupełnia niezbyt bogaty dorobek literatury archiwalnej w zakresie analizy zespołów akt i ich wytwórców innych od tych, które stanowią obecnie przeważającą część państwowego zasobu archiwalnego (...)
Książka ukazała się w 2010 r. nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
***
Dziękujmy lubelskiemu Wydawnictwu Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej za zgodę na udostępnienie książki.
***
Książkę udostępniamy w ramach programu „Wspieranie archiwów, bibliotek i muzeów poza krajem” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej.
Udostępniamy zbiór artykułów Tomasza Czarnoty, archiwisty, doktora nauk humanistycznych w zakresie historii najnowszej i archiwistyki.
Tomasz Czarnota jest członkiem Towarzystwa Nauki i Kultury Libra i Stowarzyszenia Archiwistów Polskich oraz Grupy Konsultacyjnej ds. Wzmacniania Trwałości Zbiorów Społecznych przy Centrum Archiwistyki Społecznej, jest adiunktem w Katedrze Archiwistyki i Nauk Pomocniczych Historii Instytutu Historii UMCS i opiekunem Studenckiego Koła Naukowego Archiwistów.
Jego krąg zainteresowań badawczych to działalność dokumentacyjno-archiwalna osób i organizacji, w szczególności niepublicznych, zwłaszcza partii XX-wiecznych i współczesnych, oraz archiwa społeczne.
Dyktatura oświecona. Problematyka organizacji i zarządzania w Instytucie Literackim w Paryżu, [w:] Dzieje biurokracji na ziemiach polskich, t. 2, red. Artur Górak i Dariusz Magier, Wydawnictwo „LIBRA” Towarzystwa Nauki i Kultury. Lublin – Siedlce 2009, s. 359-380
Charyzmatyczne panowanie jako model zarządzania. Studium przypadku Jerzego Giedroycia, [w:] Dzieje biurokracji, t. IV, red. Artur Górak, Krzysztof Latawiec i Dariusz Magier, Wydawnictwo „LIBRA” Towarzystwa Nauki i Kultury. Lublin – Siedlce 2011, s. 689-724
Jerzy Giedroyc – homo collector. Przyczynek do badań nad zjawiskiem kolekcjonerstwa drugiej wielkiej emigracji, [w:] „Rocznik Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie”, Wydawnictwo Polskiej Akademii Umiejętności. R. LV, 2010, s. 377-437
Kanały i tricki, czyli o meandrach zdobywania materiałów i informacji z kraju przez Jerzego Giedroycia, [w:] Komunikowanie się Polaków w latach 1944-1989, red. Krzysztof Stępnik i Maciej Rajewski.
Lublin 2011, s. 97-125
Problematyka archiwów i archiwaliów emigracyjnych oraz poloników w „Kulturze” i „Zeszytach Historycznych”, [w:] Archiwistyka oraz problemy historii Polski, Polonii i dyplomacji XX wieku. Księga jubileuszowa ofiarowana profesorowi Edwardowi Kołodziejowi w 70. rocznicę urodzin, pod red. Janusza Łosowskiego, Lublin 2011, s. 257-306
Jerzy Giedroyc jako funkcjonariusz państwowy – wzorowy urzędnik czy polityczny ryzykant?, [w:] „Dzieje Najnowsze” - kwartalnik poświęcony historii XX wieku. Rocznik XLIV, 2012, nr 2, s. 3-31
Документационная и архивная деятельность польских эмиграционных организаций на примере парижской «Культуры» Ежи Гедройця, [в:] Документ. Aрхив. История. Cовременность. Mатериалы VI международной научно-практической конференции, Екатеринбург, 2-3 декабря 2016 г., ред. Л. Н. Мазур. Екатеринбург 2016, с. 202-208
Problem granic zespołu w archiwach osobistych z perspektywy ich twórców - przypadek archiwaliów Jerzego Giedroycia, [w:] Archeion, t. 117, 2016, s. 248-270
***
Bardzo dziękujemy Redaktorkom, Redaktorom i Wydawcom za udzielenie zgód na udostępnienie tekstów:
- Lubelskiemu Wydawnictwu Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
- Dyrekcji Instytutu Historii PAN oraz redakcji Dziejów Najnowszych - kwartalnika poświęconego historii XX wieku.
- Redakcji Rocznika Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie i Wydawnictwu Polskiej Adademii Umiejętności.
- Towarzystwu Nauki i Kultury „Libra”.
- Redakcji pisma „Archeion” wydawanego przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych.
***
Artykuły udostępniamy w ramach programu „Wspieranie archiwów, bibliotek i muzeów poza krajem” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej.
