Biblioteczka dość swobodnie i szeroko obejmuje tematykę historii Instytutu Literackiego. Przede wszystkim można tu korzystać z książek wydawanych w serii „W kręgu paryskiej Kultury”. Są dostępne (jak wszystkie inne) bezpłatnie.
Udostępniamy tu też różne publikacje związane z ludźmi i działaniem Instytutu Literackiego, są to rzeczy bądź wyczerpane, bądź trudno dostępne. Z nadzieją, że będą użyteczne, zachęcamy do korzystania i nadsyłania nam sugestii na temat uzupełnień.
Powrót na początek bloku opisu
„Fragments” to jedyna udana inicjatywa wydawania „Kultury” po angielsku. Animatorem był Józef Lubański, w czasie II wojny komandos, z wykształcenia leśnik, mieszkający od 1952 r. w Sutter Creek w Kalifornii w USA.
„Fragments” - było pismem przedruków. Ukazywało się w mikroskopijnym nakładzie w latach 1973-1978. J. Lubański (pod pseudonimem Charles Joel) wydawał je za własne pieniądze, niezależnie od ocen i opinii Jerzego Giedroycia, sam tłumaczył i redagował najważniejsze według niego artykuły z „Kultury”.
Komplet oryginalnych zeszytów „Fragments” znajduje się w zbiorach Archiwum Instytutu Literackiego.
Pod względem chronologicznym antologia jest kontynuacją „Wizji Polski na łamach Kultury 1947-1976” opracowanej przez Grażynę Pomian. Jej formuła jest jednak inna: ukazuje „Kulturę” jako pismo podejmujące najważniejsze problemy polityczne i społeczne w wymiarze globalnym. Najważniejsze bez wątpienia były sprawy polskie, ale Jerzy Giedroyc nigdy nie tracił z pola widzenia kontekstu światowego.
Z utworów literackich uwzględniono jedynie eseistykę jako gatunek szczególnie dla „Kultury” ważny, pismo było bowiem przez pięćdziesiąt lat mekką polskiego eseju. Oczywiste ograniczenia zmusiły Autorów antologii do zrezygnowania z wielu znakomitych artykułów i szkiców. Być może jednak i te opublikowane zachęcą Czytelnika do sięgnięcia po numery „Kultury”.
Teksty wybrali i opatrzyli wstępem: Basil Kerski i Andrzej S. Kowalczyk.
Książka ukazała się w 2007 r. nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej i Towarzystwa Opieki nad Archiwum Instytutu Literackiego w Paryżu.
***
Dziękujmy lubelskiemu Wydawnictwu Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej za zgodę na udostępnienie książki.
***
Książkę udostępniamy w ramach programu „Wspieranie archiwów, bibliotek i muzeów poza krajem” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej.
„Stare roczniki „Kultury”, z których artykuły znajdują się w niniejszej antologii, są uzupełniającym, lecz niezbędnym źródłem informacji o społeczeństwie polskim okresu triumfującego totalitaryzmu, nadziei październikowych, letargu gomułkowskiego i schyłkowego okresu komunizmu. Dorobek „Kultury” przedstawia po dzień dzisiejszy bezcenną wartość, choćby z tego względu, że najbliższy krąg współpracowników Jerzego Giedroycia nie zamknął się w getcie emigracyjnym ani w horyzoncie polskiego zaścianka, lecz - przeciwnie - uważnie obserwował zachodzące przemiany w świecie, stając się świadkiem i komentatorem swej epoki. [...]
Antologia „Kultury” została [...] zawężona do polityczno-społecznych problemów kraju, stąd też tytuł wyboru. W jej skład wchodzą również artykuły omawiające miejsce Polski w Europie, a szczególnie jej stosunki z sąsiadami. Tematycznemu ograniczeniu antologii towarzyszyła cezura czasowa. [...] Mimo, że przez te wszystkie lata cel pisma pozostawał ten sam: szerzenie wolnej myśli i walka o niepodległość i mimo jednorodności kierownictwa - linia redakcyjna ulegała jednak zmianom. Wyznaczała ją sytuacja polityczna, układy emigracyjne, a następnie opozycyjne, zależała ona również od składu najbliższych współpracowników Jerzego Giedroycia”. (Grażyna Pomian, fragment wstępu)
Teksty wybrała i opatrzyła wstępem Grażyna Pomian.
