VII. EDYCJA NASZEGO KONKURSU

Ogłaszamy VII. Edycję Konkursu Stowarzyszenia Instytut Literacki Kultura i Fundacji Kultury Paryskiej na najlepsze prace doktorskie i magisterskie, związane tematycznie z historią i dorobkiem Instytutu Literackiego w Paryżu.

– Od tego roku Konkurs będzie nosił imię Wojciecha Sikory, zmarłego w zeszłym roku byłego prezesa naszego stowarzyszenia i fundacji. Wojciech Sikora był pomysłodawcą i organizatorem Konkursu oraz członkiem jury.

– W Jego miejsce, w skład jury wchodzi dziś Anna Bernhardt - prezes SILK i FKP. Prócz Anny Bernhardt gremium stanowią: Bogumiła Berdychowska, prof. Rafał Habielski, prof. Rafał Stobiecki oraz dr Marek Żebrowski.

– Informujemy, że VI. edycja Konkursu nie została rozstrzygnięta z przyczyn od nas niezależnych.

– Wszystkich autorów prac magisterskich i doktorskich bardzo zachęcamy do wzięcia udziału w tegorocznej edycji.

– Opiekunów naukowych, ale i wszystkich, którym leży na sercu rozwój badań nad historią Instytutu Literackiego prosimy o jak najszersze udostępnianie informacji o Konkursie.

Prace, obronione w latach 2021-2023 mogą być nadsyłane do 15 listopada 2023 roku.

Regulamin Konkursu znajduje się w portalu Instytutu Literackiego.

JERZY GIEDROYC - JÓZEF CZAPSKI, LISTY 1943-1948

Nakładem Więzi w serii Archiwum Kultury, ukazał się długo oczekiwany, pierwszy z trzech tomów korespondencji Jerzego Giedroycia i Józefa Czapskiego obejmujący listy z lat 1943-1948 – świadectwo przyjaźni, współpracy i przywiązania, ilustrujące wojenne i emigracyjne losy Autorów, okoliczności powstawania Instytutu Literackiego i „Kultury” oraz książki Czapskiego Na nieludzkiej ziemi.

Zbiór 240 listów opatrzył wstępem i opracował Rafał Habielski.

Seria Archwium Kultury, w której publikowane są listy Jerzego Giedroycia liczy już 26 tomów.

DWUDZIESTA ROCZNICA ŚMIERCI ZOFII HERTZ 

20 czerwca 2003 r. w Maisons-Laffitte zmarła Zofia Hertz, najbliższa współpracowniczka Redaktora. Po Jego śmierci kierowała Instytutem Literackim, w październiku 2000 r. wydała ostatni 637. numer „Kultury”, kontynuowała edycję „Zeszytów Historycznych”, była odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta i laureatką nagrody edytorskiej polskiego PEN Clubu za rok 2000. Jest pochowana na cmenatrzu w Le Mesnil-le-Roi.

Przypominamy, że niedawno ukazała się biografia Zofia Hertz. Życie na miarę KULTURY  autorstwa Kamili Łabno-Hajduk

Wydawcą jest Kolegium Europy Wschodniej. 

SPOTKANIE W LUBLINIE

15 czerwca zapraszamy do Lublina na promocję książki Grażyny Pomian Bierut i jego partia.

To już XXIX tom serii „W Kręgu Paryskiej »Kultury«”. O książce będą rozmawiać: prof. Andrzej Friszke, prof. Robert Traba

prof. Rafał Wnuk, oraz dr Łukasz Bertram. W spotkaniu wezmą udział Joanna Pomian i prof. Krzysztof Pomian oraz Anna Bernhardt prezes Stowarzyszenia Instytut Literacki Kultura.

Tom ukazuje się nakładem Pracowni Badań nad Instytutem Literackim w Paryżu UMCS i Wydawnictwa UMCS.

Start: 15 czerwca, g 17.00, Zamek Lubelski, ul. Zamkowa 9.

SPOTKANIE W PARYŻU

16 czerwca 2023, w g. 14-18, w Petit auditorium Bibliothèque Nationale de France w Paryżu, w ramach cyklu spotkań na temat Ukrainy, zainicjowanego przez BnF, BULAC i Inalco, odbędzie się sesja naukowa poświęcona postaciom literatury ukraińskiej lat dwudziestych XX wieku.

Wystąpi m.in. prof. A. Hnatiuk, która przedstawi historię wydania tomu „Rozstrzelane Odrodzenie”. Antologia ukazała się w Instutucie Literackim w 1959 r., była niezwykle ważną inicjatywą dla stosunków polsko-ukraińskich. Spotkanie zakończy projekcja filmu dokumentalnego Tarasa Tomenki Slovo House. Organizację sesji wsparły: Centrum Kultury Ambasady Ukrainy we Francji oraz Instytut Polski w Paryżu.

Szczegółowy program jest TUTAJ

WSPOMINAJĄC LUDZI „KULTURY” - RELACJA Z LUBLINA

Zapraszamy do obejrzenia relacji z lubelskiego spotkania poświęconego Wojciechowi Sikorze - zmarłemu w zeszłym roku byłemu prezesowi Instytutu Literackiego.

