WOJCIECHA SIKORY JERZY GIEDROYC IN MEMORIAM



Wraz z Pracownią Badań nad Instytutem Literackiem w Paryżu Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej wydaliśmy tekst zmarłego w sierpniu zeszłego roku Wojciecha Sikory: Jerzy Giedroyc in Memoram. Edycja jest dwujęzyczna - po polsku i po francusku.

Wspomnienie Wojciecha Sikory o Redaktorze miało swój pierwodruk w tomie Redaktor - 20 lat bez Kultury, który ukazał się pod redakcją Iwony Hofman w 2020 r. nakładem Wydawnictwa UMCS.









***

Chętnym wyślemy tomik za darmo. Zamówienia wraz z adresem pocztowym prosimy słać na: kultura@kultura.fr 

Będziemy bardzo wdzięczni za drobne datki, które pokryją koszt wysyłki:

mBank: 52114020040000360279150389

iban: pl52114020040000360279150389 

FUNDACJA KULTURY PARYSKIEJ

ul. Henryka Siemiradzkiego 21/1

31-137 Kraków 

tytułem: darowizna

W ROCZNICĘ URODZIN WOJCIECHA KARPIŃSKIEGO

W imieniu organizatorów informujemy, że 8 maja o g. 18 w auli Domu Literatury w Warszawie, (Krakowskie Przedmieście 87/89)., w 80. rocznicę urodzin Wojciecha Karpińskiego Polski PEN Club zaprasza na spotkanie. Głos zabiorą: Irena Grudzińska-Gross, Piotr Kłoczowski, Zofia Król, Mikołaj Nowak-Rogoziński i Aleksander Smolar.

BIOGRAFIA ZOFII HERTZ - SPOTKANIE W KRAKOWIE

30 maja (wtorek) o g. 18 w księgarni Wydawnictwa Austeria przy ul. Szerokiej 16 w Krakowie odbędzie się spotkanie z Kamilą Łabno-Hajduk autorką biografii: Zofia Hertz. Życie na miarę KULTURY. Tom ukazał się nakładem Wydawnictwa Kolegium Europy Wschodniej. 

W spotkaniu weźmie udział Anna Bernhardt - prezes Instytutu Literackiego, prowadzenie: Stanisław Mancewicz.

SERIA JERZY GIEDROYC I... - SPOTKANIE W ŁODZI 

31 maja (środa) o g. 17.30 w Pałacu Alfreda Biedermanna w Łodzi odbędzie się spotkanie promujące dwa tomy, które ukazały się niedawno nakładem Wydawnictwa Uniwersytetu Łódzkiego w serii Jerzy Giedroyc i...

- Materiał dowodowy. Szkice drugie Romana Zimanda w wyborze i opracowaniu Doroty Siwickiej i Jana Olaszka.

oraz

- Stanisław Brzozowski w kręgu „Kultury” paryskiej autorstwa Moniki Anny Nogi.

NOWE KSIĄŻKI

Ukazał się, wydany wspólnie z Sorbonne-Université, tom Penser la démocratie et agir en exil. Les leçons de Jerzy Giedroyc et de Kultura, 1947 - 2000 (Paris 2023, s. 563).

Jest to zbiór tekstów wygłoszonych podczas konferencji pod tym samym tytułem, która odbyła się na Sorbonie w 2021 r. i zorganizowana została przez Ośrodek Kultury Polskiej, Instytut Pamięci Narodowej, Polską Akademię Nauk i Instytut Literacki.

Tom zawiera też materiały źródłowe nieznane francuskiemu czytelnikowi. Jest to pierwsza tak obszerna publikacja po francusku poświęcona Kulturze Paryskiej.

Uwaga! Można pobrać nieodpłatny pdf tomu z platformy HAL SORBONNE UNIVERSITE. Wersję drukowaną można zamówić pod adresem kultura@kultura.fr.



