NEWSLETTER INSTYTUTU LITERACKIEGO
I FUNDACJI KULTURY PARYSKIEJ WRZESIEŃ 2023
23. ROCZNICA ŚMIERCI JERZEGO GIEDROYCIA Jak co roku, przedstawiamy sprawozdanie z naszych działań, raport jest dostępny TUTAJ.
DNI DZIEDZICTWA EUROPEJSKIEGO 16 września o g. 15 w ramach Dni Dziedzictwa Europejskiego, w centrum George'a Brassensa przy merostwie Le Mesnil-le-Roi odbędzie się wernisaż wystawy poświęconej Instytutowi Literackiemu i Kulturze. Wystawa będzie czynna od 19 do 21 września, w godzinach 15-17. Wystawie towarzyszyć będzie quiz na temat Instytutu Literackiego. Więcej informacji na temat naszego uczestnictwa w tym wydarzeniu TUTAJ.
UWAGA, KONKURS!
Przypominamy o kolejnej edycji naszego konkursu na najlepsze prace doktorskie i magisterskie związane tematycznie z historią i dorobkiem Instytutu Literackiego. Prace obronione w latach 2021-2023 mogą być nadsyłane do 15 listopada 2023 roku. Od tego roku Konkurs nosi imię Wojciecha Sikory, który był jego pomysłodawcą i członkiem jury. Wszystkich, którym leży na sercu rozwój badań nad historią Instytutu Literackiego prosimy o jak najszersze udostępnianie informacji o Konkursie, regulamin jest dostępny TUTAJ.
NOWE KSIĄŻKI
Nakładem niewielkiej amerykańskiej oficyny Vine Editions z Toronto ukazało pierwsze angielskie wydanie PiotrusiaLeo Lipskiego. Autorką tłumaczenia jest Anna Zaranko. Książka po raz pierwszy została wydana w Instytucie Literackim w 1960 r. Anna Zaranko jest tegoroczną laureatką nagrody Found in Translation, autorką m.in. przekładu Chłopów Władysława Reymonta. Piotruś po angielsku jest do kupienia m.in. w Amazonie.
.
Nakładem Wydawnictwa Literackiego ukazał się tom blisko stu listów wymienionych między Sławomirem Mrożkiem i Józefem Czapskim. Jak pisze we wstępie Michał Paweł Markowski: Mrożek był z miałkiego drobnomieszczaństwa, Czapski był z solidnej arystokracji. Mrożek miał za plecami pustkę i klęskę, na życie Czapskiego patrzyło tysiąc lat rodzinnych sukcesów, których nawet wywłaszczenie nie naruszyło. To rozminięcie, to niespotkanie więcej mówi o kondycji polskiej kultury w wieku dwudziestym (…) niż jej największe arcydzieła, starannie maskujące swoje pochodzenie. Korespondencję z lat 1964-1988 zebrał i opracował Jan Strzałka.
Nakładem Wydawnictwa a5 ukazała się książka Adama Zagajewskiego o Józefie Czapskim Najwyższy człowiek świata.
Zamiarem było naszkicowanie sylwetki malarza, pisarza, człowieka, obywatela, przyjaciela, czytelnika i rozmówcy. Pracę nad książką przerwała śmierć autora, wydawca postanowił powierzyć redakcję tomu Andrzejowi Franaszkowi. Redaktor wzbogacił książkę wywiadami A. Zagajewskiego o i z J. Czapskim, korespondencją obu artystów oraz wierszami poświęconymi J. Czapskiemu.
Nakładem Więzi w serii Archiwum Kultury, ukazał się pierwszy z trzech tomów korespondencji Jerzego Giedroycia i Józefa Czapskiego obejmujący listy z lat 1943-1948. Zbiór 240 listów opatrzył wstępem i opracował Rafał Habielski. Seria Archwium Kultury, w której publikowane są listy Jerzego Giedroycia liczy już 26 tomów.