Książka ukazała się w 1999 r. nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej i Towarzystwa Opieki nad Archiwum Instytutu Literackiego w Paryżu.
***
Dziękujmy lubelskiemu Wydawnictwu Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej za zgodę na udostępnienie książki.
***
Książkę udostępniamy w ramach programu „Wspieranie archiwów, bibliotek i muzeów poza krajem” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej.
„Tytuł tej książki ma dwa znaczenia. Jeśli za nazwiskiem autora postawić przecinek i wyróżnić je krojem czcionki - całość będzie znaczyć, że mowa o Jerzym Giedroyciu i niektórych przynajmniej jego współpracownikach. Jeśli przecinka brak, a nazwisko autora łączy się graficznie z tytułem, znaczy to, że sam autor należy do kręgu Giedroycia i pisze z tej perspektywy. Oba odczytania są zasadne. Zresztą część zebranych tu szkiców ukazała się pierwotnie w „Kulturze”. Portrety osób żyjących, rozbiory dzieł literackich czy malarskich i wspomnienia pośmiertne spotykają się tu z zarysem historii Instytutu Literackiego o charakterze bardziej akademickim. Te rzeczy rodzajowo różne powstawały w różnych okresach, w różnych językach, dla różnych czytelników”. (fragment przedmowy)
Książka ukazała się w 2000 r. nakładem wydawnictwa „Czytelnik”.
Książkę udostępniamy w ramach programu „Wspieranie archiwów, bibliotek i muzeów poza krajem” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej
Wydanie specjalne dwutygodnika „National Review” z 11 września 1987 r. poświęcone pamięci Jamesa Burnhama.
W numerze opublikowano m.in. wspomnienie o J. Burnhamie autorstwa Jerzego Giedroycia.
Mirosław Adam Supruniuk, Zobaczyć inną Polskę. Pomoc Paryskiego Instytutu Literackiego dla Polski w latach 1946-1990. Koncepcje i realizacja.
Ze wstępu Autora: (...) Pomysł niniejszej rozprawy zrodził się około 1995 roku i był efektem kilkuletnich studiów nad różnymi aspektami historii Instytutu Literackiego oraz rozmów z Redaktorem Jerzy Giedroyciem. Przygotowanie i zebranie materiału źródłowego znajdującego się niemal wyłącznie w archiwum Instytutu Literackiego w Maisons-Laffitte, było możliwe dzięki pomocy Redaktora (stypendium Instytutu Literackiego w Paryżu), paryskich instytucji i fundacji (...) Dzięki hojności tych instytucji mogłem przebywać kilkakrotnie, w latach 1992-1997, w Paryżu i prowadzić poszukiwania w archiwum „Kultury” i Bibliotece Polskiej. Ogromną pomoc okazali mi zarówno wszyscy współpracownicy „Kultury”, do których się zwróciłem, jak i pracownicy Instytutu Literackiego (...) .
Rozprawa została w roku 2000 przedstawiona Radzie Wydziału Nauk Historycznych UMK w Toruniu i uzyskała pozytywną ocenę. Oddaję ją do druku po jedenastu latach ze świadomością, że jej główne tezy – pomimo dużej liczby publikacji poświęconych działalności Instytutu Literackiego – nie zdezaktualizowały się. Tekst niniejszej książki, w porównaniu z tekstem rozprawy doktorskiej, pomniejszony został o rozdział na temat współpracy Instytutu Literackiego z Kongresem Wolności Kultury (...) oraz rozdział dotyczący „Fragments” i prób wydawania „Kultury” w Stanach Zjednoczonych. (...) Zasadniczy rozdział rozprawy, poświęcony bezpośredniej pomocy dla intelektualistów w Polsce, wydaję bez zmian i uzupełnień, ze świadomością, że wiedza na temat dorobku Instytutu Literackiego jest obecnie znacznie obszerniejsza niż w roku 2000 (...)
wyd. Towarzystwo Przyjaciół Archwium Emigracji, Toruń 2000-2011.
Udostępniamy za zgodą Autora.