Nakładem Wydawnictwa Convivo ukazała się książka Piotra Mitznera Rosyjski kwadrat.

Czy istnieje „inna Rosja”? Dziś to pytania wydaje się bardziej istotne, niż było dotąd dla tych wszystkich, którzy – jak Miłosz, Herling-Grudziński, Giedroyc czy Stempowski, Czapski bądź Woroszylski, by wspomnieć tylko kilka nazwisk – jej poszukiwali. Tym bardziej że realia barbarzyńskiej wojny z Ukrainą zdają się takie pytanie unieważniać. Ale właśnie w kontekście tych wydarzeń książka Piotra Mitznera stanowi głos mocny i ważny, ponieważ, mimo wszystko, odnalezienie innej, europejskiej Rosji, stwarza nadzieję na odmianę losu świata. Jeśli zaś gdzieś głosu tej Rosji można szukać, to na pewno w literaturze.

Mitzner, wytrawny znawca Rosji i stosunków polsko-rosyjskich, jest jednym z nielicznych kontynuatorów dziedzictwa, jakim stanowi w tej sprawie dorobek paryskiej „Kultury”, umocowany na – kruchej, to prawda, ale mimo to trwałej – wierze w możliwość rzetelnego i realistycznego dialogu z tą Rosją, której reprezentantami są ludzie właśnie zdelegalizowanego przez Putina Memoriału, a nie władcy Kremla”.

(Leszek Szaruga). 



Nakładem wydawnictwa Adelphi ukazała włoska edycja Na nieludzkiej ziemi Józefa Czapskiego, w tłumaczeniu Andrea Ceccherelli i Tullii Villanova.

WYSTAWY JÓZEFA CZAPSKIEGO

Muzeum-Zamek Tarnowskich w Tarnobrzegu zaprasza na wystawę „Czapski w Dzikowie Tarnowskiego”. Będzie można oglądnąć kilkanaście obrazów olejnych i kilkadziesiąt rysunków, pochodzących z Muzeów Narodowych w Warszawie i Krakowie, oraz ze zbiorów prywatnych. Wiele z nich będzie pokazywanych publicznie pierwszy raz, towarzyszyć im będą cytaty ukazujące relacje pomiędzy Józefem Czapskim i Janem Tarnowskim z Dzikowa, który był przyjacielem i mecenasem artysty. 

Wernisaż odbędzie się 7 maja o g. 16.00, wystawa będzie czynna do 25 czerwca 2023 r.

***

Do 18 maja w Galerii aTAK w Warszawie przy ul. Mazowieckiej 11/38

będzie czynna wystawa rysunków i malarstwa Józefa Czapskiego.

Można na niej obejrzeć kilkadziesiąt prac, głównie rysunków, z kolekcji Grzegorza Przewłockiego, wnuka Karoliny, starszej siostry malarza. Wystawie towarzyszy katalog.

UKRAINA 

Na postronie UKRAINA publikujemy książki, antologie artykułów z „Kultury”, dokumenty i dzieła literackie po polsku i po ukraińsku. Przypominamy, że sporo tekstów w portalu mamy przetłumaczonych na język ukraiński – by je przeglądać trzeba się przełączyć na stronie głównej na wersję ukraińską portalu (za pomocą przycisku UA). Oczywiście tekstów poświęconych sprawie ukraińskiej, polityce i kulturze, jest mnóstwo, zachęcamy do korzystania z wyszukiwarki portalowej. Poniżej wybrane materiały:

       Deklaracja w sprawie niepodległości Ukrainy  

       Antologia „Zamiłowanie do spraw beznadziejnych”

       Antologia „Rozstrzelane odrodzenie” / „Rозстріляне відродження”

       ЄЖИ ҐЕДРОЙЦЬ І ЙОГО СПРАВА - ДОРОБОК БІБЛІОТЕКИ „КУЛЬТУРИ".