Ukazał się drugi nakład katalogu wystawy Józef Czapski. Dzieła z kolekcji prywatnych. Można go kupić w księgarni Wydawnictwa NCK. Wystawa była pokazywana w zeszłym roku, w warszawskiej Kordegardzie.
Jest w księgarniach książka Grażyny PomianBierut i jego partia.
To XXIX tom serii „W Kręgu Paryskiej »Kultury«”, ukazującej się nakładem Pracowni Badań nad Instytutem Literackim w Paryżu UMCS i Wydawnictwa UMCS.
Niedawno ukazała się biografia Zofia Hertz. Życie na miarę KULTURY autorstwa Kamili Łabno-Hajduk. Wydawcą jest Kolegium Europy Wschodniej.
Przypominamy o tomie wydanym wspólnie z Sorbonne-Université,Penser la démocratie et agir en exil. Les leçons de Jerzy Giedroyc et de Kultura, 1947 - 2000(Paris 2023, s. 563).
Jest to zbiór tekstów wygłoszonych podczas konferencji pod tym samym tytułem, która odbyła się na Sorbonie w 2021 r. i zorganizowana została przez Ośrodek Kultury Polskiej, Instytut Pamięci Narodowej, Polską Akademię Nauk i Instytut Literacki.
Tom zawiera też materiały źródłowe nieznane francuskiemu czytelnikowi. Jest to pierwsza tak obszerna publikacja po francusku poświęcona Kulturze Paryskiej. Uwaga! wersję elektoroniczną można pobrać z platformy HAL SORBONNE UNIVERSITE. Wersję drukowaną można zamówić pod adresem kultura@kultura.fr.
W PORTALU
DoBIBLIOTECZKIdodaliśmy książkę Tomasza Czarnoty„To zawsze zostanie dla potomności... Archiwalia w kręgu myśli i prac Jerzego Giedroycia” (...) W moim przekonaniu niniejsza książka, kreśląca sylwetkę Jerzego Giedroycia jako kustosza pamięci narodowej tudzież archiwisty z zamiłowania, przynosi nie tylko dopełnienie „galerii" jego znanych wizerunków. Poczynione przeze mnie ustalenia mogą być również potraktowane jako uczynienie kolejnego kroku (lub przynajmniej kroczku) w kierunku odsłonięcia mniej dotąd znanych faktów związanych z działalnością wybitnych przedstawicieli emigracji żołnerskiej. Tym samym można by widzieć w tym tekście przyczynek do pełnego zrekonstruowania dziejów powojennej diaspory. Z drugiej strony praca ta uzupełnia niezbyt bogaty dorobek literatury archiwalnej w zakresie analizy zespołów akt i ich wytwórców innych od tych, które stanowią obecnie przeważającą część państwowego zasobu archiwalnego (...)
Książka ukazała się w 2010 r. nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Ponadto udostępniamy osiem artykułów Tomasza Czarnoty obejmujących tematyką m.in. oraganizację zbiorów i zarządzanie przez Jerzego Giedroycia Instytutem Literackim. Teksty drukowane były w różnych pismach. Tomasz Czarnota jest historykiem i archwistą, jego krąg zainteresowań badawczych to działalność dokumentacyjno-archiwalna osób i organizacji, w szczególności niepublicznych, zwłaszcza partii XX-wiecznych i współczesnych, oraz archiwa społeczne. Książkę i artykuły udostępniamy w ramach programu „Wspieranie archiwów, bibliotek i muzeów poza krajem” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej.
***
Udostępniliśmy też „Człowiek i miejsce” – stulecie urodzin Józefa Czapskiego. Jest to album wydany w 1996 r. w języku rosyjskim. Towarzyszył zorganizowanej w Muzeum Anny Achmatowej w Sankt Petersburgu wystawie poświęconej twórczości malarza i pisarza. Autorami artykułów są Tadeusz Chruścicki, Nina Popowa, Adam Zagajewski, Michał Heller, Joanna Pollakówka i Piotr Kłoczowski. Katalog został wydany nakładem Muzeum Narodowego w Krakowie, które było współorganizatorem wystawy.