Rozmowę poprowadziła prof. Iwona Hofman, a wzięli w niej udział: prof. Rafał Habielski, Piotr Kłoczowski, prof. Zdzisław Kudelski, Stanisław Mancewicz, prof. Piotr Mitzner i prof. Jan Pomorski.

Link do relacji jest TUTAJ. Uwaga! - spotkanie rozpoczyna sie od 11 min 40 sekundy.

Wydarzenie - połączone z promocją książki Wojciecha Sikory „Jerzy Giedroyc - in memoriam” - zorganizowała księgarnia Dosłowna mieszcząca się w Centrum Kultury w Lublinie. Dziękujemy!

NOWE KSIĄŻKI

Ukazał się, wydany wspólnie z Sorbonne-Université, tom Penser la démocratie et agir en exil. Les leçons de Jerzy Giedroyc et de Kultura, 1947 - 2000 (Paris 2023, s. 563).

Jest to zbiór tekstów wygłoszonych podczas konferencji pod tym samym tytułem, która odbyła się na Sorbonie w 2021 r. i zorganizowana została przez Ośrodek Kultury Polskiej, Instytut Pamięci Narodowej, Polską Akademię Nauk i Instytut Literacki.

Tom zawiera też materiały źródłowe nieznane francuskiemu czytelnikowi. Jest to pierwsza tak obszerna publikacja po francusku poświęcona Kulturze Paryskiej.

Uwaga! Można pobrać nieodpłatny pdf tomu z platformy HAL SORBONNE UNIVERSITE. Wersję drukowaną można zamówić pod adresem kultura@kultura.fr.



Nakładem Wydawnictwa Convivo ukazała się książka Piotra Mitznera Rosyjski kwadrat.

Czy istnieje „inna Rosja”? Dziś to pytania wydaje się bardziej istotne, niż było dotąd dla tych wszystkich, którzy – jak Miłosz, Herling-Grudziński, Giedroyc czy Stempowski, Czapski bądź Woroszylski, by wspomnieć tylko kilka nazwisk – jej poszukiwali. Tym bardziej że realia barbarzyńskiej wojny z Ukrainą zdają się takie pytanie unieważniać. Ale właśnie w kontekście tych wydarzeń książka Piotra Mitznera stanowi głos mocny i ważny, ponieważ, mimo wszystko, odnalezienie innej, europejskiej Rosji, stwarza nadzieję na odmianę losu świata. Jeśli zaś gdzieś głosu tej Rosji można szukać, to na pewno w literaturze.

Mitzner, wytrawny znawca Rosji i stosunków polsko-rosyjskich, jest jednym z nielicznych kontynuatorów dziedzictwa, jakim stanowi w tej sprawie dorobek paryskiej „Kultury”, umocowany na – kruchej, to prawda, ale mimo to trwałej – wierze w możliwość rzetelnego i realistycznego dialogu z tą Rosją, której reprezentantami są ludzie właśnie zdelegalizowanego przez Putina Memoriału, a nie władcy Kremla”.

(Leszek Szaruga). 



Nakładem wydawnictwa Adelphi ukazała włoska edycja Na nieludzkiej ziemi Józefa Czapskiego, w tłumaczeniu Andrea Ceccherelli i Tullii Villanova.

WYSTAWA JÓZEFA CZAPSKIEGO

Muzeum-Zamek Tarnowskich w Tarnobrzegu zaprasza na wystawę „Czapski w Dzikowie Tarnowskiego”. Ekspozycja to kilkanaście obrazów olejnych i kilkadziesiąt rysunków, pochodzących z Muzeów Narodowych w Warszawie i Krakowie, oraz ze zbiorów prywatnych. Wiele z nich będzie pokazywanych publicznie pierwszy raz, towarzyszyć im będą cytaty ukazujące relacje pomiędzy Józefem Czapskim i Janem Tarnowskim z Dzikowa, który był przyjacielem i mecenasem artysty. 

Wystawa będzie czynna do 25 czerwca 2023 r.

W dziale LUDZIE pojawił się biogram o. Józefa Z. Majewskiego, sybiraka, kapucyna, działacza polonijnego. O. J. Z. Majewski był autorem jednego ze znaczących tekstów, jaki ukazał się na łamach „Kultury” - listu, opublikowanego w listopadowym numerze z 1952 r. Józef Z. Majewski, wówczas alumn St. John Vianney Seminary w Pretorii w Afryce Południowej, poruszył w nim kwestię powojennych granic Polski, przynależności Kresów, Lwowa i Wilna.