       O liście pewnego księdza... tekst Marka Żebrowskiego

       Giedroyc - człowiek wschodni

       „Jerzy Giedroyc - Magiczna siła słowa" (część 1, część 2) - reż Jurij Szapowałow. Telewizyjny film produkcji ukraińskiej, zrealizowany we współpracy z Instytutem Kultury Polskiej w Kijowie. 

      Dzięki naszym staraniom wydawnictwo Instytutu Pamięci Narodowej udostępniło tom Giedroyc a Ukraina. Ukraińska perspektywa Jerzego Giedroycia i środowiska paryskiej „Kultury”. Książka w opracowaniu Magdaleny Semczyszyn i Mariusza Zajączkowskiego ukazała się w 2014 r. Teraz jest dostępna za darmo w wersji elektronicznej.

       Polecamy też, umieszczoną w Biblioteczce, antologię tekstów Józefa Łobodowskiego Przeciw upiorom przeszłości, którą udostępniamy również w języku ukraińskim. Józef Łobodowski, orędownik sprawy ukrainskiej, opublikował na łamach „Kultury” wiele wierszy i artykułów na ten temat. Przypominamy jego tekst z 1964 r. napisany z okazji 50. rocznicy urodzin Tarasa Szewczenki „Kultura” nr 7-8/1964 

W dziale LUDZIE pojawił się biogram o. Józefa Z. Majewskiego, sybiraka, kapucyna, działacza polonijnego. O. J. Z. Majewski był autorem jednego ze znaczących tekstów, jaki ukazał się na łamach „Kultury” - listu, opublikowanego w listopadowym numerze z 1952 r. Józef Z. Majewski, wówczas alumn St. John Vianney Seminary w Pretorii w Afryce Południowej, poruszył w nim kwestię powojennych granic Polski, przynależności Kresów, Lwowa i Wilna.

***

Do BIBLIOTECZKI dodaliśmy:

--- „Teorie i praktyki paryskiej Kultury” pióra Witolda Fillera. Broszura została wydana na przełomie lat 1968/1969 nakładem Wydawnictwa Ministerstwa Obrony Narodowej w serii: Ideologia, Polityka, Obronność. w nakładzie 15000 egz. Tekst jest dokumentem epoki, klasycznego stylu i metod propagandy. Można bez żadnego ryzyka stwierdzić, że w całości, w warstwie faktograficznej oparty jest o dokumentację wyprodukowaną przez agenturę PRL czasów Władysława Gomułki. Wkładem autora jest niewątpliwie chęć, język, styl i gust. Witold Filler był aktorem, znanym krytykiem teatralnym, historykiem i dyrektorem teatru, redaktorem naczelnym TVP i różnych pism, reżyserem oraz scenarzystą. 

--- Korespondencję Stanisława Vincenza z Józefem Czapskim z roku 1951, w opracowaniu Anny H. Markiety. Listy ukazały się w 33 tomie „Czasopisma Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich” (2022 r. ). Jest to praca licencjacka Autorki, obroniona w 2018 r.

***

Udostępniliśmy kolejne roczniki wycinków prasowych z kolekcji Jerzego Giedroycia. Można przeglądać wycinki z lat 1946-1982.

***

W zakładce Archiwalia na nowo przybyły kolejne notesy/agendy: Jerzego Giedroycia i Henryka Giedroycia. Poniżej lista zdigitalizowanych agend: 

1939 - Henryk Giedroyc

1941 - Henryk Giedroyc

1942 - Jerzy Giedroyc

1942 - Henryk Giedroyc

1943 - Henryk Giedroyc

1944 - Henryk Giedroyc

1944 - Jerzy Giedroyc

1945 - Henryk Giedroyc

1945 - Jerzy Giedroyc

1946 - Jerzy Giedroyc

1946 - Henryk Giedroyc

Notesy braci publikujemy wraz ze zdjęciami i dokumentami. Spisywane na gorąco uzupełniają biografie najważniejszych ludzi „Kultury”. Zachęcamy do lektury.