***
Pojawiły się skany dwu książek, które ukazały się w ramach Biblioteki Kultury. „Opowieści fantastyczne” A. Siniawskiego (ps. Abram Terc) wydane w 1961 r. „Wybór pIsm” - S. Weil, wydane w 1958 r. Digitalizację i udostępnienie wykonano w ramach programu „Wspieranie archiwów, bibliotek i muzeów poza krajem” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej.
***
W dziale Archwalia na nowo, do dotychczas zdigitalizowanych i opracowanych agend/notesów dodaliśmy agendę Henryka Giedroycia z 1947 r.
Zbiór zapisków braci Giedroyciów liczy już 12 pozycji, opracowują je Dorota Gut i Mariusz Kaleta. Zachęcamy do lektury tych bardzo interesujących przyczynków do historii Instytutu LIterackiego i życia Jerzego i Henryka.
WYSTAWA MARKA ŻUŁAWSKIEGO
Od 15 września do końca roku w toruńskim Centrum Sztuki Współczesnej będzie można oglądać wystawę Marek Żuławski. Malarstwo z kolekcji Muzeum Uniwersyteckiego UMK.
Marek Żuławski przez wiele lat współtworzył londyńskie środowisko artystyczne i obok Józefa Hermana, Stanisława Frenkla i Feliksa Topolskiego był najbardziej znanym polskim malarzem w Wielkiej Brytanii, był m.in. autorem plakatu wojennego „Poland First to Fight”.
Został uhonorowany Nagrodą Plastyczną „Kultury”. Przypominamy laudację Józefa Czapskiego: Marek Żuławski - Nagroda Plastyczna Kultury za rok 1963 („Kultura” nr 6/200, 1964 r.)
POGRZEB FLORIANA ŚMIEJI W ZABRZU-KOŃCZYCACH
4 września 2019 r w Mississauga w Kanadzie zmarł prof. Florian Śmieja - poeta, tłumacz, badacz literatury hiszpańskiej, doktor honoris causa Uniwersytetu Wrocławskiego, przez wiele lat autor Kultury ikorespondent Jerzego Giedroycia.Pragnął być pochowany w Zabrzu-Kończycach skąd pochodził. Jak informuje Barbara Lekarczyk-Cisek, autorka bloga Kulturalne Ingrediencje, w sobotę 9 września, Florian Śmieja wraz z żoną Zofią spoczną na tamtejszym cmentarzu.
Fundacja Kultury Paryskiej uzyskała dofinansowanie z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach programu rządowego Polonia i Polacy za granicą 2023 na następujące zadania:
- Zakup i wymiana osłon okiennych w ogrodzie zimowym Instytutu Literackiego „Kultura” w Maisons-Laffitte.
Całkowita wartość projektu: 49 000,00 zł
Całkowita wartość dofinansowania: 39 000,00 zł
oraz
- Zakup sprzętu komputerowego dla Instytutu Literackiego „Kultura” w Maisons-Laffitte.
Całkowita wartość projektu: 52 500,00 zł
Całkowita wartość dofinansowania: 42 000,00 zł
W ramach uzyskanego dofinansowania Dom „Kultury” został wyposażony w nowe rolety antywłamaniowe oraz sprzęt komputerowy na potrzeby archiwum.
*****
Fundacja Kultury Paryskiej kontynuuje dwuletnie zadanie publiczne pn. Remont magazynu czasopism w kompleksie Instytutu Literackiego „Kultura” w Maisons-Laffitte.
Projekt pozwoli na stworzenie profesjonalnego magazynu czasopism, z niewielką przestrzenią studialną w tzw. Domku Ogrodnika, usytuowanym na terenie kompleksu. Projekt jest dofinansowany ze środków Ministra Spraw Zagranicznych w ramach konkursu „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą 2022 – Infrastruktura polonijna”.