***

Do BIBLIOTECZKI dodaliśmy:

--- „Teorie i praktyki paryskiej Kultury” pióra Witolda Fillera. Broszura została wydana na przełomie lat 1968/1969 nakładem Wydawnictwa Ministerstwa Obrony Narodowej w serii: Ideologia, Polityka, Obronność. w nakładzie 15000 egz. Tekst jest dokumentem epoki, klasycznego stylu i metod propagandy. Można bez żadnego ryzyka stwierdzić, że w całości, w warstwie faktograficznej oparty jest o dokumentację wyprodukowaną przez agenturę PRL czasów Władysława Gomułki. Wkładem autora jest niewątpliwie chęć, język, styl i gust. Witold Filler był aktorem, znanym krytykiem teatralnym, historykiem i dyrektorem teatru, redaktorem naczelnym TVP i różnych pism, reżyserem oraz scenarzystą. 

--- Korespondencję Stanisława Vincenza z Józefem Czapskim z roku 1951, w opracowaniu Anny H. Markiety. Listy ukazały się w 33 tomie „Czasopisma Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich” (2022 r. ). Jest to praca licencjacka Autorki, obroniona w 2018 r.

***

Udostępniliśmy kolejne roczniki wycinków prasowych z kolekcji Jerzego Giedroycia. Można przeglądać wycinki z lat 1946-1982.

***

W zakładce Archiwalia na nowo przybyły kolejne notesy/agendy: Jerzego Giedroycia i Henryka Giedroycia. Poniżej lista zdigitalizowanych agend: 

1939 - Henryk Giedroyc

1941 - Henryk Giedroyc

1942 - Jerzy Giedroyc

1942 - Henryk Giedroyc

1943 - Henryk Giedroyc

1944 - Henryk Giedroyc

1944 - Jerzy Giedroyc

1945 - Henryk Giedroyc

1945 - Jerzy Giedroyc

1946 - Jerzy Giedroyc

1946 - Henryk Giedroyc

Notesy braci publikujemy wraz ze zdjęciami i dokumentami. Spisywane na gorąco uzupełniają biografie najważniejszych ludzi „Kultury”. Zachęcamy do lektury.

Uwaga! Wyszukiwarka portalowa przeszukuje zawartość Archiwaliów na Nowo! 

11 czerwca – 42. rocznica śmierci Marii Czapskiej

14 czerwca – 54. rocznica śmierci Marka Hłaski

17 czerwca - 83. rocznica urodzin Jakuba Karpińskiego 

20 czerwca – 20. rocznica śmierci Zofii Hertz

21 czerwca - 78. rocznica urodzin Adama Zagajewskiego

21 czerwca – 47. rocznica śmierci Juliusza Mieroszewskiego

26 czerwca – 62. rocznica śmierci Andrzeja Bobkowskiego

30 czerwca – 112. rocznica urodzin Czesława Miłosza

Fundacja Kultury Paryskiej uzyskała dofinansowanie z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach programu rządowego Polonia i Polacy za granicą 2023 na następujące zadania: 

- Zakup i wymiana osłon okiennych w ogrodzie zimowym Instytutu Literackiego „Kultura” w Maisons-Laffitte

Całkowita wartość projektu: 49 000,00 zł 

Całkowita wartość dofinansowania: 39 000,00 zł 

oraz 

- Zakup sprzętu komputerowego dla Instytutu Literackiego „Kultura” w Maisons-Laffitte 

Całkowita wartość projektu: 54 500,00 zł 

Całkowita wartość dofinansowania: 42 000,00 zł 

W ramach uzyskanego dofinansowania Dom „Kultury” zostanie wyposażony w nowe rolety antywłamaniowe oraz sprzęt komputerowy na potrzeby archiwum. 















*****

Fundacja Kultury Paryskiej kontynuuje dwuletnie zadanie publiczne pn. Remont magazynu czasopism w kompleksie Instytutu Literackiego „Kultura” w Maisons-Laffitte.

Projekt pozwoli na stworzenie profesjonalnego magazynu czasopism, z niewielką przestrzenią studialną w tzw. Domku Ogrodnika, usytuowanym na terenie kompleksu. Projekt jest dofinansowany ze środków Ministra Spraw Zagranicznych w ramach konkursu „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą 2022 – Infrastruktura polonijna”. 





***** 

Stowarzyszenie Instytut Literacki Kultura uzyskało dofinansowanie ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu rządowego Wspieranie Archiwów, Bibliotek i Muzeów poza Krajem na zadanie pn. Opieka nad spuścizną Instytutu Literackiego „Kultura” w Maisons-Laffitte. W jego ramach realizowane będą działania związane z opracowaniem, zabezpieczaniem i udostępnianiem zbiorów. 

JAK DOJECHAĆ 

W Maisons-Laffitte zatrzymują się pociągi linii RER A (np. z Châtelet–Les Halles) i linii L (np. z dworca Saint-Lazare). Ze stacji można podjechać autobusem linii 6 lub 2 (trzeba wysiąść na przystanku Rue de Romilly), z dworca na piechotę do domu Instytutu Literackigo idzie się ok.15-20 min.

Adres: 91 av. de Poissy, Le Mesnil-le-Roi. Tel. +33 1 30 71 72 49.

Dom można zwiedzać codziennie (prócz weekendów) w g. 10-16, koniecznie po wcześniejszym umówieniu wizyty.