Uwaga! Wyszukiwarka portalowa przeszukuje zawartość Archiwaliów na Nowo! 

2 maja w Warszawie zmarł Paweł Smoleński, dziennikarz i reporter. Był autorem „Kultury”, w latach 80. i 90. publikował pod pseudonimem Tomasz Jerz. W 1989 r. w Instytucie Literackim ukazała się jego książka Pokolenie kryzysu. To zbiór artykułów, reportaży i wywiadów, które P. Smoleński opublikował w prasie podziemnej i „Kulturze”.

1 maja – 123. rocznica urodzin Aleksandra Wata

2 maja – 119. rocznica urodzin Wacława A. Zbyszewskiego

4 maja – 36. rocznica śmierci Konstantego A. Jeleńskiego

10 maja – 48. rocznica śmierci Zygmunta Haupta

14 maja – 97. rocznica urodzin Tadeusza Chrzanowskiego

15 maja – 45. rocznica śmierci Andrzeja Chciuka

16 maja – 103. rocznica urodzin Leopolda Tyrmanda

16 maja – 9. rocznica śmierci Marka Nowakowskiego

20 maja – 104. rocznica urodzin Gustawa Herlinga-Grudzińskiego

22 maja – 20. rocznica śmierci Marii Danilewicz Zielińskiej

26 maja – 87. rocznica urodzin Natalii Gorbaniewskiej

Fundacja Kultury Paryskiej uzyskała dofinansowanie z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach programu rządowego Polonia i Polacy za granicą 2023 na następujące zadania: 

- Zakup i wymiana osłon okiennych w ogrodzie zimowym Instytutu Literackiego „Kultura” w Maisons-Laffitte

Całkowita wartość projektu: 49 000,00 zł 

Całkowita wartość dofinansowania: 39 000,00 zł 

oraz 

- Zakup sprzętu komputerowego dla Instytutu Literackiego „Kultura” w Maisons-Laffitte 

Całkowita wartość projektu: 54 500,00 zł 

Całkowita wartość dofinansowania: 42 000,00 zł 

W ramach uzyskanego dofinansowania Dom „Kultury” zostanie wyposażony w nowe rolety antywłamaniowe oraz sprzęt komputerowy na potrzeby archiwum. 















*****

Fundacja Kultury Paryskiej kontynuuje dwuletnie zadanie publiczne pn. Remont magazynu czasopism w kompleksie Instytutu Literackiego „Kultura” w Maisons-Laffitte.

Projekt pozwoli na stworzenie profesjonalnego magazynu czasopism, z niewielką przestrzenią studialną w tzw. Domku Ogrodnika, usytuowanym na terenie kompleksu. Projekt jest dofinansowany ze środków Ministra Spraw Zagranicznych w ramach konkursu „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą 2022 – Infrastruktura polonijna”. 





***** 

Stowarzyszenie Instytut Literacki Kultura uzyskało dofinansowanie ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu rządowego Wspieranie Archiwów, Bibliotek i Muzeów poza Krajem na zadanie pn. Opieka nad spuścizną Instytutu Literackiego „Kultura” w Maisons-Laffitte. W jego ramach realizowane będą działania związane z opracowaniem, zabezpieczaniem i udostępnianiem zbiorów. 

JAK DOJECHAĆ 

W Maisons-Laffitte zatrzymują się pociągi linii RER A (np. z Châtelet–Les Halles) i linii L (np. z dworca Saint-Lazare). Ze stacji można podjechać autobusem linii 6 lub 2 (trzeba wysiąść na przystanku Rue de Romilly), z dworca na piechotę do domu Instytutu Literackigo idzie się ok.15-20 min.

Adres: 91 av. de Poissy, Le Mesnil-le-Roi. Tel. +33 1 30 71 72 49.

Dom można zwiedzać codziennie (prócz weekendów) w g. 10-16, koniecznie po wcześniejszym umówieniu wizyty.