Całkowita wartość projektu: 995 200,00 zł
Całkowita kwota dofinansowania: 995 200,00 zł
*****
Stowarzyszenie Instytut Literacki Kultura uzyskało dofinansowanie ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu rządowego Wspieranie Archiwów, Bibliotek i Muzeów poza Krajem na zadanie pn. Opieka nad spuścizną Instytutu Literackiego „Kultura” w Maisons-Laffitte. W jego ramach realizowane będą działania związane z opracowaniem, zabezpieczaniem i udostępnianiem zbiorów.
Całkowita wartość projektu: 1 000 000,00 zł
Całkowita kwota dofinansowania: 1 000 000,00 zł
JAK DOJECHAĆ
W Maisons-Laffitte zatrzymują się pociągi linii RER A (np. z Châtelet–Les Halles) i linii L (np. z dworca Saint-Lazare). Rozkłady jazdy oraz aktualną sytuację (remonty, awarie, strajki) można sprawdzić na stronie ratp.fr.
Ze stacji do domu Instytutu można podjechać autobusem linii 6 lub 2 (trzeba wysiąść na przystanku Rue de Romilly). Z dworca idzie się ok.15-20 min. Adres: 91 av. de Poissy, Le Mesnil-le-Roi. Tel. +33 1 30 71 72 49.
Dom można zwiedzać codziennie (prócz weekendów) w g. 10-16, koniecznie po wcześniejszym umówieniu wizyty.
WSPIERAJ KULTURĘ!
Nieustająco przypominamy, że poprzez stronę główną naszego portalu, za pomocą klawisza Wpłać na „Kulturę” można zasilić budżet Fundacji Kultury Paryskiej.
Mechanizm Przelewy 24 jest prosty w obsłudze, wpłat można dokonywać przelewem, Blikiem lub kartami płatniczymi.
Apelujemy o datki, które zostaną przeznaczone na opiekę i rozwój naszego archiwum. Regulamin przekazywania i przyjmowania darowizn przez Fundację Kultury Paryskiej
KONTO FUNDACJI KULTURY PARYSKIEJ I ADRES
mBank: 52114020040000360279150389
adres siedziby: FUNDACJA KULTURY PARYSKIEJ
ul. Henryka Siemiradzkiego 21/1
31-137 Kraków
W razie pytań prosimy o kontakt: kultura@kultura.fr
RODO
Fundacja Kultury Paryskiej jest administratorem Państwa danych osobowych wykorzystywanych w celu przesyłania niniejszego newslettera.
Pełna informacja RODO znajduje się na kulturaparyska.com, w zakładkach: Regulamin Polityka bezpieczeństwa Klauzula informacyjna dla Użytkownika
tom blisko stu listów wymienionych między Sławomirem Mrożkiem i Józefem Czapskim. Jak pisze we wstępie Michał Paweł Markowski: Mrożek był z miałkiego drobnomieszczaństwa, Czapski był z solidnej arystokracji. Mrożek miał za plecami pustkę i klęskę, na życie Czapskiego patrzyło tysiąc lat rodzinnych sukcesów, których nawet wywłaszczenie nie naruszyło. To rozminięcie, to niespotkanie więcej mówi o kondycji polskiej kultury w wieku dwudziestym (…) niż jej największe arcydzieła, starannie maskujące swoje pochodzenie. Korespondencję z lat 1964-1988 zebrał i opracował Jan Strzałka. 
Nakładem Wydawnictwa a5 ukazała się książka Adama Zagajewskiego o Józefie Czapskim Najwyższy człowiek świata.
ukazał się pierwszy z trzech tomów korespondencji Jerzego Giedroycia i Józefa Czapskiego obejmujący listy z lat 1943-1948. Zbiór 240 listów opatrzył wstępem i opracował Rafał Habielski. Seria Archwium Kultury, w której publikowane są listy Jerzego Giedroycia liczy już 26 tomów.
yny Pomian Bierut i jego partia.
Niedawno ukazała się biografia Zofia Hertz. Życie na miarę KULTURY autorstwa Kamili Łabno-Hajduk. Wydawcą jest Kolegium Europy Wschodniej.
